Algemene Introductie tot Spieren

Algemene Introductie Spieren

• Spieren vormen samen met zenuwen en hormonen de manieren waarop het lichaam reageert op de omgeving.
• Zenuwen reageren snel (in milliseconden) en gericht, maar hun effect is van korte duur.
• Hormonen werken trager via de bloedbaan en beïnvloeden het hele lichaam tegelijkertijd.
• Spieren worden vaak aangestuurd door specifieke zenuwen (geïnnerveerd), wat gerichte acties mogelijk maakt.
• Spieren kunnen alleen samentrekken, waardoor beweging mogelijk is door ze korter te maken.
• Meerdere spieren zijn nodig om beweging in verschillende richtingen mogelijk te maken.
• De buikspieren lopen verticaal, zijwaarts en dwars, wat verschillende bewegingen mogelijk maakt.
• Antagonisten zijn spieren met een tegengestelde werking, nodig om terug te keren naar de oorspronkelijke positie.
• De biceps en triceps in de arm zijn antagonisten: de biceps trekt de arm samen, de triceps strekt hem.
• Pezen verbinden spieren met botten, waardoor beweging mogelijk is door aan de botten te trekken.
• Spieren werken samen met het skelet voor beweging; zonder botten zouden spieren nutteloos zijn.
• Sommige spieren zijn bewust aan te sturen (animaal), andere onbewust (autonoom), zoals de spieren in de darmen.
• Ook in onbewust aangestuurde spieren, zoals in de darmen, zijn antagonisten aanwezig.
• Botten bieden stevige bevestiging voor spieren via pezen, waardoor het trekken aan de botten beweging creëert.
• Alle skeletspieren worden animaal aangestuurd, terwijl spieren rond organen autonoom worden aangestuurd.
• Pezen verbinden spieren met botten verderop, waardoor beweging mogelijk is zonder direct aanliggende botten te bewegen.
• Botten en pezen bevatten tussencelstof, wat ruimte biedt tussen cellen voor communicatie en collageen.
• In pezen bestaat de tussencelstof voornamelijk uit collageen, wat zorgt voor veerenergie.
• Collageen is een driedubbele helixstructuur die veerenergie biedt, waardoor beweging efficiënter wordt.
• De achillespees is een voorbeeld van veerenergie door collageen, wat afzetten makkelijker maakt.
• De musculus gastrocnemius (kuitspier) is belangrijk voor rennen en is via de achillespees verbonden met het middenvoetsbeentje.
• Loopvogels, zoals struisvogels, hebben een vergelijkbare spieranatomie als mensen, maar met een grotere arm voor meer moment.
• Beenprotheses kunnen veerenergie benutten met een groter moment, wat de acceleratie kan verbeteren.
• Meer veerenergie leidt tot een snellere acceleratie, maar niet tot een hogere topsnelheid.

Spierweefsel Typen

• Er zijn drie soorten spierweefsel: glad, dwarsgestreept en hartspierweefsel.
• Glad spierweefsel is autonoom en te vinden in bijvoorbeeld de darmen, zonder duidelijke richting van vezels.
• Dwarsgestreept spierweefsel is animaal, met vezels in één richting, wat gerichte bewegingen mogelijk maakt.
• Hartspierweefsel zit tussen glad en dwarsgestreept in, is gericht maar onbewust aangestuurd.
• Dwarsgestreept spierweefsel is goed te zien onder de microscoop, vergelijkbaar met de spieren in zalm.
• De grote hersenen zorgen voor bewuste aansturing van skeletspieren.
• De kleine hersenen coördineren spieren voor evenwicht en afstemming.
• De hersenstam stuurt onbewuste processen aan, zoals de darmen en hartspier.
• Bij het opsteken van een hand gaat een impuls gericht naar de benodigde spier(en).

Motorische Zenuwbanen & Spiervezels

• Gevoel in de teen, maar geen beweging kan wijzen op een beschadiging in de motorische zenuwbaan.
• De buikzijde van het ruggenmerg kan vergeleken worden met een tabel in de Binas.
• Een motorische eenheid bestaat uit een zenuwcel die meerdere stukken van een spiervezel aanstuurt.
• Spiervezels hebben meerdere celkernen en zijn vergroeid, werkend als één lange eenheid.
• Een zenuwcel communiceert met een spiercel via neurotransmitters in de synaptische spleet.
• Spiercellen reageren op neurotransmitters, wat leidt tot samentrekking.
• Binnen een spiercel liggen myofibrillen, die bestaan uit actine en myosine filamenten.
• Actine en myosine filamenten schuiven over elkaar heen, waardoor de spier samentrekt.
• Dwarsgestreepte spieren bestaan uit spierbundels, spiervezels en myofibrillen.
• De roze stukken in een afbeelding van een sarcomeer zijn actine, de blauwe zijn myosine.
• Myosine heeft hoofdjes die kunnen lopen door ATP te gebruiken, waardoor de filamenten over elkaar schuiven.
• Per gebruikt ATP schuiven de myosine hoofdjes een klein stukje, waardoor de spier korter wordt.
• Spieren gebruiken veel ATP en hebben daarom veel mitochondriën nodig.
• Als actine en myosine te hard over elkaar schuiven, kan spierpijn ontstaan.
• Spierpijn kan leiden tot compensatie van het lichaam door meer spiervezels aan te maken.
• Voor spiergroei zijn veel bouwstoffen en eiwitten nodig.

Concept Check

• Er is een afbeelding van een spier met de vraag of deze maximaal aangespannen is of niet.
• Het is belangrijk om de onderdelen van de spier te kunnen benoemen en terug te vinden in de Binas.
• De h-band in een afbeelding van een sarcomeer is een indicatie van de ontspanning van de spier
• Een andere oefening is om te bepalen welke afbeeldingen gezonde spieren tonen en welke niet
• Er is een voorbeeld van spieren 8 dagen na de dood, waar een begin van afbraak te zien is.

Spieren zijn cruciaal voor de reactie van het lichaam op de omgeving, naast zenuwen en hormonen. Ze trekken samen om beweging mogelijk te maken, vaak aangestuurd door specifieke zenuwen. Antagonisten, zoals de biceps en triceps, werken tegengesteld om bewegingen te controleren.