Podcast
Questions and Answers
Ano ang pangunahing layunin ng pagbasang isinagawa ng pari para sa maysakit?
Ano ang pangunahing layunin ng pagbasang isinagawa ng pari para sa maysakit?
Ano ang naging epekto ng pasyon sa mga Kristiyano ayon sa mga kritiko?
Ano ang naging epekto ng pasyon sa mga Kristiyano ayon sa mga kritiko?
Ano ang itinataas ng Pasyong Pilapil tuwing Mahal na Araw?
Ano ang itinataas ng Pasyong Pilapil tuwing Mahal na Araw?
Ano ang sinabi tungkol sa pagkatalo ni Hesus sa mga taong may maitim na budhi?
Ano ang sinabi tungkol sa pagkatalo ni Hesus sa mga taong may maitim na budhi?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing mensahe ng mga talinghaga ng buhay na inilarawan sa pasyon?
Ano ang pangunahing mensahe ng mga talinghaga ng buhay na inilarawan sa pasyon?
Signup and view all the answers
Ano ang maaaring sinasabi ng prayle sa larawan?
Ano ang maaaring sinasabi ng prayle sa larawan?
Signup and view all the answers
Ano ang maaaring naiisip ng mga katutubo sa eksenang ito?
Ano ang maaaring naiisip ng mga katutubo sa eksenang ito?
Signup and view all the answers
Ano ang maaaring pinag-uusapan ng mga tauhan sa larawan?
Ano ang maaaring pinag-uusapan ng mga tauhan sa larawan?
Signup and view all the answers
Paano maaaring maapektuhan ang mga katutubo sa kanilang pag-uusap sa prayle?
Paano maaaring maapektuhan ang mga katutubo sa kanilang pag-uusap sa prayle?
Signup and view all the answers
Ano ang maaaring epekto ng kanilang pag-uusap sa kalagayan ng mga katutubo?
Ano ang maaaring epekto ng kanilang pag-uusap sa kalagayan ng mga katutubo?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing layunin ng mga pangatnig na panubali?
Ano ang pangunahing layunin ng mga pangatnig na panubali?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi isang pangatnig na panubali?
Alin sa mga sumusunod ang hindi isang pangatnig na panubali?
Signup and view all the answers
Paano ginagamit ang pangatnig na panubali na 'kung' sa pangungusap?
Paano ginagamit ang pangatnig na panubali na 'kung' sa pangungusap?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod na pangungusap ang gumagamit ng pangatnig na panubali?
Alin sa mga sumusunod na pangungusap ang gumagamit ng pangatnig na panubali?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng pangatnig na panubali na nagpapahayag ng kondisyon na maaaring mangyari?
Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng pangatnig na panubali na nagpapahayag ng kondisyon na maaaring mangyari?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa awit na inaawit ng mga ina habang nagpapatulog ng bata?
Ano ang tawag sa awit na inaawit ng mga ina habang nagpapatulog ng bata?
Signup and view all the answers
Anong akdang sinulat ni Padre Alzina na naglalaman ng awitin tungkol sa pag-ibig?
Anong akdang sinulat ni Padre Alzina na naglalaman ng awitin tungkol sa pag-ibig?
Signup and view all the answers
Anu-anong mga epiko ng mga katutubo ang naitala ng mga antropologo?
Anu-anong mga epiko ng mga katutubo ang naitala ng mga antropologo?
Signup and view all the answers
Ano ang layunin ng pasyon na naipatupad noong ikalabingwalong siglo?
Ano ang layunin ng pasyon na naipatupad noong ikalabingwalong siglo?
Signup and view all the answers
Sino ang isa sa mga ladinong nakapaglimbag ng akdang pampanitikan na mahalaga sa kasaysayan ng pasyon?
Sino ang isa sa mga ladinong nakapaglimbag ng akdang pampanitikan na mahalaga sa kasaysayan ng pasyon?
Signup and view all the answers
Saan nagmula ang mga passion na naging batayan ng pasyon sa Pilipinas?
Saan nagmula ang mga passion na naging batayan ng pasyon sa Pilipinas?
Signup and view all the answers
Ano ang karaniwang tema ng awiting balac na natuklasan ni Padre Alzina?
Ano ang karaniwang tema ng awiting balac na natuklasan ni Padre Alzina?
Signup and view all the answers
Anong taon unang lumabas ang Vocabulario dela Lengua Tagala?
Anong taon unang lumabas ang Vocabulario dela Lengua Tagala?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari mula sa simula hanggang sa katapusan?
Ano ang tawag sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari mula sa simula hanggang sa katapusan?
Signup and view all the answers
Ano ang unang nilikha ni Mak-no-ngan ayon sa kwento ng mga Ifugao?
Ano ang unang nilikha ni Mak-no-ngan ayon sa kwento ng mga Ifugao?
Signup and view all the answers
Anong salita ang maaaring gamitin sa logical order?
Anong salita ang maaaring gamitin sa logical order?
Signup and view all the answers
Ano ang pinagmulan ng unang babae at lalaki ayon sa kwento ng mga Tagalog?
Ano ang pinagmulan ng unang babae at lalaki ayon sa kwento ng mga Tagalog?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing tema ng mga kwento tungkol sa pagkakalikha ng daigdig sa Pilipinas?
Ano ang pangunahing tema ng mga kwento tungkol sa pagkakalikha ng daigdig sa Pilipinas?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing nilalaman ng kultura ayon sa isinagawang aralin?
Ano ang pangunahing nilalaman ng kultura ayon sa isinagawang aralin?
Signup and view all the answers
Ano ang layunin ng mga pangatnig na panubali?
Ano ang layunin ng mga pangatnig na panubali?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi bahagi ng mga hakbang sa paggawa ng pananaliksik?
Alin sa mga sumusunod ang hindi bahagi ng mga hakbang sa paggawa ng pananaliksik?
Signup and view all the answers
Ano ang kinakailangan para sa isang mabisang talata?
Ano ang kinakailangan para sa isang mabisang talata?
Signup and view all the answers
Paano nakakatulong ang awtentikong datos sa pagsulat ng resulta ng pananaliksik?
Paano nakakatulong ang awtentikong datos sa pagsulat ng resulta ng pananaliksik?
Signup and view all the answers
Ano ang layunin ng mga mag-aaral sa pagbabahagi ng kanilang opinyon sa pag-uulat?
Ano ang layunin ng mga mag-aaral sa pagbabahagi ng kanilang opinyon sa pag-uulat?
Signup and view all the answers
Ano ang unang katangian na dapat taglayin ng isang mabisang talata?
Ano ang unang katangian na dapat taglayin ng isang mabisang talata?
Signup and view all the answers
Paano maaaring ipakita ang pagkakaugnay ng mga ideya sa isang talata?
Paano maaaring ipakita ang pagkakaugnay ng mga ideya sa isang talata?
Signup and view all the answers
Ano ang hindi dapat gawin sa pag-aayos ng datos sa isang pananaliksik?
Ano ang hindi dapat gawin sa pag-aayos ng datos sa isang pananaliksik?
Signup and view all the answers
Paano maaaring ilagay ang paksang pangungusap sa talata?
Paano maaaring ilagay ang paksang pangungusap sa talata?
Signup and view all the answers
Ano ang ginagawa sa mga pangungusap upang matukoy ang paksang pangungusap?
Ano ang ginagawa sa mga pangungusap upang matukoy ang paksang pangungusap?
Signup and view all the answers
Ano ang hindi bahagi ng tatlong mahahalagang katangian ng isang talata?
Ano ang hindi bahagi ng tatlong mahahalagang katangian ng isang talata?
Signup and view all the answers
Ano ang maaaring mangyari kapag sinasaliksik natin ang ating kasaysayan?
Ano ang maaaring mangyari kapag sinasaliksik natin ang ating kasaysayan?
Signup and view all the answers
Ano ang ibig sabihin ng salitang 'Alluyun' sa konteksto ng Kankanaey?
Ano ang ibig sabihin ng salitang 'Alluyun' sa konteksto ng Kankanaey?
Signup and view all the answers
Anong lalawigan ang kilala bilang 'Salad Bowl of the Philippines'?
Anong lalawigan ang kilala bilang 'Salad Bowl of the Philippines'?
Signup and view all the answers
Anong pangalan ng bituin na nagsisilbing tagapagpahiwatig para sa mga magsasaka at estudyante sa Kankanaey?
Anong pangalan ng bituin na nagsisilbing tagapagpahiwatig para sa mga magsasaka at estudyante sa Kankanaey?
Signup and view all the answers
Sino ang lumikha ng listahan ng mga salita sa Kankanaey?
Sino ang lumikha ng listahan ng mga salita sa Kankanaey?
Signup and view all the answers
Ano ang layunin ng mga pag-aaral ukol sa Kankanaey na isinagawa ng mga iskolar?
Ano ang layunin ng mga pag-aaral ukol sa Kankanaey na isinagawa ng mga iskolar?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa unang paglabas ng buwan sa kerteng letrang C?
Ano ang tawag sa unang paglabas ng buwan sa kerteng letrang C?
Signup and view all the answers
Bakit mahalaga ang pag-iibang anyo ng buwan sa mga ninuno ng mga Kankanaey?
Bakit mahalaga ang pag-iibang anyo ng buwan sa mga ninuno ng mga Kankanaey?
Signup and view all the answers
Anong terminolohiya ang ginagamit para sa kabilugan ng buwan?
Anong terminolohiya ang ginagamit para sa kabilugan ng buwan?
Signup and view all the answers
Ano ang sinasabi tungkol sa panahon ng inat pagdating sa mga ritwal ng pag-aalay?
Ano ang sinasabi tungkol sa panahon ng inat pagdating sa mga ritwal ng pag-aalay?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa pinagpatong-patong na bato sa gilid ng bai-baitang na sakahan?
Ano ang tawag sa pinagpatong-patong na bato sa gilid ng bai-baitang na sakahan?
Signup and view all the answers
Ano ang dalawa sa mga bayan sa Hilagang Benguet kung saan ginagamit ang wika ng Kankanaey?
Ano ang dalawa sa mga bayan sa Hilagang Benguet kung saan ginagamit ang wika ng Kankanaey?
Signup and view all the answers
Sino ang unang nagsagawa ng pag-aaral sa wikang Kankanaey at kailan ito nangyari?
Sino ang unang nagsagawa ng pag-aaral sa wikang Kankanaey at kailan ito nangyari?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing layunin ng paggawa ng kabiti?
Ano ang pangunahing layunin ng paggawa ng kabiti?
Signup and view all the answers
Anong uri ng impluwensiya ang hindi sarado sa katutubong kultura ng mga katutubo?
Anong uri ng impluwensiya ang hindi sarado sa katutubong kultura ng mga katutubo?
Signup and view all the answers
Anong paniniwala ang nakapaloob sa panahon ng beska ayon sa mga matatanda?
Anong paniniwala ang nakapaloob sa panahon ng beska ayon sa mga matatanda?
Signup and view all the answers
Ano ang tinutukoy na termino para sa pagliit ng buwan mula inat patungong pagkawala nito?
Ano ang tinutukoy na termino para sa pagliit ng buwan mula inat patungong pagkawala nito?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa varayti ng Kankanaey na sinasalita sa kanlurang Mountain Province?
Ano ang tawag sa varayti ng Kankanaey na sinasalita sa kanlurang Mountain Province?
Signup and view all the answers
Ilan ang tinatayang tagapagsalita ng Central Kankanaey?
Ilan ang tinatayang tagapagsalita ng Central Kankanaey?
Signup and view all the answers
Ano ang layunin ng mga antropolohikong pag-aaral na isinagawa tungkol sa Kankanaey?
Ano ang layunin ng mga antropolohikong pag-aaral na isinagawa tungkol sa Kankanaey?
Signup and view all the answers
Aling bahagi ng kultura ng Kankanaey ang lumabas sa kanilang mga salita?
Aling bahagi ng kultura ng Kankanaey ang lumabas sa kanilang mga salita?
Signup and view all the answers
Ano ang isa sa mga salitang nagmula sa impluwensiyang Tsino na ginagamit sa Pilipinas?
Ano ang isa sa mga salitang nagmula sa impluwensiyang Tsino na ginagamit sa Pilipinas?
Signup and view all the answers
Study Notes
Akdang Pampanitikan
- Dumating ang mga Espanyol sa mga katutubo na may hilig sa pag-awit na kaakibat ng kanilang mga gawain.
- Ang inaawit na ovayi ay ginagamit ng mga ina sa pagpapatulog ng bata, habang ang soliranin naman ay inawit kapag namamangka.
- Ang tagumpay ay awit ng mga nagtamo ng tagumpay sa labanan.
- Itinala nina Padre Noceda at Padre Sanlucar ang mga awitin sa Vocabulario dela Lengua Tagala noong 1764.
- Si Padre Alzina ay nagsaliksik din sa mga awit ng mga Bisaya tulad ng balac na nauukol sa pag-ibig at paharaya na tungkol sa pagluluksa.
- Naitala ang mga ito sa Historia de las Islas de Bisayas noong 1668.
- Nagtala ang mga antropologo tulad nina E. Arsenio Manuel at F. Landa Jocano ng sari-saring epiko ng mga katutubo, gaya ng Lam-ang, Hinilawod, at Tuwaang.
- Nilayon ng mga Espanyol na ipakilala ang Kristiyanismo sa mga katutubo sa paraang paawit, na nagresulta sa pasyon.
- Ang pasyon ay naging mahalagang akdang Kristiyano mula noong ikalabingwalong siglo at naipakilala upang magturo ng wikang Espanyol.
- Ang mga ladino ang mga taong bumuo ng mga tekstong relihiyoso sa Espanyol at katutubong wika.
- Isa sa mga sikat na ladino ay si Gaspar Aquino de Belen, na nailathala ang Mahal na Passion ni Jesu Cristong Panginoon Natin na Tola noong 1703.
- Ang Mahal na Pasyon ay naglalaman ng mga bahaging isinasalinka sa mga seremonya ng pagbabasbas sa mga may sakit.
- Sa pagsusuri, ang Pasyon ay naging epiko ng mga Kristiyano, na nagpapakita ng laban ni Hesus sa mga may masamang hangarin.
- Sumunod sa bersyon ni de Belen, ang Pasyong Pilapil na lumabas noong 1814 ay isa sa pinakapopular at lagi nang inaawit tuwing Mahal na Araw.
- Ang pasyon ay paalala sa mga tao sa sakripisyo, kamatayan, at muling pagkabuhay ni Hesus.
Paggamit ng mga Pangatnig na Panubali
- Ang pangatnig na panubali ay nagpapahayag ng pag-aalinlangan o kondisyon sa mga pahayag.
- Halimbawa ng mga pangatnig: kung, kapag, sakaling.
- Ang mga ito ay tumutukoy sa mga sitwasyon na may kaugnayan sa sanhi at bunga ng mga pangyayari.
- Halimbawa: "Kakain ako kung kakain ka rin."
Pagsasaliksik at Kultura ng mga Katutubo
- Mayroong nasa 150 pangkat ng mga katutubo sa Pilipinas na may mahigpit na nakaugatang kultura sa kanilang lugar.
- Ang mga katutubo ay hindi sarado sa impluwensiya ng iba pang kultura tulad ng mula sa Tsina at Hindu.
- Ang Kankanaey ay wika sa Hilagang Luzon, ginagamit sa Benguet at iba pang bayan.
- Ang mga Kankanaey ay kilala sa kanilang mga agrikultural na gawain na nakatutok sa pagsasaka at mga ritwal na may kinalaman dito.
- Ang konsepto ng alluyun ay katulad ng bayanihan na nagpapakita ng pagtutulungan sa mga gawain sa bukirin.
- Ang mga Kankanaey ay may mga paniniwala tungkol sa buwan na nakakaimpluwensya sa agrikultura at pagtatayo ng kabiti bilang paraan ng pag-iwas sa erosyon.
Katangian ng Mabisang Talata
- Dapat magtaglay ng kaisahan, hindi lumihis sa paksang tinatalakay.
- Ang kaugnayan ng mga ideya ay dapat malinaw sa buong talata.
- Mahalagang makatapos ng mabisang talata na may tatlong mahahalagang katangian: Kaisahan, Kaugnayan, at Pagsasanay.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Tuklasin ang kahalagan ng mga awiting katutubo na naitala ng mga Espanyol. Alamin ang mga uri ng awit na ginamit sa iba't ibang sitwasyon batay sa mga akda nina Padre Noceda at Padre Sanlucar. Ang quiz na ito ay nagbibigay ng mas malalim na pag-unawa sa kulturang Pilipino sa pamamagitan ng musika.