Ай мен Үркердің құбылыстары

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Қазақ халқының ай жылдың басы ретінде қай айды санайтынын анықтаңыз.

  • Сәуір
  • Ақпан
  • Наурыз (correct)
  • Мамыр

«Қыдыр қамшысы» деген атау қай айдың 17-19 күндерімен байланысты?

  • Наурыз
  • Мамыр
  • Шілде
  • Сәуір (correct)

«Қызыл жұмыртқа салқыны» атауы қай айда өтеді?

  • Мамыр (correct)
  • Шілде
  • Маусым
  • Наурыз

Сүмбіле жаңбыры өткен соң, келесі айда қандай жұлдыз туып, таң суыған?

<p>Таразы (C)</p> Signup and view all the answers

Айдың тууын бақылау бойынша, қазақ жұлдызшылары неше күндегі айдың тоғысуын қалыптастырған?

<p>7 күн (B)</p> Signup and view all the answers

Үркердің жерге кіруі қай айда болады?

<p>Шілде (B)</p> Signup and view all the answers

«Тобылғы жарған» суығы қай айдың 25-27 күндерімен байланысты?

<p>Сәуір (A)</p> Signup and view all the answers

Айдың соңына қарай «Тобылғы жарған» суық болатыны қай айда?

<p>Сәуір (C)</p> Signup and view all the answers

Қар үстінде жатқан қойдың құмалағының қарға батары не батпасына болжау қай күні болуы керек?

<p>Наурыздың 14-і (D)</p> Signup and view all the answers

Ауа райының суып кетуі мен жаңбырлатып өтетін күндер қай айға тиесілі?

<p>Сәуір (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards are hidden until you start studying

Study Notes

Ай мен Үркердің тоғысуы

  • Қазақ жұлдызшылары айдың тууын бақылап, аспандағы орнын анықтау жүйесін жасаған.
  • Ай жылдың әр мезгілінде Үркермен тоғысады, бұл құбылыс халық арасында «тоғысу» деп аталады.

Наурыз айының маңызы

  • Қазақы жыл санауда жылдың басы наурыз айы.
  • Наурыздың 1 күні қар үстіндегі қойдың құмалағы арқылы қыс пен көктемнің ара-жігін болжайды.

Сәуірдің ерекшеліктері

  • Сәуір айының 14-іне сәйкес айдың басы басталады.
  • 17-19 сәуір күндері «Қыдыр қамшысы» суық ауа райы байқалады.
  • Сәуірдің соңғы күндерінде тобылғы бүршік жарады, бұл «Тобылғы жарған» тобына жатады.

Мамырдағы ауа райы

  • Мамыр айының 8-9 күндері «Қызыл жұмыртқа салқыны» өтеді, яғни ауа райы суытуы мүмкін.
  • Бұл күндері адал құстар ұялайды, сондықтан қазақ халқы оны «Қызыл жұмыртқа» деп атап кеткен.

Жаз мезгіліндегі құбылыстар

  • Шілде айы Үркердің жерге кіруімен басталады.
  • 40 күннен кейін Үркер қайта көтеріліп, Сарша айында «Үркердің толғағы» жаңбырлы кезең болады.

Күздегі жаңбыр мен ауа райы

  • Қыркүйек айында «Сүмбіленің суы» байқалады, бұл кезде жаңбыр себу маусымы басталады.
  • Сүмбіле жаңбыры жердің көк болуына және малға жақсы от қалыптастыруына себеп болады.

Ақырап айының болжамы

  • Ақырап айы қазіргі қазан айының 14 жұлдызына сәйкес келеді.
  • Сол күні таңсәріден бастап жұлдызшы-есепшілер күн мен түннің сағаттарын мұқият бақылап, ауа райының өзгерістерін болжаған.
  • Ақырап тұсында ауа райының өзгерістерін анықтау үшін алты күн бойы бақылау жүргізіледі.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Lunar Phases and Eclipses
20 questions
Lunar Phases Quiz
6 questions

Lunar Phases Quiz

WellManagedLogic avatar
WellManagedLogic
Lunar Phases Overview
9 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser