Әдебиеттің тегі мен түрі

Study Notes

Әдебиет тегі мен түрлері

Әдебиет үш негізгі салаға бөлінеді: эпос, лирика, драма.
Әдеби жанрлар мен түрлер мазмұны және баяндау тәсіліне байланысты жіктеледі.
Әдебиет жанрларының ерекшеліктері сақталса да, ішкі байланыстары үзілмейді.

Эпос

Эпос — баянды жанрлардың бірі, оқиға автордың еркіндігінен тыс жүріп жатқандай әсер береді.
Эпосты суреттеу тәсілі сюжет желісінің тежелуімен ерекшеленеді.
Эпос тұтастықты, шындық дүниені кең көлемде көрсетуге талпынады.
“Батыр Баян” поэмасындағы Баян батырдың тұлғасы оқиғалар арқылы биіктейді.

Эпос шығармалары

Эпос оқиғасы тек сыртқы ғана емес, қаһарманның ішкі дүниесіне терең бойлауды қамтиды.
Эпостың тарихы ертедегі аңыздар, ертегілер, дастандардан басталады.
Эпос жанрында шығармалар үш көлемге бөлінеді:
- шағын (анекдот, мысал, әңгіме, новелла, әпсана)
- орташа (поэма, повесть)
- ірі (эпопея, роман)

Лирика

Лирика — адамның көңіл-күйін шертетін жанр, ақынның ішкі ғаламын білдіреді.
Лирикада сезімдер мен әсерлер нәзік түрде жеткізілген.
Автор лирикада алға шығып, өлең мазмұнын қалыптастырады, лирик. кейіпкер көбіне автордың өз бейнесі болып табылады.

Лириканың ерекшеліктері

Әдебиетте лириканың жанрлары: терме, толғау, элегия, ода, эпиграмма, эпитафия, сонет.
Лириканың тақырыптары: махаббат, табиғат, адам және қоғам.
Қазақ поэзиясы әлемдік әдебиетпен иық теңестіретін шығарма тудырады.

Лирика мен Эпос

Лирикада ой мен сезім ғашықтардай табысады, ал эпостық шығармаларда оқиға кеңірек қамтылады.
Абай лириканың тереңдігін “қуатты ойдан бас құрап, еркеленіп шығар сөз” деп сипаттаған.

Description

Бұл тест әдебиеттің негізгі тегі мен түрлерін зерттеуге арналған. Эпос, лирика және драма жанрларының ерекшеліктерімен танысасыз. Әдебиеттегі осы негізгі сала әр жанрдың мазмұны мен баяндау тәсілдері арқылы қалай бөлінетінін түсіндіреді.