Абайдың Өмірі мен Билік Жолы

Study Notes

Абайдың Өмірі мен Билік Жолы

Абай Құнанбайұлы 1845 жылы 23 тамызда қазіргі Семей облысының Шыңғыс тауларында дүниеге келген.
Ол Қарқаралының аға сұлтаны Құнанбайдың төртінші әйелі Ұлжаннан туған.
Абайдың арғы тегі Орта жүз Тобықты, Арғын ішіндегі Олжай батырдан басталады.
Абайдың басқа балалардан алымдылығын аңғарған Құнанбай оны жанына ертіп, әкімшілдік-билік жұмыстарына араластырған.
13 жасында Абай ел ісіне қатыса бастаған.
Абай әке қасында болған жылдарда би-болыстардың қулық-сұмдықтарын, қазақ даласына енген феодалдық қарым-қатынастардың келеңсіз салдарларын, әлеуметтік теңсіздіктің әсерлерін, аштық пен жалаңаштықты, патриархалдық салт-сананың зардаптарын көрген.
Патша үкіметінің отаршылық саясатын және парақор орыс әкімдерінің, жергілікті би-болыстардың арамза әрекеттерін бастан кешірген.
Оның көкірегінде оларға қарсы күресуге бел буған, « елге пайдалы, адамгершілігі бар, әділ басшы болсам ғана жақсы адам боламын» деп ойлаған.
Абай болыс сайлауына түсіп, жеңіп шығып, 1876-1978 жылдары Қоңыр-Көкше еліне болыс болған.
Болыс кезінде Абай әділдік таразасын тең ұстауға тырысқан.
Әлсізге зорлық көрсеткендерді және ұрлық жасағандарды қатты жазаға тартқан.
Абайдың ел басқарудағы бұл бағыты халықты езіп-жаншып жүрген шонжарлар тарапынан қарсылыққа ұшыраған.
Үзікбай Бөрібаевтың «Таймақкөл деген жерімді тартып алды» деген жалған арызы бойынша көтерілген іс 10 жыл сүргінге созылып, Евгений Михаэлистің көмегімен аяқсыз қалған.
П.В.Маковецкий бұл істі 1884 жылғы 27 тамызда жалған жала деп тауып, қысқартып тастаған.
Абай үстінен жазылған «Абай барымта алды, ауыл шайып әйел қорлады» деген арыздың нәтижесіз қалған.

Description

Абай Құнанбайұлының өмірі мен билік жолы туралы қысқаша шолу. Оның балалық шағынан бастап, ел ісіне араласу кезеңдері, патша үкіметі мен феодализмнің әсерлері туралы ақпарат қамтылған. Абайдың әділ төсумен би-болыстарға қарсы күресуге ниеттенгені туралы да айтылады.