4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu Çalışma Notları

Amaç (Madde 1)

• Bu kanunun amacı, Kamu İhale Kanunu'na göre yapılan ihalelere ilişkin sözleşmelerin düzenlenmesi ve uygulanması ile ilgili esas ve usulleri belirlemektir.

Kapsam (Madde 2)

• Kamu İhale Kanunu'na tabi kurum ve kuruluşların, bu kanun hükümlerine göre düzenlediği ihale sözleşmeleri kapsamdadır.

Tanımlar (Madde 3)

• Bu kanunun uygulanmasında Kamu İhale Kanunu'nda yer alan tanımlar geçerlidir.

İlkeler (Madde 4)

• Düzenlenecek sözleşmelerde ihale dokümanındaki şartlara aykırı hükümler yer alamaz.
• Belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz, ek sözleşme düzenlenemez.
• Taraflar, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir.
• İhale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez.

Sözleşmelerin Düzenlenmesi (İkinci Bölüm)

Tip Sözleşmeler (Madde 5)

• Uygulama birliğini sağlamak için mal/hizmet alımları ve yapım işlerine dair tip sözleşmeler Resmi Gazete'de yayımlanır.
• İdarelerce yapılacak sözleşmeler tip sözleşme hükümlerine göre düzenlenir.
• Mal/hizmet alımlarında, Kurumun uygun görüşü alınarak istekliler tarafından hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.

Sözleşme Türleri (Madde 6)

• Yapım işlerinde, işin tamamı için isteklinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden anahtar teslimi götürü bedel sözleşme yapılır.
• Mal/hizmet alımı işlerinde, idarece belirlenen işin tamamı için isteklinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme yapılır.
• Yapım işlerinde ön/kesin projelere,mal/hizmet alımlarında ayrıntılı özelliklere dayalı olarak birim fiyat sözleşme yapılır.
• Yapım işlerinde, iş kalemlerinin bir kısmı anahtar teslimi götürü bedel, bir kısmı birim fiyat teklifi alma yöntemleriyle karma sözleşme yapılabilir.
• Çerçeve anlaşmaya dayalı olarak idare ile yüklenici arasında münferit sözleşme düzenlenir.

Zorunlu Hususlar (Madde 7)

• İşin adı, niteliği, türü ve miktarı, hizmetlerde iş tanımı sözleşmede belirtilmelidir.
• İdarenin adı ve adresi sözleşmede belirtilmelidir.
• Yüklenicinin adı/ticaret unvanı, tebligat adresi sözleşmede belirtilmelidir.
• Varsa alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar sözleşmede belirtilmelidir.
• Sözleşmenin bedeli, türü ve süresi sözleşmede belirtilmelidir.
• Ödeme yeri/şartları, avans verilip verilmeyeceği, şartları/miktarı sözleşmede belirtilmelidir.
• Fiyat farkının ne şekilde ödeneceği sözleşmede belirtilmelidir.
• Ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç giderlerinden hangisinin sözleşme bedeline dahil olacağı sözleşmede belirtilmelidir.
• Vergi, resim, harçlar ve diğer giderlerin kimin tarafından ödeneceği sözleşmede belirtilmelidir.
• Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ait şartlar sözleşmede belirtilmelidir.
• Kesin teminat miktarı ve iadesine ait şartlar sözleşmede belirtilmelidir.
• Garanti istenilen hallerde süresi ve garantiye ilişkin şartlar sözleşmede belirtilmelidir.
• İşin yapılma yeri, teslim etme ve teslim alma şekil ve şartları sözleşmede belirtilmelidir.
• Gecikme halinde alınacak cezalar sözleşmede belirtilmelidir.
• Mücbir sebepler ve süre uzatımı verilebilme şartları sözleşmede belirtilmelidir.
• Sözleşme kapsamında yapılacak iş artışları ve eksilişi durumunda karşılıklı yükümlülükler sözleşmede belirtilmelidir.
• Denetim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar sözleşmede belirtilmelidir.
• Yapım işlerinde iş ve işyerinin sigortalanması, yapı denetimi ve sorumluluğuna ilişkin şartlar sözleşmede belirtilmelidir.
• Sözleşmede değişiklik yapılma şartları sözleşmede belirtilmelidir.
• Sözleşmenin feshine ilişkin şartlar sözleşmede belirtilmelidir.
• Yüklenicinin çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları sözleşmede belirtilmelidir.
• İhale dokümanındaki belgelerin sözleşmenin eki olduğu belirtilmelidir.
• Anlaşmazlıkların çözümü sözleşmede belirtilmelidir.
• İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yükümlülükler sözleşmede belirtilmelidir.

Sözleşmenin Uygulanması (İkinci Kısım)

Fiyat Farkı (Madde 8)

• Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Cumhurbaşkanı yetkilidir.
• Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.
• 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlerde toplu iş sözleşmesi kamu işveren sendikasınca yürütülür ise idarece fiyata farkı ödenir.
• 22/9/2012 tarihinden önce yapılan ve ihale dokümanında fiyat farkı olan yapım işlerinde akaryakıt giderinin maliyetin yarısından fazla olması durumunda 31/8/2013 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı hükümleri uygulanır.

İş ve İşyerinin Sigortalanması (Madde 9)

• Yapım işlerinde yüklenici, işe başlama tarihinden geçici kabule kadar her türlü aracı, malzemeyi, makineyi, taşıtı ve tesisi sigorta yaptırmak zorundadır.
• Kapsam, ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içermelidir.

Mücbir Sebepler (Madde 10)

• Doğal afetler, kanuni grev, genel salgın hastalık ve seferberlik ilanı mücbir sebep olarak kabul edilir.
• Kurum tarafından belirlenecek benzeri durumlar da mücbir sebep sayılabilir.
• Mücbir sebebin kabulü için, Yüklenicinin kusuru olmamalı, taahhüdün yerine getirilmesine engel olmalı, engeli kaldırma gücü yetersiz olmalı ve 20 gün içinde yazılı bildirim yapılmalıdır.

Denetim, Muayene ve Kabul (Madde 11)

• Teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve kabul işlemleri, idarelerce kurulacak en az üç kişilik komisyonlarca yapılır.
• Mal veya yapılan iş yüklenici tarafından idareye teslim edilmedikçe muayene ve kabul işlemleri yapılamaz.
• İmalat veya üretim süreci gerektiren işler, muayene ve kabul komisyonlarının yetki ve sorumluluğunu kaldırmaması şartıyla ilgili idarece denetlenebilir.
• Taahhüdün tamamlanan ve müstakil kullanıma elverişli bölümleri için kısmî kabul yapılabilir.

Kesin Teminata İlişkin Hükümler (İkinci Bölüm)

Ek Kesin Teminat (Madde 12)

• Fiyat farkı ödenmesi öngörülen ihalelerde fiyat farkı ödenecek bedelin %6'sı oranında ek kesin teminat alınır.
• Ek kesin teminat, hakedişlerden kesinti suretiyle de karşılanabilir.

Kesin Teminatın Geri Verilmesi (Madde 13)

• Taahhüdün sözleşme ve ihale dokümanına uygun yerine getirilmesi ve yüklenicinin idareye borcu olmaması durumunda kesin teminat iade edilir.
• Yapım işlerinde, eksiklerin giderilmesiyle geçici kabul tutanağı onayından sonra yarısı, ilişiksiz belgesi ve kesin kabul tutanağı onayından sonra kalanı iade edilir.
• Yapım işleri dışındaki işlerde, ilişiksiz belgesi sonrası garanti varsa yarısı, garanti bitiminde kalanı; garanti yoksa tamamı iade edilir.

İade Edilemeyen Teminatlar (Madde 14)

• 13. maddeye göre mahsup işlemi gerekmeyen hallerde, yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra 2 yıl içinde talep edilmeyen teminat mektupları hükümsüz kalır ve bankasına iade edilir ve hazineye gelir kaydedilir.

Sözleşmede Değişiklik, Devir ve Fesih (Üçüncü Bölüm)

Sözleşmede Değişiklik (Madde 15)

• Sözleşme imzalandıktan sonra, sözleşme bedeli aşılmaması ve karşılıklı anlaşma ile işin yapılma/teslim yeri veya işin süresi ve ödeme şartları değiştirilebilir.

Sözleşmenin Devri (Madde 16)

• Sözleşme, zorunlu hallerde ihale yetkilisinin yazılı izni ile devredilebilir, ancak devir alacaklarda ilk ihaledeki şartların aranması zorunludur.
• İsim ve statü değişikliği hariç, bir sözleşmenin devredildiği tarihi izleyen üç yıl içinde aynı yüklenici başka bir sözleşme devredemez veya devir alamaz.
• İzinsiz devredilen, devir alınan veya bir sözleşmenin devredildiği tarihi takiben üç yıl içinde devredilen veya devir alınan Sözleşmeler feshedilerek, devreden ve devir alanlar hakkında 20, 22 ve 26. madde hükümleri uygulanır.

Yüklenicinin Ölümü, İflası, Ağır Hastalığı, Tutukluluğu veya Mahkumiyeti (Madde 17)

• Yüklenicinin ölümü halinde, sözleşme tasfiye edilerek teminatları varislerine verilir. Varislerin aynı şartları taşıması ve idarenin uygun görmesi halinde sözleşme devredilebilir.
• Yüklenicinin iflası halinde, sözleşme feshedilir hakkında 20 ve 22. maddeye göre işlem yapılır.
• Yüklenici ağır hastalığı, tutukluluk veya mahkumiyeti nedeni ile taahhüdü yerine getiremezse, bu durumun otuz gün içinde bir vekil tayin ederek taahhüde devam edilebilir. Aksi halde sözleşme feshedilerek hakkında 20 ve 22. maddeye göre işlem yapılır.

Ortak Girişimlerde Yüklenicinin Ölümü vb. (Madde 18)

• Ortak girişimlerde ortaklardan birinin ölümü, iflası vb. durumlar sözleşmeyi engellemez.
• Pilot/koordinatör ortağın ölümü/iflası durumunda, sözleşme feshedilir. Diğer ortakların teklifi ve idarenin uygun görmesiyle, teminat dahil işin sorumlulukları üstlenilerek sözleşme yenilenebilir.
• Pilot/koordinatör ortak dışındaki ortaklardan birinin ölümü/iflası durumunda, diğer ortaklar teminat dahil işin o ortağa yüklediği sorumlulukları da üstlenerek taahhüdü yerine getirirler.

Yüklenicinin Sözleşmeyi Feshetmesi (Madde 19)

• Mücbir sebepler dışında yüklenicinin mali aczi nedeni ile taahhüdünü yerine getiremeyeceğini bildirmesi halinde kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

İdarenin Sözleşmeyi Feshetmesi (Madde 20)

• Yüklenicinin taahhüdünü yerine getirmemesi, işi süresinde bitirmemesi, 25 inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunması hallerinde, idare sözleşmeyi fesheder.
• Kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

Sözleşmeden Önceki Yasak Fiil veya Davranışlar Nedeniyle Fesih (Madde 21)

• Yüklenicinin ihale sürecinde yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespiti halinde, sözleşme feshedilir.
• Taahhüdün en az %80'i tamamlanmışsa ve kamu yararı varsa sözleşme feshedilmeyebilir.

Sözleşmenin Feshine İlişkin Düzenlemeler (Madde 22)

• Yüklenicinin fesih talebinin idareye ulaşması, sürenin/tespitin bitimi itibarıyla sözleşme feshedilmiş sayılır.
• İdare, bu tarihleri izleyen yedi gün içinde fesih kararı alır ve beş gün içinde yükleniciye bildirir.
• Sözleşme feshinde, kesin teminatlar aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir ve fark yükleniciden tahsil edilir.

Mücbir Sebeplerden Dolayı Fesih (Madde 23)

• Mücbir sebeplerden dolayı sözleşmenin feshedilmesi halinde, hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilerek, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar iade edilir.

İlave işler, İş Eksilişi ve İşin Tasfiyesi (Madde 24)

• Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışı zorunlu ise sözleşmeye esas proje içinde kalması ve idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması gerekir.
• Anahtar teslimi götürü bedel işlerde sözleşme bedelinin %10'una, birim fiyat teklifli işlerde %20'sine kadar aynı yükleniciye yaptırılabilir.

Yasaklar ve Sorumluluklar (Üçüncü Kısım)

Yasak Fiil ve Davranışlar (Madde 25)

• Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla sözleşmeye fesat karıştırmak yasaktır.
• Sahte belge düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek yasaktır.
• Hileli malzeme kullanmak, fen ve sanat kurallarına aykırı imalat yapmak yasaktır.
• Taahhüdünü yerine getirirken idareye zarar vermek yasaktır.
• Bilgi ve deneyimi idarenin zararına kullanmak yasaktır.
• Mücbir sebepler dışında taahhüdü yerine getirmemek yasaktır.
• Sözleşmeyi 16. maddeye aykırı devretmek veya devir almak yasaktır.

İhalelere Katılmaktan Yasaklama (Madde 26)

• Yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar, fiilin özelliğine göre 1 yıldan 2 yıla kadar ihalelerden yasaklanır.
• Yasaklama kararları en geç 45 gün içinde verilir, 15 gün içinde Resmi Gazete'de yayımlanır ve yürürlüğe girer.
• Yasaklama kararlarının takibi Kamu İhale Kurumu tarafından yapılır.
• İdareler, yasaklama gerektiren durumu ilgili bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.

Yüklenicilerin Ceza Sorumluluğu (Madde 27)

• Suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan yükleniciler hakkında ceza kovuşturması yapılır.
• Ayrıca idarece verilen yasaklama kararının bitiş tarihinden itibaren 1 yıldan 3 yıla kadar ihalelere katılmaktan mahkeme kararıyla yasaklanırlar.

Görevlilerin Ceza Sorumluluğu (Madde 28)

• Görevini gereklerine uygun yapmayan veya tarafsız davranmayan görevlilere disiplin cezası verilir, ceza kovuşturması yapılır ve zararı tazmin ettirilir.
• Kamu görevlilerinin Bu Kanuna aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Kanun kapsamına giren işlerde görevlendirilemezler.

Bilgi ve Belgeleri Açıklama Yasağı (Madde 29)

• Görevliler ve danışmanlar, gizli kalması gereken bilgi ve belgeleri ifşa edemezler.

Yüklenicilerin Sorumluluğu (Madde 30 - 34)

• Yapım işlerinde yüklenici ve alt yükleniciler, fen ve sanat kurallarına aykırı yapım ve hileli malzeme kullanımından 15 yıl sorumludur.
• Yapı denetim görevlileri, denetim eksikliği nedeniyle 15 yıl sorumludur.
• Danışmanlık hizmeti sunucuları doğrudan yapım denetimi hizmetinin sunulduğu durumda ise yapım işini üstlenen yüklenici ve alt yüklenicilerle birlikte 15 yıl sorumludur.
• Tedarikçiler kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme verilmesi durumunda doğrudan sorumludur.

Çeşitli Hükümler (Dördüncü Kısım)

Teminat (Madde 35)

• Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde, Kamu İhale Kanununun teminatlara ilişkin hükümleri uygulanır.

Hüküm Bulunmayan Haller (Madde 36)

• Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.

Tebligat (Madde 37)

• Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde yapılacak tebliğler hakkında Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.

Değişiklik Yapılması (Madde 38)

• Bu Kanun hükümlerine ilişkin değişiklikler, ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir.

Son Hükümler

Madde 39

• Kamu İhale Kanununa göre yapılan ihalelerde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanmaz.
• Toplu Konut Kanunu kapsamındaki sözleşmelerde, cezai yaptırımlar ve yasaklar hariç özel sözleşme usul ve esaslarını belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Yürürlük (Madde 40)

• Bu Kanun 1 Ocak 2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Yürütme (Madde 41)

• Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.