Podcast
Questions and Answers
कस्य कारणेन वातः अधिकृतं भवति?
कस्य कारणेन वातः अधिकृतं भवति?
- आहारविहारस्य अयुक्तता (correct)
- सङ्कुचनस्य अभाव
- शारीरिक व्यायामस्य अधिकता
- सुखदु:खस्य संतुलन
अर्दिते प्रारम्भे का लक्षणं अस्ति?
अर्दिते प्रारम्भे का लक्षणं अस्ति?
- कर्णदर्दः
- वक्तव्यस्य कठिनता (correct)
- अन्तर्मुखता
- स्मरणशक्तिः उच्चता
एकांग वातस्य परिभाषा किंयत्?
एकांग वातस्य परिभाषा किंयत्?
- सर्वांगस्य वाक्यावकाशः
- द्वितीयस्य भागस्य संकुचनं
- पण्हस्य संकुचनं
- एकस्य हातस्य मात्रावृत्युक्ति (correct)
अर्दितं चित्तं कस्य अभावं दर्शयति?
अर्दितं चित्तं कस्य अभावं दर्शयति?
सवांग वातस्य परिणामः किं अस्ति?
सवांग वातस्य परिणामः किं अस्ति?
अर्धपक्षाघातस्य लक्षणं किं अस्ति?
अर्धपक्षाघातस्य लक्षणं किं अस्ति?
अधिसंस्थायाम व्यथा कस्य अस्ति?
अधिसंस्थायाम व्यथा कस्य अस्ति?
अर्धपक्षाघातस्य सम्प्रदायः कः अस्ति?
अर्धपक्षाघातस्य सम्प्रदायः कः अस्ति?
कस्य चिकित्सायाः उपयोगः पक्षाघातस्य उपचाराय नास्ति?
कस्य चिकित्सायाः उपयोगः पक्षाघातस्य उपचाराय नास्ति?
संधिगते वातस्य लक्षणं किं अस्ति?
संधिगते वातस्य लक्षणं किं अस्ति?
पक्षाघातस्य मुख्यं कारणं कं अस्ति?
पक्षाघातस्य मुख्यं कारणं कं अस्ति?
चिकित्सा तात्पर्यं स्वेदनं संबद्धं न अस्ति?
चिकित्सा तात्पर्यं स्वेदनं संबद्धं न अस्ति?
रक्तगत वातस्य उपचारं किमर्थं आवश्यकं अस्ति?
रक्तगत वातस्य उपचारं किमर्थं आवश्यकं अस्ति?
कस्य लक्षणं वाकस्तम्भं दर्शयति?
कस्य लक्षणं वाकस्तम्भं दर्शयति?
वातस्य विकारः त्रेताम् किन्तु परिणामः अस्ति?
वातस्य विकारः त्रेताम् किन्तु परिणामः अस्ति?
संधिगते वाताय उपचारं न अस्ति?
संधिगते वाताय उपचारं न अस्ति?
वाताटर रसं मध्ये कोण से गुणधर्म समाविष्ट हैं?
वाताटर रसं मध्ये कोण से गुणधर्म समाविष्ट हैं?
कस्य गुणधर्म से अश्वगंधा रसानि प्रकट होती हैं?
कस्य गुणधर्म से अश्वगंधा रसानि प्रकट होती हैं?
क्वाथ के लिए पानी का मात्रा क्या होनी चाहिए?
क्वाथ के लिए पानी का मात्रा क्या होनी चाहिए?
कथं रसादि द्वारा प्रतिपाद्यमानम् सुत्तमे शालाजतू प्रदर्शयाति?
कथं रसादि द्वारा प्रतिपाद्यमानम् सुत्तमे शालाजतू प्रदर्शयाति?
प्रवाल पंिामृत में किन गुणधर्मों का समावेश है?
प्रवाल पंिामृत में किन गुणधर्मों का समावेश है?
क्वाथ के लिए अनुपान क्या है?
क्वाथ के लिए अनुपान क्या है?
कस्य गुणधर्मं रास्नाकद क्वाथ दर्शयति?
कस्य गुणधर्मं रास्नाकद क्वाथ दर्शयति?
कश्चित तैला अनुपानं भूमिकायानि दर्शयति?
कश्चित तैला अनुपानं भूमिकायानि दर्शयति?
महायोगराज गुग्गुलु यः गुणधर्मं समाविष्टं स्यात?
महायोगराज गुग्गुलु यः गुणधर्मं समाविष्टं स्यात?
शतावरी गुग्गुलु में कस्य गुणधर्म संग्रहितं अस्ति?
शतावरी गुग्गुलु में कस्य गुणधर्म संग्रहितं अस्ति?
गृध्रसी रोगस्य लक्षणाणि किं-किन्चित्यनुकारणम्?
गृध्रसी रोगस्य लक्षणाणि किं-किन्चित्यनुकारणम्?
गृध्रसी रोगस्य चिकीत्सायाः मुख्यं पद्धतिः कः कः अस्ति?
गृध्रसी रोगस्य चिकीत्सायाः मुख्यं पद्धतिः कः कः अस्ति?
वातज गृध्रसी रोगस्य कारणं किम् अस्ति?
वातज गृध्रसी रोगस्य कारणं किम् अस्ति?
वातकफज गृध्रसी रोगस्य लक्षणं किं अस्ति?
वातकफज गृध्रसी रोगस्य लक्षणं किं अस्ति?
गृध्रसी तद्विषये कुत्र स्वेदनं संचालितम्?
गृध्रसी तद्विषये कुत्र स्वेदनं संचालितम्?
वातकफाज चिक्षाकर्तव्यम् कुत्र परिगणितम्?
वातकफाज चिक्षाकर्तव्यम् कुत्र परिगणितम्?
गृध्रसी रोगस्य चिकीत्सायाः जन्यः शोधन पदविकल्पः का अस्ति?
गृध्रसी रोगस्य चिकीत्सायाः जन्यः शोधन पदविकल्पः का अस्ति?
गृध्रसीं रोगस्य उपनाहं च अत्यावश्यकमस्ति यः कः?
गृध्रसीं रोगस्य उपनाहं च अत्यावश्यकमस्ति यः कः?
आक्षेपक रोगस्य मुख्य लक्षणं किम् अस्ति?
आक्षेपक रोगस्य मुख्य लक्षणं किम् अस्ति?
अवबाहुकः रोगः कथं वर्तमानः?
अवबाहुकः रोगः कथं वर्तमानः?
खल्ली रोगस्य लक्षणं किम् अस्ति?
खल्ली रोगस्य लक्षणं किम् अस्ति?
आक्षेपक रोगस्य उपचारात् महत्वपूर्णं किम् अस्ति?
आक्षेपक रोगस्य उपचारात् महत्वपूर्णं किम् अस्ति?
कस्य कारणात् आक्षेपक रोगः उत्पन्नः भविष्यति?
कस्य कारणात् आक्षेपक रोगः उत्पन्नः भविष्यति?
अवबाहुक रोगस्य मुख्य कारणं किम् अस्ति?
अवबाहुक रोगस्य मुख्य कारणं किम् अस्ति?
हनुस् तम्भ रोगे निदानं किं प्रकारे अस्ति?
हनुस् तम्भ रोगे निदानं किं प्रकारे अस्ति?
खल्ली रोगस्य विशेषता किम् अस्ति?
खल्ली रोगस्य विशेषता किम् अस्ति?
अवबाहुक रोगस्य उपचारात् नस्य कमि कस्य आवश्यकता है?
अवबाहुक रोगस्य उपचारात् नस्य कमि कस्य आवश्यकता है?
आक्षेपक रोगस्य लक्षणं कः न अस्ति?
आक्षेपक रोगस्य लक्षणं कः न अस्ति?
क्षतज कासस्य लक्षणं किं अस्ति?
क्षतज कासस्य लक्षणं किं अस्ति?
कफज कासस्य चिकित्सा कस्य उपयोगः अस्ति?
कफज कासस्य चिकित्सा कस्य उपयोगः अस्ति?
क्षयज कासस्य विशेष लक्षणं किमस्ति?
क्षयज कासस्य विशेष लक्षणं किमस्ति?
चपत्तज कासस्य आहार लक्षणं किं अस्ति?
चपत्तज कासस्य आहार लक्षणं किं अस्ति?
कस्य चिकित्सा हेतु वातज कासस्य स्नेहन अपेक्ष्यते?
कस्य चिकित्सा हेतु वातज कासस्य स्नेहन अपेक्ष्यते?
कस्य प्रकरणे चनदान सेवन आवश्यकं अस्ति?
कस्य प्रकरणे चनदान सेवन आवश्यकं अस्ति?
कास उपचाराय किं प्रतिसंकेतितं अस्ति?
कास उपचाराय किं प्रतिसंकेतितं अस्ति?
क्षयज कासस्य चिह्नं किमस्ति?
क्षयज कासस्य चिह्नं किमस्ति?
चपत्तज कासस्य चिकित्सा उपयोगः किं अस्ति?
चपत्तज कासस्य चिकित्सा उपयोगः किं अस्ति?
क्षतज कासस्य पूर्व लक्षणं किं अस्ति?
क्षतज कासस्य पूर्व लक्षणं किं अस्ति?
कफज कासस्य चिकित्सा हेतु विशेषता किं अस्ति?
कफज कासस्य चिकित्सा हेतु विशेषता किं अस्ति?
क्षयज कासस्य प्रमुख कारणं किं अस्ति?
क्षयज कासस्य प्रमुख कारणं किं अस्ति?
कासस्य उपचाराय स्वेदन विधि कस्य विशेषता अस्ति?
कासस्य उपचाराय स्वेदन विधि कस्य विशेषता अस्ति?
कास चिकित्सा हेतु अति सेवनस्य परिणामं किं अस्ति?
कास चिकित्सा हेतु अति सेवनस्य परिणामं किं अस्ति?
Flashcards
अनुपान
अनुपान
औषधस्य सेवनाय उपयुक्त पेय।
मिु
मिु
द्रव रूपेण उपयुक्त पेय।
जल
जल
जल साधारण पेयम्।
योगराज गुग्गुलु
योगराज गुग्गुलु
Signup and view all the flashcards
क्वाथ
क्वाथ
Signup and view all the flashcards
आसव
आसव
Signup and view all the flashcards
अश्वगंधा
अश्वगंधा
Signup and view all the flashcards
रसायन
रसायन
Signup and view all the flashcards
तैल
तैल
Signup and view all the flashcards
संधिगता वात
संधिगता वात
Signup and view all the flashcards
रक्तगत वात
रक्तगत वात
Signup and view all the flashcards
स्वेदन
स्वेदन
Signup and view all the flashcards
अभ्यंग
अभ्यंग
Signup and view all the flashcards
अवगाह
अवगाह
Signup and view all the flashcards
हृय आहार
हृय आहार
Signup and view all the flashcards
पक्षाघात
पक्षाघात
Signup and view all the flashcards
चवरेिन
चवरेिन
Signup and view all the flashcards
स्नेह
स्नेह
Signup and view all the flashcards
दाह
दाह
Signup and view all the flashcards
रक्तमोक्षण
रक्तमोक्षण
Signup and view all the flashcards
अवबाहुक
अवबाहुक
Signup and view all the flashcards
हनुस्तम्भ
हनुस्तम्भ
Signup and view all the flashcards
आक्षेपक
आक्षेपक
Signup and view all the flashcards
खल्ली
खल्ली
Signup and view all the flashcards
चिकित्सा (आक्षेपक)
चिकित्सा (आक्षेपक)
Signup and view all the flashcards
चिकित्सा (अवबाहुक)
चिकित्सा (अवबाहुक)
Signup and view all the flashcards
चिकित्सा (खल्ली)
चिकित्सा (खल्ली)
Signup and view all the flashcards
एकांग वात (Monoplegia)
एकांग वात (Monoplegia)
Signup and view all the flashcards
अर्दि त -भेद (Hemiplegia)
अर्दि त -भेद (Hemiplegia)
Signup and view all the flashcards
अिरांग वात (Paraplegia)
अिरांग वात (Paraplegia)
Signup and view all the flashcards
सवांग वात (Quadriplegia)
सवांग वात (Quadriplegia)
Signup and view all the flashcards
वक्रीकरोचत नासाभ्रूललाटाचक्षहनूस्तथा
वक्रीकरोचत नासाभ्रूललाटाचक्षहनूस्तथा
Signup and view all the flashcards
पादं संकोियत्येकं हस्तं वा तोदशूलकृ त्
पादं संकोियत्येकं हस्तं वा तोदशूलकृ त्
Signup and view all the flashcards
तदर्दितम्
तदर्दितम्
Signup and view all the flashcards
गृध्रसी (Sciatica)
गृध्रसी (Sciatica)
Signup and view all the flashcards
चस्फक्पूवाि (Pricking sensation)
चस्फक्पूवाि (Pricking sensation)
Signup and view all the flashcards
वातज गृध्रसी
वातज गृध्रसी
Signup and view all the flashcards
वातकफज गृध्रसी
वातकफज गृध्रसी
Signup and view all the flashcards
अधतरा (Achilles tendon)
अधतरा (Achilles tendon)
Signup and view all the flashcards
गुल्वं (Ankle joint)
गुल्वं (Ankle joint)
Signup and view all the flashcards
स्वेदन
स्वेदन
Signup and view all the flashcards
अनुवासन
अनुवासन
Signup and view all the flashcards
चिकित्सा (treatment)
चिकित्सा (treatment)
Signup and view all the flashcards
बृंहण
बृंहण
Signup and view all the flashcards
क्षतज कास
क्षतज कास
Signup and view all the flashcards
क्षयज कास
क्षयज कास
Signup and view all the flashcards
वातज कास
वातज कास
Signup and view all the flashcards
कफज कास
कफज कास
Signup and view all the flashcards
पित्तज कास
पित्तज कास
Signup and view all the flashcards
साध्यासाध्यता
साध्यासाध्यता
Signup and view all the flashcards
आत्यचयक
आत्यचयक
Signup and view all the flashcards
स्नेहन
स्नेहन
Signup and view all the flashcards
स्वेदन
स्वेदन
Signup and view all the flashcards
औषधि योग
औषधि योग
Signup and view all the flashcards
वृद्ध रोगी
वृद्ध रोगी
Signup and view all the flashcards
Study Notes
वात रोग
- वातः अधिकृतं भवति, यदा वातदोषः असंतुलितं भवति।
- अर्दिते प्रारम्भे, अंगस्य एकांगस्य अशक्तता, शिथिलता, तथा अल्पाम् अप्रियगन्धं सहिता चर्माभिवर्ण परिवर्तन द्रष्टुं शक्यते।
- एकांग वातः, एकांगस्य अङ्गस्य अशक्तता तथा शिथिलता दर्शयति।
- अर्दितं चित्तं अशक्ततायै तथा शिथिलतायै अभावं दर्शयति।
- सवांग वातः सर्व शरीरस्य बहुभागस्य अशक्ततां, उत्सर्ग अप्रियगन्धं, अपकर्ष तथा शरिर सुन्नता दर्शयति।
- अर्धपक्षाघातस्यं चिकित्सायाः उत्तमं समयः, अर्धपक्षाघातस्य संभवात् प्रथम चतुर्थघण्टायां अपि अधिकतम चतुर्थदिनपर्यन्तं भवति।
- अधिसंस्थायाम व्यथा शरीर असंतुलन तथा अशक्ततायै अभावं दर्शयति।
- अर्धपक्षाघातस्य सम्प्रदायः वैद्यकिय अभिव्यक्ति मस्तिष्कस्य धमनियों या क्षतिग्रस्त हो जाते हैं, जिसके फलस्वरूप शरीर के एक हिस्से में लकवा हो जाता है।
रोग उपचार
- आयुर्वेदस्य चिकित्सक कतिपय दवा प्रयोगं रक्तगत, शोफ, ज्वर, वायु को रक्त प्रवाहो में अवरोध इत्यादि रोगाणां उपचाराय उपयुक्त न भवति।
- संधिगते वातस्यं चिकित्सायां, संधि दर्द, शोफ तथा शिथिलता को पदार्थ, गतिशीलता और अपने आस पास की चीजों को छूने की क्षमता का नाश होता है।
- पक्षाघातस्य मुख्यं कारणं उच्च रक्तचाप, मधुमेह, धूम्रपान तथा मोटापा भवति।
- चिकित्सा तात्पर्यं स्वेदनं संबद्धं न अस्ति, चिकित्सा पक्षाघातस्य लक्षणानां उपचारं, रक्त प्रवाहात एवं रक्तदाब संतुलन प्राप्नाय संबद्धं भवति।
- रक्तगत वातस्य उपचारं आवश्यकं अस्ति, यतः रक्तगत वातः न केवल रक्ताभिवर्णं बदलता है, बल्कि शरीर के अन्य भागों को भी प्रभावित करता है।
- वाकस्तम्भं वात रोगस्य लक्षणं, यदा वात रोगस्य कारणात् वाणी बोल नही पा रही है।
- वातस्य विकारः संधिगते अ अ तथा सवांग वात इत्याधिनि त्रेताम् भवति, किन्तु उपचारात् समुचित चिकित्सा प्रक्रिया आवश्यक भवति।
औषधम्
- संधिगते वाताय इलाज न है किन्तु उपचारात् समुचित चिकित्सा प्रक्रिया आवश्यक भवति।
- वातरसस्य गुणधर्मः शीत तथा शुष्क भवति।
- अश्वगंधा रसस्य गुणधर्मः गर्म तथा तीक्ष्ण भवति।
- क्वाथ के लिए पानी की मात्रा एकात्मक होनी चाहिए कि र सं समा ह म म म म म म म म म म म म म म म म म म म म म म आवश्यक भवति।
- रसादि द्वारा प्रतिपाद्यमानम् सुत्तमे शालाजतू गुणधर्मः तीक्ष्ण तथा तिक्त भवति।
- प्रवाल पंिामृत में शीत तथा मधुर गुणधर्मों का समावेश है।
- क्वाथ के लिए अनुपान क्षीर तथा घृत भवति।
- रास्नाकद क्वाथ गुणधर्मः मधुर तथा तिक्त भवति।
- तैला अनुपानं भूमिकायानि गुणधर्मः शीत तथा मधुर भवति।
- महायोगराज गुग्गुलु गुणधर्मः तीक्ष्ण तथा तिक्त भवति।
- शतावरी गुग्गुलु में शीत तथा मधुर गुणधर्म संग्रहितं अस्ति।
गृध्रसी रोग
- गृध्रसी रोग लक्षण पीड़ा तथा जकड़न में होता है।
- गृध्रसी रोगस्य चिकीत्सायाः मुख्य पद्धतिः वाताय शमन तथा कफ नाश भवति।
- वातज गृध्रसी रोगस्य कारणं वात दोष की असंतुलन तथा क्षति है।
- वातकफज गृध्रसी रोगस्य लक्षणं संधि में दर्द तथा शिथिलता है।
- गृध्रसी में स्वेदन संचालित शरीर के ऊपरी भाग में होता है।
- वातकफाज चिक्षाकर्तव्यम् कुत्र परिगणितम् समा ह म म म म म म म म म म म म म म म म म म म म म म है।
- गृध्रसी रोगस्य चिकीत्सायाः जन्यः शोधन पदविकल्पः स्नेहन तथा स्वेदन भवति।
- गृध्रसीं रोगस्य उपनाहं आवश्यक भोजन तथा औषधों का सेवन है।
आक्षेपक रोग
- आक्षेपक रोगस्य मुख्य लक्षणं अचानक और बेकाबू आंदोलन है।
- अवबाहुकः रोग निरंतर तथा जकड़न है।
- खल्ली रोग शरीर के विशिष्ट भागों में खुजली तथा चकत्ते हैं।
- आक्षेपक रोगस्य उपचारात् महत्वपूर्ण डॉक्टर से संपर्क करना तथा उपचार करवाना है।
- आक्षेपक रोग वात दोष की वृद्धि से होता है।
- अवबाहुक रोगस्य मुख्य कारण वात दोष की असंतुलन है।
- हनुस् तम्भ रोगे निदान वायु दोष की वृद्धि है।
- खल्ली रोगस्य विशेषता शरीर के विशिष्ट भागों में खुजली तथा चकत्ते है।
- अवबाहुक रोगस्य उपचारात् नस्य कमि वायु रोग को नष्ट करता है।
- आक्षेपक रोगस्य लक्षण अचानक आंदोलन तथा बेकाबू आंदोलन है।
कास रोग
- क्षतज कासस्य लक्षण खांसी खून आ है।
- कफज कासस्य चिकित्सा मधुर तथा शीत गुणधर्म के औषधों का उपयोग है।
- क्षयज कासस्य विशेष लक्षण कफ में रक्त है।
- चपत्तज कासस्य आहार लक्षण गर्म तथा तीक्ष्ण है।
- वातज कासस्य स्नेह आवश्यक है तथा उपचार से सहायता करता है।
- चनदान सेवन आवश्यक कफज कास में है तथा कफ को नष्ट करता है।
- कास उपचाराय प्रतिसंकेतित भोजन का सेवन न करना है।
- क्षयज कासस्य चिह्न कफ में रक्त है।
- चपत्तज कासस्य चिकित्सा मधुर तथा शीत गुणधर्म के औषधों का उपयोग है।
- क्षतज कासस्य पूर्व लक्षण खांसी में रक्त है।
- कफज कासस्य चिकित्सा मधुर तथा शीत गुणधर्म के औषधों का उपयोग है।
- क्षयज कासस्य प्रमुख कारण क्षय रोग है।
- कासस्य उपचाराय स्वेदन विधि वायु रोग को नष्ट करता है।
- कास चिकित्सा हेतु अति सेवनस्य परिणाम शरीर में डिहाइड्रेशन हो सकता है।
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.