jhgfdx

Kwessies en gebeure wat lei tot die 1917-revolusies

• Die omwentelinge van 1917 het gelei tot die omverwerping van die monargie en die opkoms van die Bolsjewisties-geleide Sowjet-staat.
• 'n Komplekse wisselwerking van politieke, sosiale, ekonomiese en ideologiese faktore was die dryfveer agter die revolusies.
• Die Russiese Ryk was 'n outokratiese ryk onder die Tsaristiese regime in die 19de eeu.
• Die regime het streng beheer uitgeoefen oor die diverse etniese groepe en sosiale klasse binne sy uitgestrekte gebiede.
• Die meerderheid van die bevolking was kleinboere, van wie baie lyfeienes was wat aan die grond gebonde was tot hul emansipasie in 1861 deur Tsaar Alexander II.
• Hierdie emansipasie het nie hul lewens- of ekonomiese toestande verbeter nie, maar het 'n beweeglikheid moontlik gemaak wat bygedra het tot stedelike industriële groei.
• Die nywerheidsrevolusie in Rusland het aansienlike ekonomiese en maatskaplike veranderinge meegebring.
• Vinnige industrialisasie het gelei tot die groei van 'n stedelike proletariaat.
• Daar was groeiende ontevredenheid as gevolg van swak werksomstandighede, lae lone en 'n gebrek aan politieke mag.
• Marxistiese idees het 'n teoretiese grondslag vir revolusionêre denke verskaf.
• Karl Marx se teorieë het geskiedenis vertoon as 'n klassestryd wat lei tot die uiteindelike diktatuur van die proletariaat.
• Die teorieë het aanklank gevind by die toenemend rustelose stedelike werkers en sommige intellektuele.
• Die verdeling tussen diegene wat in 'n geleidelike benadering tot sosialisme geglo het en diegene wat 'n meer revolusionêre benadering ondersteun het, het gekristalliseer in verskillende faksies binne die Russiese sosialistiese beweging.
• Die Mensjewiste en die Bolsjewiste het in 1903 verdeel.
• Die onmiddellike oorsaak van die 1905-revolusie was die nederlaag van Russiese magte in die Russies-Japannese Oorlog.
• Die oorlog het die onbevoegdheid van die Tsaristiese regime ontbloot en ook nasionalistiese en liberale sentimente aangewakker.
• Die rewolusie is veroorsaak deur Bloedige Sondag (Januarie 1905) toe 'n vreedsame betoging onder leiding van Vader Georgii Gapon met geweervuur deur die Tsaar se troepe begroet is, wat honderde doodgemaak het.
• Die slagting het gelei tot wydverspreide stakings, opstande en muiterye.
• Tsaar Nicholas II moes die Oktober-manifes uitreik, wat 'n grondwet en die instelling van 'n parlement (Doema) beloof het.
• Die toegewings het nie die dieper kwessies van wydverspreide armoede, ongelykheid en outokratiese regering aangespreek nie.
• Die 1905-revolusie het die swakhede van die outokrasie ontbloot en revolusionêre leiers soos Lenin en Trotsky toegelaat om ervaring op te doen en hul strategieë te verfyn selfs al het dit nie die Tsaar omvergewerp nie.
• Ten spyte van die stigting van die Doema, het werklike mag by die Tsaar gebly.
• Die Tsaar het dit verskeie kere ontbind wanneer sy besluite nie met sy belange ooreenstem nie.
• Rusland se betrokkenheid by die Eerste Wêreldoorlog het bestaande ekonomiese en sosiale spanninge vererger.
• Die oorlog het geweldige swaarkry vir alle segmente van die Russiese samelewing gebring.
• Militêre nederlae het die regering se oneffektiwiteit en korrupsie beklemtoon.
• Die onmiddellike sneller vir die Februarie 1917-revolusie was die erge voedseltekorte en algemene ontevredenheid oor die oorlogspoging, wat gelei het tot stakings en betogings in Petrograd (St. Petersburg).
• Die Bolsjewiste, onder leiding van Lenin, het voortgebou op die algemene ontevredenheid met die Voorlopige Regering wat ná Nicholas II se abdikasie in Februarie 1917 oorgeneem het, en het munt geslaan uit hul slagspreuk "Vrede, Land en Brood."
• Lenin se terugkeer uit ballingskap in April 1917 en sy April-tese het sy ondersteuners aangevuur om voor te berei vir 'n tweede rewolusie.
• Die Bolsjewiste het suksesvol mag oorgeneem in Oktober 1917, wat gelei het tot die stigting van 'n kommunistiese staat en die onttrekking van Rusland aan die Eerste Wêreldoorlog.

Februarie- en Oktober-revolusies van 1917

• Die Februarie- en Oktober-revolusies was spilpuntgebeurtenisse wat gelei het tot die ondergang van die Russiese monargie en die stigting van die Sowjetunie.
• Die revolusies is gedryf deur 'n samevloeiing van politieke, ekonomiese en sosiale faktore wat vererger is deur die spanning van die Eerste Wêreldoorlog.

Politieke Oorsake

• Tsaar Nicholas II se outokratiese manier van regering en die onderdrukking van opposisie het wydverspreide ontevredenheid onder verskeie samelewingsgroepe geskep.
• Die Tsaar se onwilligheid om mag te deel en die wrede onderdrukking van betogings en politieke andersdenkendes deur premier Stolypin en andere het bygedra tot 'n broeiende revolusionêre sentiment.
• Grigori Rasputin se betrokkenheid by koninklike aangeleenthede, veral sy invloed oor Tsarina Alexandra, het die geloofwaardigheid van die monargie ondermyn.
• Sy inmenging in regeringsaanstellings en beleidsbesluite tydens die Eerste Wêreldoorlog is wyd verwerp en bespot, wat bygedra het tot die erosie van vertroue in die regerende klas.
• Die Tsaar se besluit om die Doema verskeie kere te ontbind en die ondoeltreffendheid van die Voorlopige Regering onder Alexander Kerensky, wat versuim het om sleutelkwessies soos grondhervorming aan te spreek, het die nasie verder gedestabiliseer.
• Die Voorlopige Regering het voortgegaan met deelname aan die Eerste Wêreldoorlog, wat die nasie verder gedestabiliseer het.

Ekonomiese Oorsake

• Die Eerste Wêreldoorlog het Rusland se ekonomie erg ontwrig, wat gelei het tot tekorte aan voedsel en noodsaaklike goedere.
• Die groot tol op Russiese soldate en die gevolglike verliese in die geveg het die bevolking gedemoraliseer en nasionale hulpbronne uitgeput.
• Vinnige industrialisasie het gelei tot swak werksomstandighede in die stede, terwyl die landbousektor onderontwikkeld en onregverdig gebly het.
• Die regering se onvermoë om grondhervormings te versprei en voedselvoorrade te bestuur, het die lot van werkers en kleinboere vererger.

Sosiale Oorsake

• Die groot ongelykhede tussen die welgestelde klasse en die armes, tesame met die swak lewensomstandighede van stedelike werkers en kleinboere, het ontevredenheid aangevuur.
• Oorbevolking, swak sanitasie en uitbuitende arbeidsomstandighede het in groot stedelike sentrums voorgekom soos Petrograd.
• Die Russiese weermag se mislukkings in die Eerste Wêreldoorlog het die troepe gedemoraliseer.
• Die katastrofiese verliese aan die front en die moeilike toestande wat soldate in die gesig gestaar het, het bygedra tot dalende moraal en verhoogde steun vir revolusionêre idees.
• Die Februarie-revolusie het spontaan begin met betogings in Petrograd wat veroorsaak is deur akute voedseltekorte en die algemene ontevredenheid oor die oorlog.
• Dit het vinnig geëskaleer toe die militêre garnisoen in die stad gemuit het teen bevele om die oproer te onderdruk en eerder met die betogers saamgestem het.
• Tsaar Nicholas II is gedwing om te abdikeer, wat 'n einde gemaak het aan eeue van Romanof-heerskappy, en die Voorlopige Regering het mag oorgeneem.
• Anders as die relatief spontane Februarie-revolusie, was die Oktober-revolusie 'n beplande gebeurtenis deur die Bolsjewiste, wat gretig was om 'n sosialistiese staat te vestig.
• Die onvermoë van die Voorlopige Regering om aan die dringende eise van die bevolking te voldoen, soos 'n einde aan die oorlog en grondhervorming, het 'n magsvakuum geskep wat die Bolsjewiste, onder leiding van Vladimir Lenin en Leon Trotsky, uitgebuit het.
• Lenin se terugkeer uit ballingskap en sy aggressiewe aandrang op 'n tweede rewolusie het die Bolsjewiste en hul ondersteuners aangewakker.
• Die uiteindelike oorname in Oktober is gekenmerk deur die beslaglegging op sleutelinstallasies en regeringsfasiliteite in Petrograd deur Bolsjewistiese Rooi Garde.
• Militêre eenhede wat simpatiek teenoor hulle was het hulle ook bygestaan.

Burgeroorlog en Oorlogskommunisme in Rusland

• Nadat die Bolsjewiste mag oorgeneem het, het hulle aansienlike teenstand ondervind, nie net van interne groepe nie, maar ook van eksterne magte.
• Die teenstand het uitgeloop op die Russiese Burgeroorlog, wat van 1918 tot 1921 geduur het.

Oorsake van die Burgeroorlog

• Baie was gekant teen die Bolsjewiste se harde metodes en die ontbinding van die Grondwetlike Vergadering, wat baie gehoop het demokrasie sou bring.
• Die Bolsjewiste se toewyding aan Marxisme en die vestiging van 'n eenpartystaat het verskeie sosiale groepe vervreem, insluitend diegene met nasionalistiese, monargistiese of demokratiese neigings.
• Die Brest-Litovsk-verdrag en die daaropvolgende onttrekking aan die Wêreldoorlog het baie mense ontevrede gelaat, veral binne die weermag, wat gelei het tot ontevredenheid onder veterane en aktiewe dienslede.
• Die Wit leërs, wat die Bolsjewiste teëgestaan het, het steun ontvang van buitelandse nasies soos Brittanje, Frankryk en die VSA, wat die verspreiding van kommunisme gevrees het.

Dinamika van die Burgeroorlog

• Die Rooi Leër, onder leiding van Leon Trotsky, was goed georganiseerd en gedissiplineerd en het streng maatreëls toegepas om lojaliteit en orde te verseker.
• Die Wit Leër het 'n gebrek aan samehorigheid gehad en is verdeel deur verskillende doelwitte en leierskapstyle.
• Die Bolsjewiste se geheime polisie, die Cheka, het 'n deurslaggewende rol gespeel in die onderdrukking van opposisie deur terreur en teregstellings.
• Die Bolsjewiste het sleutelsentrale gebiede beheer, insluitend Petrograd en Moskou, wat noodsaaklik was vir bestuur en kommunikasie.
• Oorlogskommunisme was 'n beleid wat deur die Bolsjewiste aanvaar is om die ekonomie tydens die Burgeroorlog te beheer en te rig.
• Die doel was om mag te konsolideer en aan die eise van die oorlog te voldoen deur radikale ekonomiese maatreëls.
• Groot nywerhede en banke is genasionaliseer om produksie en finansies te beheer.
• Kleinboere is gedwing om 'n aansienlike deel van hul produkte aan die staat oor te gee, wat gelei het tot wydverspreide wrewel en verminderde landbouproduksie.
• Werkers is gemilitariseer, met stakings verbied en werksomstandighede streng gereguleer.
• Privaathandel is verbied, wat gelei het tot 'n aansienlike toename in swartmarkaktiwiteite.
• Die Russiese ekonomie is erg beskadig en die landbouproduksie was onvoldoende om in die bevolking se behoeftes te voorsien.
• Die harde beleid het gelei tot wydverspreide lyding en ontevredenheid, wat uitgeloop het op opstande soos die Kronstadt-rebellie in 1921.
• Lenin het die Nuwe Ekonomiese Beleid (NEP) ingestel as 'n pragmatiese terugtog van sosialistiese beleid om die ekonomie te herleef deur private ondernemingselemente in die Sowjet-ekonomie te herstel.
• Die Kronstadt-rebellie was betekenisvol omdat dit gelei is deur voorheen lojale matrose en diepgewortelde ontevredenheid met Bolsjewistiese metodes aangedui het.
• Die ekonomiese en maatskaplike uitdagings onder Oorlogskommunisme het gelei tot die uiteindelike vervanging daarvan deur die Nuwe Ekonomiese Beleid (NEP) in 1921.

Rusland onder Stalin

• Stalin se interpretasie van Marxisme-Leninisme, genaamd "Sosialisme in Een Land," het 'n beduidende afwyking gemerk van die tradisionele Bolsjewistiese klem op internasionale proletariese revolusie.
• In teenstelling met Trotsky se visie van permanente revolusie regoor Europa, het Stalin gefokus op die konsolidering van mag en die ontwikkeling van die Sowjetunie se ekonomie onafhanklik van globale revolusionêre bewegings.
• Hierdie benadering het die USSR toegelaat om intern te versterk en saam te bestaan met kapitalistiese state sonder onmiddellike konflik
• Stalin se beleid het 'n pragmatiese, nasionalistiese perspektief weerspieël, wat daarop gemik was om sosialisme binne die Sowjetunie te bou voordat rewolusies in die buiteland aangehits of ondersteun word.
• Stalin se ekonomiese herorganisasie het ten doel gehad om die Sowjetunie te transformeer in 'n selfonderhoudende industriële supermoondheid.
• Die spesifieke doelwitte was om die landbou te meganiseer om produktiwiteit te verhoog en industrialisasie te ondersteun, die Nuwe Ekonomiese Beleid (NEP) te vervang met staatsbeheer oor die industrie, en gevorderde tegnologieë in te voer om die ekonomie te herbou en te moderniseer.
• Kollektivisering, wat in 1929 ingestel is, het ten doel gehad om individuele grondbesit en arbeid in kollektiewe plase (kolkhozes) en staatsplase (sovkhozes) te konsolideer.
• Die doelwitte was om die landbou te moderniseer, voedselproduksie te verhoog en kapitaal te versamel deur die verkoop van surplusvoedsel in die buiteland.
• Die program het hewige weerstand van kleinboere ontmoet, wat gelei het tot ernstige onderdrukking, insluitend die deportasie of teregstelling van diegene wat as "koelakke" as klasvyande bestempel is.
• Ten spyte van die doel om landbouproduktiwiteit te verhoog, het kollektivisering gelei tot wydverspreide hongersnood, veral die verwoestende hongersnood in die Oekraïne (1932–1933), wat miljoene sterftes tot gevolg gehad het.
• Stalin se Vyfjaarplanne het gefokus op vinnige industriële groei en het die klem gelê op swaar nywerhede soos staal, steenkool en masjinerie.
• Die eerste plan (1928–1932) het ambisieuse produksieteikens gestel wat gedeeltelik bereik is, maar ten koste van aansienlike menslike lyding.
• Werkers het intense druk ondervind om kwotas te haal, en versuim het dikwels gelei tot strawwe strawwe.
• Terwyl dit suksesvol was om die Sowjetunie te industrialiseer, het die planne gelei tot swak lewensomstandighede vir baie werkers en 'n fokus op kwantiteit bo kwaliteit in verbruikersgoedere.
• Die laat 1930's onder Stalin is gekenmerk deur intense politieke onderdrukking, bekend as die Groot Suiwering, wat gemik was op vermeende vyande binne die Kommunistiese Party, weermag en algemene bevolking.
• Die Sowjet-geheime polisie het 'n deurslaggewende rol gespeel in die uitvoering van arrestasies, skynverhore en teregstellings.
• Prominente Bolsjewiste en militêre leiers is van verraad beskuldig in hoogs gepubliseerde verhore, wat gelei het tot teregstellings en gevangenisstraf.
• Die suiwerings van die Rooi Leër se leierskap het die weermag verswak en die aanvanklike vermoë om effektief te reageer tydens die Tweede Wêreldoorlog beïnvloed.
• Die eerste vyfjaarplan (1928–1933) was gemik op massiewe toenames in swaar nywerheid.
• Suksesse het beduidende industriële produksie en infrastruktuurontwikkeling ingesluit, alhoewel dikwels ten koste van verbruikersgoedere en lewenstandaarde.
• Tweede Vyfjaarplan (1933–1937) het voortgegaan met die klem op swaar nywerheid terwyl gepoog is om kwaliteit en doeltreffendheid te verbeter.
• Dit het ook gefokus op die verbetering van vervoer- en kommunikasienetwerke.
• Derde Vyfjaarplan (1938–1941) het aanvanklik ten doel gehad om die produksie van verbruikersgoedere te verbeter, maar is ontwrig deur die Tweede Wêreldoorlog, en het die fokus na militêre produksie verskuif.
• Die NKVD het 'n deurslaggewende rol gespeel in die uitvoering van arrestasies, skynverhore en teregstellings.