Podcast
Questions and Answers
Hücre neden bölünür?
Hücre neden bölünür?
Hacim/Yüzey Oranının Bozulması, Çekirdek/Sitoplazma Oranının Bozulması, DNA’nın Kendini Eşlemesi
Mitozun evreleri: Profaz, Metafaz, Anafaz ve Telofaz ile ____
Mitozun evreleri: Profaz, Metafaz, Anafaz ve Telofaz ile ____
Sitokinez
Mayozun evreleri kaçtır?
Mayozun evreleri kaçtır?
Vejetatif üreme doku kültürü ile yapılamaz.
Vejetatif üreme doku kültürü ile yapılamaz.
Signup and view all the answers
Hücre bölünmesinin neden gereklidir?
Hücre bölünmesinin neden gereklidir?
Signup and view all the answers
DNA molekülü, hücreye bölünme emrini nasıl verir?
DNA molekülü, hücreye bölünme emrini nasıl verir?
Signup and view all the answers
Hücre bölünmesi, hücre belli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra gerçekleşir. Doğru mudur?
Hücre bölünmesi, hücre belli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra gerçekleşir. Doğru mudur?
Signup and view all the answers
Büyüme hormonu fazla salgılandığında ne görülür?
Büyüme hormonu fazla salgılandığında ne görülür?
Signup and view all the answers
Aşağıdaki güvenlik sembollerini anlamlarıyla eşleştirin:
Aşağıdaki güvenlik sembollerini anlamlarıyla eşleştirin:
Signup and view all the answers
Büyüme hormonu az salgılandığında ne görülür?
Büyüme hormonu az salgılandığında ne görülür?
Signup and view all the answers
ELBİSE UYARISI sembolü neyi temsil eder?
ELBİSE UYARISI sembolü neyi temsil eder?
Signup and view all the answers
Büyüme hormonu vücuttaki hangi dokularda hücrelerin büyümesini ve bölünmesini sağlar?
Büyüme hormonu vücuttaki hangi dokularda hücrelerin büyümesini ve bölünmesini sağlar?
Signup and view all the answers
GÖZ GÜVENLİĞİ sembolü, laboratuvar çalışmalarında maske takılmasını gerektirir.
GÖZ GÜVENLİĞİ sembolü, laboratuvar çalışmalarında maske takılmasını gerektirir.
Signup and view all the answers
Çekirdek, hücrenin denetim ve yönetim merkezidir.
Çekirdek, hücrenin denetim ve yönetim merkezidir.
Signup and view all the answers
İnsan vücut hücrelerinde kromozom sayısı ____'dır.
İnsan vücut hücrelerinde kromozom sayısı ____'dır.
Signup and view all the answers
Mitoz bölünmenin sonucunda kaç yavru çekirdek oluşur?
Mitoz bölünmenin sonucunda kaç yavru çekirdek oluşur?
Signup and view all the answers
Hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi hücre zarının ______ ile gerçekleşir.
Hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi hücre zarının ______ ile gerçekleşir.
Signup and view all the answers
Mitoz sırasında hangi olaylar ortak olarak gerçekleşir?
Mitoz sırasında hangi olaylar ortak olarak gerçekleşir?
Signup and view all the answers
G2 kontrol noktasında DNA eşlenmesinin doğru yapılıp yapılmadığı kontrol edilir.
G2 kontrol noktasında DNA eşlenmesinin doğru yapılıp yapılmadığı kontrol edilir.
Signup and view all the answers
Kanserli hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalması ne olarak adlandırılır?
Kanserli hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalması ne olarak adlandırılır?
Signup and view all the answers
Normal bir mitoz sonucu oluşan B ve C hücrelerinde hangi özellikler farklılık gösterebilir?
Normal bir mitoz sonucu oluşan B ve C hücrelerinde hangi özellikler farklılık gösterebilir?
Signup and view all the answers
Normal bir mitoz sonucu oluşan C hücresiyle A hücresinin hangi özellikleri aynıdır?
Normal bir mitoz sonucu oluşan C hücresiyle A hücresinin hangi özellikleri aynıdır?
Signup and view all the answers
Mitoz süresince A, B ve C hücrelerinde DNA miktarının değişimini grafikle gösteriniz.
Mitoz süresince A, B ve C hücrelerinde DNA miktarının değişimini grafikle gösteriniz.
Signup and view all the answers
Mitoz evresinde kaç aşamada gerçekleşir ve bu aşamalar nelerdir?
Mitoz evresinde kaç aşamada gerçekleşir ve bu aşamalar nelerdir?
Signup and view all the answers
Mitoz sırasında sentrozu bulunmayan hücrelerde iğ iplikleri hangi yapıdan oluşur?
Mitoz sırasında sentrozu bulunmayan hücrelerde iğ iplikleri hangi yapıdan oluşur?
Signup and view all the answers
Mitoz sonucunda oluşan hücrelerin genetik yapısı ana hücreyle aynıdır. (Doğru/Yanlış)
Mitoz sonucunda oluşan hücrelerin genetik yapısı ana hücreyle aynıdır. (Doğru/Yanlış)
Signup and view all the answers
Mitoz sonucunda oluşan hücre sayısı $2n$ formülüyle hesaplanır. Burada $n$ hangi değeri temsil eder?
Mitoz sonucunda oluşan hücre sayısı $2n$ formülüyle hesaplanır. Burada $n$ hangi değeri temsil eder?
Signup and view all the answers
Iyi huylu tümörlerin hızlı büyüme ve yayılma özelliği göstermediği durumda ne adlandırılır?
Iyi huylu tümörlerin hızlı büyüme ve yayılma özelliği göstermediği durumda ne adlandırılır?
Signup and view all the answers
Kolon kanseri, kalın bağırsak iç yüzeyini örten hücrelerin ________________ şekilde gelişir.
Kolon kanseri, kalın bağırsak iç yüzeyini örten hücrelerin ________________ şekilde gelişir.
Signup and view all the answers
Kanserde erken teşhisin önemi nedir?
Kanserde erken teşhisin önemi nedir?
Signup and view all the answers
Evrakların tanımlarını doğru eşleştirin:
Evrakların tanımlarını doğru eşleştirin:
Signup and view all the answers
Kemoterapi sürecinde en sık karşılaşılan yan etkilerden biri nedir?
Kemoterapi sürecinde en sık karşılaşılan yan etkilerden biri nedir?
Signup and view all the answers
Study Notes
Ortaöğretim Biyoloji Ders Kitabı
Bölüm 10: Hücre, Kalıtım ve Çevre
10.1. Hücre Bölünmeleri
- Hücre bölünmesi gerekli çünkü:
- Hacim/yüzey oranı bozulur
- Çekirdek/sitoplazma oranı bozulur
- DNA kendini eşlemez
- Hücre döngüsü:
- İnterfaz
- Mitoz
- Mayoz
- Mitozun evreleri:
- Profaz
- Metafaz
- Anafaz
- Telofaz ve sitokinez
- Kontrolsüz hücre bölünmeleri ve kanser
- Kanserde kullanılan tedavi yöntemleri:
- Kemoterapi
- Radyasyon tedavisi
- Genel tedavi yöntemleri
10.2. Kalıtımın Genel İlkeleri
- Kalıtım nedir?
- Mendel’in çalışmaları
- Olasılık ilkeleri ve uygulamaları
- Bağımsız genlerde gamet çeşidinin bulunması
- Bağlı genlerde gamet çeşidinin bulunması
- Mendel ilkelerine uyan durumlar:
- Monohibrit çaprazlama
- Dihibrit çaprazlama
- Kontrol çaprazlaması (test çaprazlaması)
- Mendel ilkelerine uymayan durumlar:
- Eş baskınlık (kodominantlık)
- Çok alellilik
- ABO kan grubu sistemi
- Rh faktörü (Rh antijeni) kalıtımı
- Eşeye bağlı kalıtım:
- İnsanda X kromozomuna bağlı kalıtım
- Kısmi renk körlüğü (Daltonizm)
- Hemofili
- Soyağaçları ve akraba evliliği
10.3. Ekosistem Ekolojisi ve Çevre Sorunları
- Ekosistem nedir?
- Ekosistemlerin canlı ve cansız bileşenleri
- Ekolojik kavramlar:
- Cansız bileşenler (abiyotik bileşenler)
- Canlı bileşenler (biyotik bileşenler)
- Beslenme şekilleri:
- Ototrof canlılar (üreticiler)
- Heterotrof canlılar (tüketici)
- Hem ototrof hem heterotrof canlılar
- Ekosistemde madde ve enerji akışı:
- Besin zinciri
- Besin ağı
- Besin piramidi
- Biyolojik birikim
- Madde döngüleri:
- Su döngüsü
- Karbon döngüsü
- Azot döngüsü
- Günümüz çevre sorunları:
- Biyoçeşitliliğin azalması
- Hava kirliliği
- Küresel iklim değişikliği
- Su kirliliği
- Toprak kirliliği
- Radyoaktif kirlilik
- Ses kirliliği
- Erozyon
- Doğal hayat alanlarının tahribi
- Orman yangınları
- Çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik çözüm önerileri:
- Ekolojik ayak izi
- Karbon ayak izi
- Su ayak izi
- Yerel ve küresel bağlamda çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik çözüm önerileri
Note: These notes are a summary of the book's contents and may not include every detail.### Hücre Bölünmeleri
- Hücre bölünmesi, canlılarda yaşam döngüsünde gerçeklesen bir olaydır.
- Her yeni hücre, daha önce var olan hücrelerin bölünmesi sonucu oluşur.
- Hücre bölünmesi hızları, her canlıda farklılık gösterir.
- Aynı canlıın farklı dokularında bulunan hücreler bile görevlerine ve yaşamsal özelliklerine göre farklı bölünme hızına sahiptir.
Hücre Neden Bölünür?
- Yüzey/hacim oranının bozulması sonucu hücre bölünür.
- Hücre büyüdükçe sitoplazma miktarı artar, hücrede hacim (sitoplazma) artışı, yüzey (hücre zarı) artışından daha fazla olduğu için yüzey/hacim oranı bozulur.
- Çekirdek/sitoplazma oranının bozulması sonucu hücre bölünür.
- Hücre büyüdükçe çekirdeğin denetiminde gerçekleşen metabolik faaliyetler de zorlaşır.
DNA’nın Kendini Eşlemesi
- Hücrede hacim/yüzey oranı ve çekirdek/sitoplazma oranı bozulduğunda çekirdekte bulunan DNA molekülü, hücreye bölünme emrini verir ve DNA kendini eşlemeye başlar.
- Hücre, eşlenme tamamlandıktan sonra bölünmeyi durduran bir uyarı gelmediği sürece bölünmesini tamamlar.
- DNA’nın kendini eşlemesi, bölünme sonucu oluşacak hücrelere kalıtım materyalinin eşit şekilde aktarılmasını sağlar.
Çekirdeğin Rolü
- Çekirdek, hücrenin denetim ve yönetim merkezidir.
- Hücrede meydana gelen metabolik olayların tümü çekirdeğin denetiminde gerçekleşir.
- Çekirdeğin içinde yer alan DNA, genetik bilgileri bölünme sayesinde yeni oluşan hücrelere aktararak kalıtsal devamlılığı sağlar.
Hücre Bölünmelerinde Kavramlar
- Kromatin: Bölünme evresinde olmayan hücrelerde çekirdek sıvısı içinde ağ şeklinde bulunan DNA ve proteinlerden oluşmuş kalıtım materyaline verilen isim.
- Kromozom: Bölünme sırasında kromatin iplikler kıvrılıp katlanarak yoğunlaşır ve kromozomları oluşturur.
- Homolog kromozom: Aynı DNA dizisine sahip iki kromozom.
- Kinetokor: Kromozomun sentromer bölgesinde bulunan ve kromozomun bölünme sırasında hareket etmesini sağlayan protein yapısı.
Kromozom Sayıları
- Her canlı türüne ait kromozom sayısı, kural olarak aynıdır.
- Örneğin, sağlıklı her insanın vücut hücrelerinin kromozom sayısı 46’dır.
- Farklı canlı türlerine ait kromozom sayıları da farklıdır.### Kromozom Sayıları
- Bazı türlerin kromozom sayıları aynı olabilir.
- Örneğin insan, kurtbağrı bitkisi ve moli balığında kromozom sayısı 46'dır.
- Kromozom sayısının az ya da çok olması ile canlının gelişmişliği arasında bir ilişki yoktur.
Kromozom Yapısı
- Kromozom, kromatit, kromatin iplik, DNA ve sentromerden oluşur.
- Kromatit, kromozomu oluşturan ve genetik açıdan birbirinin kopyası olan yapıdır.
- Sentromer, kardeş kromatitlerin birbirlerine en yakından tutunduğu bölgelere verilen isimdir.
- Kinetokor, sentromer bölgesindeki özel protein yapısıdır.
Hücre Çeşitleri
- Diploit hücreler, homolog kromozom çiftlerini bulunduran hücrelerdir (2n).
- Haploit hücreler, homolog kromozom çiftlerini bulundurmayan hücrelerdir (n).
- İnsan vücut hücrelerinde 46 kromozom (2n = 46), sperm ve yumurta hücrelerinde 23 kromozom (n = 23) bulunur.
Hücre Döngüsü
- Hücre döngüsü, hücrenin yaşamsal faaliyetlerini devam ettirdiği ve bölünme için gerekli hazırlıkları yaptığı sürece verilen isimdir.
- Hücre döngüsü, interfaz ve mitotik evre olmak üzere iki evreden oluşur.
- Interfaz, hücrenin yaşamsal faaliyetlerini devam ettirdiği ve bölünme için gerekli hazırlıkları yaptığı sürece verilen isimdir.
- Mitotik evre, mitoz ve sitoplazma bölünmesi olmak üzere iki aşamada gerçekleşir.
Mitoz
- Mitoz, haploit, diploit ve triploit hücrelerde gerçekleşebilen bir bölünmedir.
- Mitoz, ökaryot tek hücreli canlılarda üremeyi; çok hücreli canlılarda ise üreme, büyüme, gelişme ve onarımı sağlar.
- Mitoz sonucunda bir hücrenin bölünmesiyle iki yeni hücre meydana gelir.
Mitoz Evreleri
- Profaz: Kromozomların yoğunlaşarak kromatin ipliklerini oluşturmaya başladığı evredir.
- Metafaz: Kromozomların mikroskopta en belirgin görüldüğü evredir.
- Anafaz: Kardeş kromatitlerin birbirinden ayrıldığı evredir.
- Telofaz ve sitokinez: Hücre içindeki iki yavru çekirdeğin oluşmaya başladığı ve hücrenin boğumlanmaya başladığı evrelerdir.
Bitki ve Hayvan Hücrelerinde Mitozda Görülen Farklılıklar
- Bitki hücrelerinde sitoplazma bölünmesi, hücre plağı senteziyle gerçekleşir.
- Hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi, hücre zarının boğumlanmasında gerçekleşir.
- Bitki hücrelerinde sentrozom bulunmaz, hayvan hücrelerinde sentrozom bulunur.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Buquiz, 10. sınıf biyoloji ders kitabı içeriğine dayanarak hazırlanmıştır. Fevzi KURT, Filiz ÇUKUROVA, Hacı Bayram KURT, Serkan DİKKAYA ve Sevgi ALTINPINAR gibi yazarların katkılarıyla oluşturulmuştur.
