መሠረታዊ የሂሳብ ፅንሰ-ሀሳቦች

• ሒሳብ የቁጥሮች፣ መጠኖች፣ እና ቅርጾች ግንኙነትን እና ለውጦችን የሚመለከት ሳይንስ ነው።
• በብዙ ዘርፎች የተከፋፈለ ሰፊ ትምህርት ነው፣ እነዚህም ስሌት፣ አልጀብራ፣ ጂኦሜትሪ እና ስታቲስቲክስን ያካትታሉ።

ስሌት

• ስሌት የመጠን ጥናት ነው፣ እንደ መደመር፣ መቀነስ፣ ማባዛት እና የመሳሰሉት።
• ቁጥሮችን በመቁጠር፣ በመለካት እና በመለያ ማድረግን ያካትታል።

አልጀብራ

• አልጀብራ ምልክቶችን በመጠቀም የሂሳብ ግንኙነቶችን እና ችግሮችን መግለጽን ያካትታል።
• ተለዋዋጮችን በመጠቀም እሴቶችን ለመወከል እና እኩልታዎችን ለመፍታት ያስችላል።

ጂኦሜትሪ

• ጂኦሜትሪ ቅርጾችን፣ መጠኖችን እና የቦታ ባህሪያትን ይመለከታል።
• መስመሮችን፣ ማዕዘኖችን፣ ቅርጾችን እና ጠጣርን ያጠናል እንዲሁም ግንኙነቶቻቸውን ይመረምራል።

ስታቲስቲክስ

• ስታቲስቲክስ መረጃን የመሰብሰብ፣ የመተንተን፣ የመተርጎም እና የማቅረብ ጥናት ነው።
• መረጃዎችን በመጠቀም መደምደሚያ ላይ ለመድረስ እና ትንበያዎችን ለመስራት ያገለግላል።

መሰረታዊ የሂሳብ ስራዎች

• መደመር ሁለት ወይም ከዚያ በላይ ቁጥሮችን በማጣመር ድምርን ለማግኘት የሚያስችል መሰረታዊ ስራ ነው።
• መቀነስ ከአንድ ቁጥር ሌላ ቁጥር በመቀነስ ልዩነቱን ለማግኘት የሚያስችል ስራ ነው።
• ማባዛት አንድ ቁጥር ስንት ጊዜ ራሱን እንደሚደግም የሚያሳይ ስራ ነው።
• መካፈል አንድን ቁጥር በእኩል ክፍሎች መከፋፈልን የሚያሳይ ስራ ነው።

ክፍልፋዮች

• ክፍልፋይ የአንድ ሙሉ አካል ክፍልን የሚወክል ቁጥር ነው።
• አኃዝ (ከላይ) እና መለያ (ከታች) አለው።

አስርዮሽ

• አስርዮሽ ሙሉ ቁጥሮችን እና ክፍልፋዮችን ለመወከል የአስርዮሽ ነጥብን የሚጠቀም የቁጥር ስርዓት ነው።
• አስርዮሽ ክፍልፋዮችን ለመግለጽ ሌላኛው መንገድ ነው።

በመቶኛ

• በመቶኛ ከመቶ ውስጥ ያለውን መጠን የሚገልጽበት መንገድ ነው።
• የአንድን ነገር ክፍል ከጠቅላላው ጋር ያለውን ግንኙነት ለመግለጽ ያገለግላል።

እኩልታዎች

• እኩልታ ሁለት ነገሮች እኩል መሆናቸውን የሚገልጽ የሂሳብ አረፍተ ነገር ነው።
• በውስጡ ተለዋዋጮች (variables) ሊኖሩት ይችላል፤ የእነዚህን ተለዋዋጮች ዋጋ መፈለግ የሒሳቡ ዓላማ ሊሆን ይችላል።

ግራፎች

• ግራፎች በመስመሮች፣ ነጥቦች ወይም ሌሎች ምልክቶች አማካኝነት የውሂብን ምስላዊ ውክልና ናቸው።
• በተለያዩ ተለዋዋጮች መካከል ያለውን ግንኙነት ለማሳየት ያገለግላሉ።

ቀመሮች

• ቀመር የተወሰነ የሂሳብ ግንኙነትን የሚገልጽ ህግ ወይም መርህ ነው።
• ችግሮችን ለመፍታት እና ስሌቶችን ለመስራት ያገለግላሉ።

ተከታታዮች

• ተከታታይ የተወሰነ ስርዓተ-ጥለት ተከትለው የሚመጡ የቁጥሮች ዝርዝር ነው።
• እያንዳንዱ ቁጥር በአንድ የተወሰነ ቅደም ተከተል ውስጥ ይመጣል።

ንድፎች

• ሒሳባዊ ንድፎች በቁጥሮች፣ ቅርጾች ወይም ሌሎች የሂሳብ ነገሮች ውስጥ የሚደጋገሙ ወይም የሚገመቱ ዝግጅቶች ናቸው።
• ትንበያዎችን ለመስራት እና ግንኙነቶችን ለመረዳት ይረዳሉ።

ሎጂክ

• ሂሳባዊ ሎጂክ ትክክለኛ ምክንያታዊነት እና ማስረጃ ጥናት ነው።
• የሂሳብ መግለጫዎችን ለመተንተን እና ለማረጋገጥ ያገለግላል።

ስብስቦች

• ስብስብ በግልጽ የተቀመጡ ነገሮች ስብስብ ነው።
• ነገሮች ቁጥሮች፣ ምልክቶች ወይም ሌሎች ስብስቦች ሊሆኑ ይችላሉ።

ተግባራት

• ወደ አንድ የውጤት እሴት የሚያመራ የግቤት እሴቶች ግንኙነት ነው።
• እያንዳንዱ የግቤት እሴት ከአንድ የውጤት እሴት ጋር ብቻ ይዛመዳል።

ገደቦች

• ገደብ አንድ ተግባር ወደ አንድ የተወሰነ ነጥብ ሲቃረብ የሚደርስበት እሴት ነው።
• በስሌት ውስጥ ወሳኝ ፅንሰ ሀሳብ ነው።

ተዋጽኦዎች

• ተዋጽኦ ተግባር እንዴት እንደሚቀየር የሚለካው ነው።
• ተግባር በአንድ የተወሰነ ነጥብ ላይ ምን ያህል በፍጥነት እንደሚቀየር ያሳያል።

ኢንቴግራሎች

• ኢንቴግራል ከከርቭ በታች ያለውን ቦታ ያሰላል።
• የመ derivativ ተቃራኒ ነው።

ማትሪክስ

• ማትሪክስ አራት ማዕዘን ቅርፅ ባለው ድርድር የተደረደሩ የቁጥሮች ስብስብ ነው።
• መስመራዊ እኩልታዎችን ለመፍታት እና የሊኒያር ለውጦችን ለመወከል ያገለግላሉ።

ቍጥር

• ቁጥር የአንድን ነገር መጠን ወይም ቅደም ተከተል ለመለየት የሚያገለግል የሂሳብ ነገር ነው።
• ብዙ ዓይነት ቁጥሮች አሉ ለምሳሌ፦ ሙሉ ቁጥሮች፣ ክፍልፋዮች፣ አስርዮሽ ቁጥሮች እና አሉታዊ ቁጥሮች።

ጽንሰ-ሐሳቦች

• በሂሳብ ውስጥ ጽንሰ-ሐሳብ የተረጋገጠ መግለጫ ወይም መርህ ነው።
• ንድፈ ሐሳቦች በሂሳብ ውስጥ መሠረታዊ ናቸው እና ሌሎች መግለጫዎችን ለማثبت ይጠቅማሉ።