Zərb alətləri PDF
Document Details
Uploaded by ProsperousIndianapolis5444
Texniki-Humanitar Lisey
Tags
Summary
Bu sənəd Azərbaycanda zərb alətlərinin köklərini və tarixini, ibtidai dövrlərdən başlayaraq müasir dövrə qədər olan inkişafını əhatə edir. Sənəd, qədim musiqi alətləri, zərb alətlərinin xalq mədəniyyəti və ritmlərdəki rolu və insan cəmiyyəti inkişafındakı əhəmiyyəti barədə məlumat daşıyır.
Full Transcript
**[Zərb musiqi alətləri]** Azərbaycanda zərb çalğı alətlərinin kökləri çox-çox qədimlərə, ibtidai yaşayış dövrlərinə gedib çıxır. Bu dövrlərdə insanlar müəyyən vasitələrlə ritmlər yaratmışlar. Belə vasitələrdən biri ayaqdöymə zərb üsulu idi ki, bu zaman qazılmış quyunun üzərinə quru ağac döşəyər, ü...
**[Zərb musiqi alətləri]** Azərbaycanda zərb çalğı alətlərinin kökləri çox-çox qədimlərə, ibtidai yaşayış dövrlərinə gedib çıxır. Bu dövrlərdə insanlar müəyyən vasitələrlə ritmlər yaratmışlar. Belə vasitələrdən biri ayaqdöymə zərb üsulu idi ki, bu zaman qazılmış quyunun üzərinə quru ağac döşəyər, üstünü müxtəlif heyvan dəriləri ilə örtərək onu ayaqla döyəcləməklə çeşidli ritmlər alarlarmış. İlk zərb alətləri, çox güman ki, belə yaranmışdır. İndi də zorxana oyunlarından birinin adı \"Ayaqdöymə\" adlanır. Azərbaycanda ən qədim insan məskənlərindən biri olan Qobustanda Cingirdağın ətəklərində on-on iki min il əvvəllərə aid edilən qaya rəsmləri ilə yanaşı, \"[Qaval daşı]\" adlanan böyük bir qaya parçası da vardır. Bu qayanı əl, ayaq və yaxud hər hansı bir cisimlə döyəclədikdə, qavalın tembrinə uyğun səslər alınır. Belə güman edilir ki, həmin qaya parçası ulu əcdadlarımız tərəfindən zərb aləti kimi istifadə olunduğundan bu günümüzə \"Qaval daşı\" adı ilə gəlib çatmışdır. Qaval daşı bu gün də zərb alətlərinə xas olan keyfiyyətlərini saxlamaqdadır. Zərb çalğı alətlərinin müxtəlif növləri Azərbaycan ərazisində tarixən çox geniş yayılmış və xalqımızın mədəni həyatında özünəməxsus rol oynamışdır. Alətşünaslığımızın səciyyəvi xüsusiyyətlərindən biri də onun zərb çalğı alətləri ilə zənginliyidir. Hazırda musiqi sənətimizin inkişafında başlıca rol oynayan bir çox zərb alətlərindən geniş istifadə edilir. Zərb çalğı alətləri arasında ən geniş yayılmışı nağaradır. **1. Zərb çalğı alətlərinin kökləri hansı dövrə aiddir?** a\) Orta əsrlər b) İbtidai yaşayış dövrləri c) Müasir dövr **2. Ayaqdöymə zərb üsulu necə həyata keçirilirdi?** a\) Yalnız əl ilə döyəcləməklə b\) Qazılmış quyunun üzərinə quru ağac döşəyərək və heyvan dəriləri ilə örtməklə c\) Elektron alətlərlə **3. \"Qaval daşı\" nədir və necə istifadə olunurdu?** 10\. İlk zərb alətləri əsasən hansı materiallardan hazırlanmışdır? - - - 11. \"Qaval daşı\"nın hazırlanmasında hansı təbii material istifadə edilmişdir? - - - 12. Zərb alətləri hazırlamaq üçün istifadə olunan ənənəvi metodlardan biri hansıdır? - - - **Zərb Musiqi Alətləri üzrə Açıq Test Sualları və Cavabları** **Test 1:** **Sual: Zərb çalğı alətləri ibtidai dövrlərdə insanların emosiyalarını necə ifadə etməyə kömək edirdi?** Cavab: Zərb çalğı alətləri ibtidai dövrlərdə insanların ritmlərlə emosiyalarını, sevinclərini, kədərini və ya digər hisslərini ifadə etməyə kömək edirdi, çünki musiqi insanların bir araya gəlməsini və sosial əlaqələrini gücləndirirdi. **Test 2:** **Sual: "Qaval daşı"nın tarixi əhəmiyyəti, müasir zərb alətləri ilə müqayisədə hansı fərqlilikləri ortaya qoyur?** Cavab: "Qaval daşı"nın tarixi əhəmiyyəti, onun sadə və təbii materiallardan hazırlanmış olmasıdır. Müasir zərb alətləri daha kompleks və texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş alətlərdir, lakin "Qaval daşı"nın kökləri, musiqinin və ritmin insan mədəniyyətindəki yerini vurğulayır. **Test 3:** **Sual: Zərb alətləri xalq mədəniyyətinin bir hissəsi olaraq, bu alətlərin qorunması və inkişaf etdirilməsi niyə** vacibdir? Cavab: Zərb alətləri xalq mədəniyyətinin bir hissəsi olaraq, onların qorunması və inkişaf etdirilməsi, mədəni irsin yaşadılması, gənc nəsillərə ötürülməsi və cəmiyyətin musiqi mədəniyyətinin zənginləşdirilməsi üçün vacibdir. **Test 4:** **Sual: Zərb çalğı alətləri ilə ifa edilən musiqi, dinləyicilərdə hansı təsirləri yarada bilər?** Cavab: Zərb çalğı alətləri ilə ifa edilən musiqi dinləyicilərdə emosional təsir yarada bilər, onları həyəcanlandırır, düşündürür və bəzən də ruhlandırır. Musiqi, insanların bir araya gəlməsini və paylaşma hissini gücləndirir. **Test 5:** **Sual: Zərb musiqi alətlərinin tarixi kökləri insan cəmiyyətinin inkişafında hansı sosial və mədəni dəyişiklikləri** göstərir? Cavab: Zərb musiqi alətlərinin tarixi kökləri, insan cəmiyyətinin inkişafında sosial əlaqələrin güclənməsini, ritual və mərasimlərin əhəmiyyətini, habelə musiqinin insanların gündəlik həyatında necə mərkəzi bir rol oynadığını göstərir. Bu, mədəni identitetin formalaşmasında da əhəmiyyətlidir.