Samenvatting EX AARD DEC PDF

Missie 1: varen, varen … over de baren. Wat versta je onder “haven”? Een deels omsloten stuk water, dat gebruikt kan worden als ligplaats of aanlegplaats voor vaartuigen, vooral schepen. 1. Vertrekplaats: Port of Antwerp-Bruges. 1. Kenmerken van de haven. Aan welke rivier heeft de stad Antwerpen z...

Missie 1: varen, varen … over de baren. Wat versta je onder “haven”? Een deels omsloten stuk water, dat gebruikt kan worden als ligplaats of aanlegplaats voor vaartuigen, vooral schepen. 1. Vertrekplaats: Port of Antwerp-Bruges. 1. Kenmerken van de haven. Aan welke rivier heeft de stad Antwerpen zijn ontstaan te danken? Schelde. Met welke waterweg is de haven van Antwerpen verbonden met de Noordzee? Westerschelde. A: Rechteroever B: Linkeroever 1) Schelde-Rijnkanaal: verbinding tussen de haven van Antwerpen met de haven van Rotterdam. 2) Albertkanaal: verbinding tussen de Schelde en de rivier de Maas. Hoe herken je een dok op een kaart? Een rechthoekige vorm in een blauwe kleur. Dok = gegraven haven of complex van havens, waar schepen kunnen worden geladen of gelost, onafhankelijk van het getij. Voordelen van een getijgebonden terminal: Tijdwinst voor de schepen + grotere schepen toegankelijk. Sluizen = oplossing verschil waterniveau tussen het dok en de rivier. Grootste sluis ter wereld? De kieldrechtsluis (Beveren). Typische elementen van het landschap van een haven: kranen, spoorlijnen, wegen, opslagplaatsen, silo’s, bedrijfsgebouwen, … Terminal = Een plaats van aankomst en/of vertrek van transporten. 2. Even terug in de tijd. Gevolg van afsluiting van de Schelde? Een periode van economisch verschil: de stad loerde achteruit, de bewoners trokken weg. En door de Spaanse bezetters in 1585? Antwerpen verviel razendsnel van wereldhaven tot binnenhaven. Op welke manier zorgde Napoleon begin 19e eeuw voor het ontstaan van een moderne haven? De bouw van 2 dokken achter een sluis zorgde voor garantie op rustig water en liet grote schepen aanmeren. Reden modernisering en uitbreiding van de haven na de Tweede Wereldoorlog? Het Amerikaans Marshallplan en investeringen van het Tienjarenplan van de Belgische regering. Welk voordeel heeft deze linkeroever bij de uitbreiding van de haven? Er moeten geen dorpen verdwijnen, het gebied is poldergebied. 3. De werking van de haven. Overslag = Het lossen en het laden van de goederen. Maritiem voorland = Gebieden die via maritiem transport (zeevaart) met de haven verbonden zijn. Continentaal achterland: het gebied dat voor de aanvoer en de afvoer van goederen afhankelijk is van de haven. Uitstekende infrastructuur: De dokken met moderne grote kranen om te laden en te lossen, autowegen en spoorwegen die aansluiten op de dokken, grote opslagruimte. Voordelen van transport over water: grote capaciteit (vervoer van grote volumes in 1 keer); milieuvriendelijker en goedkoper. Nadelen: relatief traag; weinig mobiel, want je bent steeds gebonden aan waterwegen. 5 transportmogelijkheden in de haven van Antwerpen: - Zeevaart (zeeschepen) - binnenvaart (binnenschepen) - wegtransport (vrachtwagens) - spoorvervoer (goederentreinen) - shortsea (kustwateren rond Europa, Middellandse Zee en de Zwarte Zee) - Estuaire vaart (versterkte binnenschepen over kleine stukjes open zee langs de kustlijn) - pijpleidingen 4. Havenactiviteit trekt industrie aan. Maritimisatie = De havenactiviteit trekt industrie aan. Belangrijkste industrietakken: - Aardolieraffinaderijen: Exxon (Total) - Petrochemische bedrijven: Bayer (3M / Solvay) - Voertuigindustrie: CNH tractor - Energieproducent: Engie Electrabel - Metaalbedrijven: Antwerp Slitter, branch Chemische cluster = Verzameling van chemische bedrijven: alle wereldspelers binnen de chemische productie zijn er terug te vinden. Logistiek = Organiseren, plannen, besturen en uitvoeren van de goederenstroom met de nodige kennis hierover. 5. Troeven van de haven van Antwerpen. De belangrijkste troeven: - Unieke ligging. - Extended gateways naar alle uithoeken van Europa. - Uitgebouwde multimodaliteit met water, spoor, weg en pijpleiding. - Zeer hoge arbeidsproductiviteit.  - Beschikbare ruimte. - Uitgebreide logistieke diensten. - Groei in aanbod, hernieuwbare energie. - Continu investeringen in uitbreidingen en modernisering. 6. Belang van de haven voor ons. Port of Antwerp-Bruges = wereldhaven 7. De haven verandert het landschap. 8. De haven en het klimaat. Op welke 4 manieren tracht onze haven de klimaatneutraliteit in 2050 te bereiken? - Efficiënter gebruiken van grondstoffen. - Hergebruiken van restwarmte. - Zorgen voor een schone zee en binnenvaart. - Vergroening van de vloten. Op welke manier kan efficiënter gebruik van grondstoffen helpen bij klimaatwinst? Door reststromen uit de industrie elders als grondstof te gebruiken. Op welke manier produceren havenbedrijven lokaal hernieuwbare energie? Zonnepanelen en windturbines. Op welke manieren wordt de eigen vloot vergroend? Door gebruik te maken van alternatieve brandstof; aansluiten van schepen op de walstroom, verminderen van energieverbruik door op lagere toeren te varen. 9. De haven heeft oog voor de natuur. een estuarium = trechtervormige monding brak water = zout en zoet Welke 2 andere factoren liggen er ook nog mee aan de basis? De geleidelijke overgang van zoet naar zout water en de getijdenwerking (eb en vloed). Wat is het verschil tussen de slikken en de schorre? De schorre wordt enkel overstroomd bij springtij en heeft dus begroeiing terwijl de slikke onder water komt te staan bij elke vloed. Welk groot natuurgebied is gelegen op de grens van België en Nederland? Land van Saeftinge. 2. Eerste bestemming: varen richting westen. 1. Vaarroute. haven van Antwerpen → Westerschelde en de Noordzee → Atlantische Oceaan → de St Lawrence rivier → zeehaven Michigan Hoofdzetel General motors Stad: Detroit Land: Verenigde Staten van Amerika Wereldregio: Angelsaksisch Amerika Werelddeel: Noord-Amerika Continent: Amerika De “zeeweg” bestaat uit een kanalenstelsel met 19 sluizen dat verbinding maakt vanuit de Atlantische Oceaan met de rivier en de rivier verbindt met de grote meren. 1) Lake Superior 2) Lake Michigan 3) Lake Huron 4) Lake Erie 5) Lake Ontario 6) St Lawrence rivier 7) St Lawrence seaway (5&6) De sluizen dienen voor het hoogteverschil te overbruggen. Nadelen van de “zeeweg”: - Beperking afmetingen schepen. - Neemt veel tijd in beslag, kost veel tolgeld. - Tijdens de wintermaanden is het bevroren. 2. Snow of Sun? 1. Het oudste industriegebied van de Verenigde Staten. Industriegebied: Manufacturing Belt Belangrijkste industrietakken: Chemische industrie; scheeps- en vliegtuig- en autobouw. De delfstoffen “steenkool en ijzererts” zijn aanwezig in deze regio. Lokalisatiefactoren: - Dichtbevolkt gebied. - De aanwezigheid van grote havens langs de Oceaan. - Uitgebreid transportnetwerk (Highways - railways). - De aanwezigheid van vele grondstoffen en energiebronnen. Fysisch nadeel: Zeer koude winters. (vandaar de naam “SNOWBELT”) Industrietak bekendheid Detroit: auto-industrie (Ford, Chrysler en General Motors) Redenen wegtrekken van producenten uit het stadscentrum: - Hoge personeelskosten. - Grote en dure infrastructuur. - Afhankelijkheid van dure aardolie: ze trokken weg voor hun productie naar de lagelonenlanden. Vanwaar de benaming "Rust Belt": Het verwijst naar de verroeste machines van verlaten fabrieken: fabrieken gingen failliet en men liet de gebouwen achter met alle machines er nog in aanwezig. Verklaring leegstand en verkrotting van huizen in Detroit: De kosten van een eigen huis waren nog maar moeilijk op te brengen door werkloosheid + huizencrisis in de 21e eeuw. Welke bevolkingsgroep kon niet ontkomen aan criminaliteit? De donkere bevolkingsgroep. Welke maatregelen zorgden voor de wederopbouw van de stad? - Vervangen van straatlantaarns. - Aanleg van parken. - (Aan landen liggen van de corruptie.) - Investeren in goede politiek. - Nieuwe mensen lokken door oude gebouwen op te laten kopen door burgers die het moesten renoveren en snel bewonen. - Veel slopen. 2. De Sun Belt. Wat zijn de belangrijkste redenen om in 1960 het noorden te verlaten? - Het koude klimaat, vooral in de winter. - Staalcrisis veroorzaakt sluiting van de bedrijven, dus werkloosheid. Zo ontstond de “SUN BELT” Welke belangrijke energiebronnen kunnen ontgonnen worden? Aardolie en aardgas. Tot wat heeft dat geleid? De vestiging van Petrochemische bedrijven vooral aan de Golf van Mexico. Geef 3 internationale bedrijven die zijn gevestigd in de Sun Belt: Tesla, Dell, Amazone, UPS, … Hoe verklaar je de sterke bevolkingsgroei in de Sun Belt: Mensen volgen mogelijkheden: bedrijven groeien, dus aanwezigheid van vele jobs. Welke financiële voordelen biedt de Sun Belt ten opzichte van de Manufacturing Belt? Lagere levenskosten, minder belastingen. 3. The Americans Bevolking is onregelmatig verspreid: meeste bevolking: noordoosten, langs de kust, Steden Megalopolissen: 1) Chipits (Chicago tot Pittsburgh langs de Grote Meren) (Detroit behoort tot deze megalopolis) 2) Boswash (van Boston over New York, tot in Washington)  3) San San (San Francisco tot San Diego) Hoe verklaar je het ontstaan ervan: De rijke mensen trekken weg uit de City en vestigen zich rond de stad tot op het platteland waardoor de stedelijke functies en voorzieningen zich mee uitbreiden = verstedelijking of urbanisatie. 3. Verder varen richting zuiden. 1. Lossen en laden. Buenaventura Land: Colombia Wereldregio: Latijns-Amerika A: Grote Oceaan B: Atlantische Oceaan 1: Golf van Mexico 2: Caribische Zee Welk soort producten voert ons land voornamelijk in vanuit Colombia? Plantaardige producten (fruit en schillen van fruit) Welk soort producten voert België voornamelijk uit naar Colombia? Minerale producten (gewonnen uit de aarde en de zee) 2. Bepalen van de route. Nadelen als het schip rond Zuid-Amerika vaart via Kaap Hoorn: - Lange vaarroute, dus duur aan brandstof en personeelskosten. - Langere vaartijd, dus meer kans op het bederven van goederen. - Het is een stormachtig gebied, dus gevaarlijk. Wat is de oplossing? Varen door het Panama kanaal. Dit is een verbinding tussen de Caribische Zee en de Grote Oceaan van ruim 81 km lang. Op welke manieren is de bouw van dit Kanaal nog belangrijk? - Economisch: door het kanaal gaat wereld transport van heel veel goederen. - Politiek: de invloed van de USA wordt groter zowel op de Atlantische als de Grote Oceaan. - Strategisch: bij stilleggen of vernietiging zijn de economisch financiële gevolgen niet te overzien Wat is het nadeel voor schepen die gebruik maken van het Panamakanaal? - Beperking afmeting schepen. - Duur aan tolgeld. - Het kost tijd om door de sluizen te varen. Het kanaal was te klein om grote schepen met 12.000 containers door te laten. Hoe heeft men dit probleem opgelost? Een verbreding van het kanaal.