MPU3223_V2 Keusahawanan 2 PDF
Document Details
Uploaded by ImmaculateNiobium3803
UiTM
2021
Norashidah Hashim,Prof Madya Abd Aziz Yusof,Ooi Yeng Keat,Armanurah Mohamad,Abd Razak Amir,Dr Oh Teik Hai,Abd Kadir Othman,Loo Sze Wei,Sharifay Ayeshah Syed Mohd Noori
Tags
Summary
This is a textbook on entrepreneurship, covering topics such as entrepreneurial concepts, characteristics, creativity, innovation, and financial planning, from the Open University Malaysia (OUM). It provides an overview of entrepreneurship in Malaysia.
Full Transcript
MPU3223_V2 Keusahawanan 2 Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) MPU3223_V2 KEUSAHAWANAN 2 Norashidah Hashim Prof Madya Abd Aziz Yusof Ooi Yeng Keat Armanurah Mohamad Abd Razak Amir Dr Oh Teik Hai Abd Kadir Othman Loo Sze Wei Hak Cipta © Open Univers...
MPU3223_V2 Keusahawanan 2 Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) MPU3223_V2 KEUSAHAWANAN 2 Norashidah Hashim Prof Madya Abd Aziz Yusof Ooi Yeng Keat Armanurah Mohamad Abd Razak Amir Dr Oh Teik Hai Abd Kadir Othman Loo Sze Wei Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) Penterjemah Sharifay Ayeshah Syed Mohd Noori Edisi kedua 2021 Edisi pertama 2012 Dibangunkan oleh Pusat Reka Bentuk Pengajaran dan Teknologi, OUM. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM), MPU3223_V2 Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada bahan ini boleh disalin semula dalam mana-mana cara tanpa kebenaran secara bertulis daripada Presiden Open University Malaysia (OUM). www.oum.edu.my Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) Isi Kandungan Panduan Kursus xiăxvii Topik 1 Pengenalan kepada Keusahawanan 1 1.1 Evolusi Keusahawanan 2 1.2 Konsep Keusahawanan 4 1.2.1 Keusahawanan 4 1.2.2 Siapakah Usahawan? 6 1.3 Kepentingan Keusahawanan 8 1.4 Mitos Keusahawanan 9 1.5 Perkembangan Keusahawanan di Malaysia 11 Rumusan 12 Kata Kunci 13 Topik 2 Mengenal Pasti Ciri-ciri Keusahawanan 14 2.1 Ciri-ciri Usahawan Berjaya 15 2.2 Penilaian Kendiri untuk Usahawan 19 2.3 Perbezaan antara Peniaga, Pengurus dengan Usahawan 19 2.3.1 Perbezaan antara Peniaga dengan Usahawan 19 2.3.2 Perbezaan antara Pengurus Konvensional 20 dengan Usahawan Rumusan 21 Kata Kunci 22 Topik 3 Membentuk Kreativiti dan Inovasi Keusahawanan 23 3.1 Apakah yang Dimaksudkan dengan Kreativiti? 24 3.2 Proses Kreativiti 25 3.3 Halangan kepada Kreativiti 27 3.4 Cara Menjana Idea Kreatif 29 3.5 Ciri-ciri Individu Kreatif 32 3.6 Apakah yang Dimaksudkan dengan Inovasi? 33 3.6.1 Jenis Inovasi 34 3.6.2 Sumber Inovasi 35 3.6.3 Penghalang Inovasi 36 3.7 Kepentingan Kreativiti dan Inovasi bagi Usahawan 37 3.8 Strategi Menggalakkan Kreativiti dan Inovasi 38 Rumusan 40 Kata Kunci 41 Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) iv ISI KANDUNGAN Topik 4 Penilaian Persekitaran Perniagaan 42 4.1 Komponen Persekitaran Perniagaan 43 4.2 Persekitaran Makro 45 4.2.1 Politik dan Undang-undang 46 4.2.2 Ekonomi 49 4.2.3 Sosiobudaya 50 4.2.4 Teknologi 51 4.3 Persekitaran Mikro 52 4.4 Persekitaran Dalaman Organisasi 57 4.5 Mengenal Pasti Peluang Perniagaan 57 4.5.1 Mengenal Peluang: Fasa Perspektif Proses 58 tentang Keusahawanan 4.5.2 E-Dagang sebagai Peluang Baharu 61 4.6 Penilaian Peluang Perniagaan 61 4.6.1 Magnitud Peluang 63 4.6.2 Sumber Peluang: Asal Perniagaan Baharu 64 4.6.3 Peluang dan Syarikat Baharu 65 Rumusan 66 Kata Kunci 67 Topik 5 Pelan Perniagaan 68 5.1 Apakah yang Dimaksudkan dengan Pelan Perniagaan? 69 5.2 Kepentingan Pelan Perniagaan 71 5.3 Siapakah yang Memerlukan Pelan Perniagaan? 73 5.4 Unsur Penting dalam Pelan Perniagaan yang Baik 75 5.5 Panduan dalam Menyediakan Pelan Perniagaan 78 5.6 Halangan yang Perlu Dihindari Semasa Membuat 80 Perancangan Rumusan 82 Kata Kunci 82 Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) ISI KANDUNGAN v Topik 6 Memulakan Perniagaan Baharu 83 6.1 Jenis Perniagaan 84 6.2 Perniagaan Baharu 84 6.2.1 Maksud Perniagaan Baharu 84 6.2.2 Fasa dalam Perniagaan Baharu 85 6.2.3 Kelebihan dan Kelemahan Perniagaan Baharu 86 6.3 Membeli Perniagaan Sedia Ada 87 6.3.1 Maksud Membeli Perniagaan Sedia Ada 88 6.3.2 Langkah dan Proses Membeli Perniagaan Sedia Ada 88 6.3.3 Kelebihan Membeli Perniagaan Sedia Ada 92 6.3.4 Kelemahan Membeli Perniagaan Sedia Ada 93 6.4 Francais 94 6.4.1 Maksud Francais 94 6.4.2 Kelebihan Francais 95 6.4.3 Kelemahan Francais 96 6.5 Struktur Sah untuk Perniagaan Baharu 98 6.5.1 Perniagaan Tunggal 98 6.5.2 Perkongsian 100 6.5.3 Syarikat 103 6.6 Sumber Modal untuk Aktiviti Keusahawanan 105 Rumusan 107 Kata Kunci 108 Topik 7 Jaringan Usahawan 109 7.1 Apakah yang Dimaksudkan dengan Jaringan? 110 7.2 Kelebihan Mempunyai Jaringan yang Baik 110 7.3 Apakah yang Dimaksudkan dengan Jaringan Strategik? 111 7.4 Jenis Jaringan 112 7.5 Kepentingan Jaringan 113 7.6 Cara Membina Jaringan Strategik 115 7.7 Usahawan dan Jaringan 117 7.8 Gabungan Jaringan Strategik 118 7.9 Teknik Membina Keyakinan dalam Kalangan Usahawan 120 7.10 Halangan dalam Membina Jaringan Strategik 122 Rumusan 127 Kata Kunci 128 Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) vi ISI KANDUNGAN Topik 8 Penilaian Peluang Keusahawanan 129 8.1 Halangan dalam Memilih Perniagaan Baharu 130 8.2 Faktor Kritikal untuk Pembangunan Perniagaan Baharu 132 8.3 Mengapa Perniagaan Baharu Gagal 135 8.4 Proses Penilaian 136 Rumusan 140 Kata Kunci 140 Topik 9 Perancangan Kewangan Peribadi dan Usahawan 141 9.1 Keperluan terhadap Perancangan Kewangan Peribadi 142 9.1.1 Langkah-langkah dalam Perancangan Kewangan 143 9.1.2 Faedah Perancangan Kewangan 144 9.1.3 Peringkat Kehidupan dan Matlamat Kewangan 145 9.2 Kuasa Wang 146 9.2.1 Cara Menetapkan Matlamat Anda 147 9.2.2 Matlamat Penting ă Menyimpan Wang untuk 148 Kecemasan 9.2.3 Aset dan Liabiliti: Apa-apa yang Anda Miliki 149 dan Hutang Anda 9.2.4 Mengetahui Nilai Bersih Anda 151 9.2.5 Menghitung Nilai Bersih Anda 152 9.3 Asas Membuat Bajet 154 9.3.1 Pelan Bajet dan Perbelanjaan 154 9.3.2 Memantau Aliran Tunai Anda 156 9.4 Hidup dalam Batas Kemampuan 160 9.4.1 Mengetahui Keperluan dan Kemahuan Anda 160 9.4.2 Bijak Berbelanja 161 9.4.3 Menangguhkan Kepuasan 161 9.5 Tanda Awal Masalah Kewangan 162 9.6 Mengeluarkan Diri daripada Masalah Kewangan 164 9.6.1 Kelayakan Kredit Anda 164 9.6.2 Apakah yang Boleh Berlaku? 165 Rumusan 166 Kata Kunci 166 Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) ISI KANDUNGAN vii Topik 10 Mencapai Impian Kewangan Peribadi Usahawan 167 10.1 Membina Kekayaan 168 10.1.1 Tabiat Menabung 168 10.1.2 Menambahkan Nilai Bersih melalui Simpanan 170 dan Pelaburan 10.1.3 Jenis Pelaburan 173 10.2 Merancang untuk Situasi yang Tidak Diduga 177 10.2.1 Mengapa Insurans Diperlukan 177 10.2.2 Jenis Insurans 179 10.2.3 Takaful 183 10.3 Pengurusan Hutang: Asas Pinjaman 186 10.3.1 Pinjaman dan Kredit 186 10.3.2 Jenis Pinjaman 188 10.3.3 Jenis Kad, Perangkap Kredit dan Tip 195 Menggunakan Kad Kredit 10.3.4 Pembayaran Balik dan Ingkar Bayaran Pinjaman 198 Rumusan 201 Kata Kunci 202 Jawapan 203 Rujukan 224 Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) viii ISI KANDUNGAN Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) PANDUAN KURSUS Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) PANDUAN KURSUS xi DESKRIPSI PANDUAN KURSUS Anda perlu membaca Panduan Kursus ini dengan teliti dari awal hingga akhir. Ia menyatakan kandungan kursus dengan ringkas dan bertujuan membantu anda memahami kandungan kursus. Ia juga mencadangkan jumlah tempoh masa untuk anda habiskan bagi menyelesaikan kursus ini dengan jayanya. Sila rujuk Panduan Kursus ini dari semasa ke semasa ketika anda membaca kandungan kursus kerana ia dapat membantu anda dalam menjelaskan komponen pembelajaran penting yang mungkin anda terlepas pandang. PENGENALAN MPU3223_V2 Keusahawanan 2 ialah salah satu kursus yang ditawarkan di Open University Malaysia (OUM). Kursus ini bernilai 3 jam kredit dan harus dijalankan selama 8 hingga 15 minggu. AUDIENS KURSUS Kursus ini diwajibkan bagi semua pelajar OUM. Sebagai pelajar jarak jauh, anda seharusnya mampu belajar secara kendiri dan mengoptimumkan kaedah pembelajaran dan persekitaran sedia ada. Sebelum anda memulakan kursus ini, sila pastikan anda mempunyai bahan kursus yang betul serta memahami keperluan kursus dan cara kursus tersebut dikendalikan. JADUAL PEMBELAJARAN Berdasarkan piawaian amalan OUM, pelajar perlu memperuntukkan 40 jam pembelajaran bagi setiap jam kredit. Oleh itu, kursus yang bernilai 3 jam kredit memerlukan masa pembelajaran selama 120 jam. Rajah 1 menunjukkan masa pembelajaran pelajar (SLT ă student learning time). Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) xii PANDUAN KURSUS Rajah 1: Masa Pembelajaran Pelajar HASIL PEMBELAJARAN KURSUS Pada akhir kursus ini, anda seharusnya dapat melakukan perkara berikut: 1. Huraikan konsep-konsep asas, teori-teori keusahawanan dan kenal pasti ciri-ciri usahawan yang berjaya. 2. Nilaikan secara kritis peluang-peluang perniagaan selaras dengan konsep-konsep dan teori-teori keusahawanan. 3. Cadangkan satu usaha baru perniagaan melalui pembentukan satu laporan rancangan perniagaan yang baik. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) PANDUAN KURSUS xiii SINOPSIS KURSUS Kursus ini dibahagikan kepada 10 topik. Sinopsis bagi setiap topik dinyatakan seperti yang berikut: Topik 1 memperkenalkan dan memberi definisi usahawan dan membincangkan evolusi keusahawanan dari zaman terawal sehingga ke hari ini. Ia menghuraikan kepentingan keusahawanan kepada individu, masyarakat dan negara. Topik ini juga menjelaskan 10 mitos keusahawanan dan senario pembangunan keusahawanan di Malaysia. Topik 2 bertumpu kepada 16 ciri keusahawanan yang paling lazim disebut. Penilaian kendiri usahawan ialah kaedah mendapatkan pengetahuan mendalam tentang potensi keusahawanan seseorang. Topik ini bukan sahaja menerangkan perbezaan antara pemilik perniagaan kecil dan usahawan tetapi juga perbezaan antara pengurus konvensional dan usahawan. Topik 3 bertumpu kepada kreativiti dan inovasi. Usahawan perlu mengetahui definisi, kelebihan dan hubungan kreativiti dan inovasi dalam keusahawanan. Topik ini juga menjelaskan halangan kepada kreativiti dan inovasi serta strategi menggalakkan kreativiti dan inovasi dalam kalangan usahawan dalam perniagaan hari ini. Pelajar akan didedahkan kepada peluang dan cabaran dalam membentuk idea yang kreatif dan inovatif serta produk dan perkhidmatan yang memenuhi cabaran persekitaran perniagaan zaman kini yang kompetitif. Topik 4 memberikan fokus kepada penilaian persekitaran dalam mengejar peluang perniagaan dan mengenal pasti ancaman yang wujud dalam persekitaran. Ia juga menerangkan unsur persekitaran luaran dan dalaman perniagaan yang mempengaruhi keputusan dan aktiviti keusahawanan. Topik 5 menggariskan teknik menyediakan pelan perniagaan yang akan membantu pelajar menilai pelan perniagaan secara objektif, kritikal dan praktikal. Pelajar akan diajar membuat pelan induk (blueprint) untuk pelan perniagaan yang realistik. Mereka juga didedahkan kepada beberapa kaedah dan teknik dalam menyediakan pelan perniagaan yang efektif. Topik 6 menghuraikan pelbagai jenis perniagaan yang boleh dijalankan oleh usahawan. Di sini, pelajar akan diperkenalkan kepada tiga jenis perniagaan yang biasa. Ia juga akan menerangkan beberapa fasa mengenai langkah permulaan yang perlu diambil apabila usahawan ingin membeli perniagaan sedia ada. Kita juga akan membincangkan beberapa kelebihan dan kelemahan jenis perniagaan yang berbeza, struktur sah untuk perniagaan baharu dan beberapa sumber modal untuk usahawan memulakan perniagaan baharu. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) xiv PANDUAN KURSUS Topik 7 membincangkan kepentingan rangkaian untuk usahawan. Rangkaian ialah salah satu pendekatan perniagaan yang menyumbang kepada kejayaan usahawan. Jika usahawan mempunyai rangkaian yang baik dengan pelanggan luaran dan dalaman, ia akan menjadi lebih senang bagi mereka untuk memperoleh peluang perniagaan dan menangani sebahagian daripada masalah berkaitan dengan perniagaan mereka. Hal ini demikian kerana rangkaian yang baik akan membolehkan mereka mendapatkan sokongan dan kerjasama daripada rangkaian mereka. Oleh itu, setiap usahawan patut mengembangkan kemahiran rangkaian untuk mencapai matlamat dan objektif perniagaan mereka. Topik 8 membincangkan penilaian peluang keusahawanan. Topik ini juga menjelaskan enam halangan yang lazim dalam memilih perniagaan baharu. Pelajar turut akan didedahkan kepada faktor kritikal yang terlibat dalam penilaian perniagaan baharu dan faktor asas kejayaan perniagaan. Proses penilaian yang efektif untuk perniagaan baharu juga akan diteliti dalam topik ini. Topik 9 membincangkan keperluan terhadap perancangan kewangan peribadi serta meneliti langkah dan manfaat perancangan kewangan. Ia juga akan menerangkan kuasa wang dari segi membina kejayaan kewangan, dan perancangan bajet dan perbelanjaan asas bagi usahawan. Topik ini turut akan membincangkan beberapa tanda awal kemelut kewangan yang mungkin dihadapi oleh usahawan dan menerangkan pendekatan yang boleh diambil oleh usahawan untuk mengatasi masalah kewangan itu. Topik 10 menerangkan pembinaan kekayaan usahawan dengan mempunyai tabiat menabung yang baik kerana amalan ini akhirnya akan meningkatkan nilai bersih usahawan dalam jangka panjang. Topik ini juga akan membincangkan keperluan usahawan untuk merancang ketidakpastian pada masa depan dengan mempertimbangkan beberapa jenis perlindungan insurans atau takaful. Pelajar akan diberi pendedahan mengenai pelbagai jenis pinjaman dan kad kredit yang disediakan. Mereka akan belajar cara mengurus pinjaman mereka dengan cekap dan mengelakkan terjebak dalam perangkap kredit dan menjadi pemungkir hutang (credit defaulter). Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) PANDUAN KURSUS xv PANDUAN SUSUN ATUR TEKS Sebelum anda membaca modul ini, adalah penting bagi anda untuk maklum mengenai susun atur teks modul. Dengan memahami susun atur teks akan membantu anda untuk merencana pembelajaran kursus supaya menjadi lebih objektif dan berkesan. Secara umumnya, susun atur teks bagi setiap topik adalah seperti yang berikut: Hasil Pembelajaran: Ia menyatakan perkara yang anda harus dapat lakukan atau capai setelah selesai membaca sesuatu topik. Semasa anda membaca setiap topik, anda digalakkan merujuk senarai hasil pembelajaran berkenaan. Ia membolehkan anda meningkatkan pemahaman anda mengenai kandungan topik secara berterusan. Semak Kendiri: Komponen modul ini diselitkan di beberapa tempat strategik tertentu di seluruh modul. Ia mungkin diletakkan selepas satu atau beberapa subtopik. Ia biasanya berbentuk soalan. Apabila anda menemui komponen ini, renungkanlah apa-apa yang telah anda pelajari sejauh ini. Dengan cuba menjawab soalan tersebut, anda seharusnya dapat mengukur sejauh mana anda memahami subtopik tersebut. Kebanyakan jawapan untuk soalan yang ditanya terdapat dalam modul itu sendiri. Aktiviti: Sebagaimana Semak Kendiri, komponen Aktiviti juga diselitkan pada bahagian tertentu dalam topik di seluruh modul. Komponen ini mungkin memerlukan anda untuk menjawab soalan, meneroka kajian kes pendek atau melakukan pemerhatian atau penyelidikan. Anda juga mungkin perlu menilai senario tertentu. Pada bahagian Aktiviti, anda harus berusaha merenungkan apa-apa yang anda telah kumpulkan daripada modul ini dan mengguna pakainya pada situasi sebenar. Pada masa yang sama, anda perlu mengaplikasikan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT), iaitu dalam menganalisis, mensintesiskan dan menilai, bukan hanya mengingat dan mendefinisikan sesuatu. Rumusan: Pada akhir topik, pelbagai isi penting topik tersebut disenaraikan. Komponen ini membantu anda untuk mengingat dan mengimbas semula keseluruhan topik. Dengan membaca komponen ini, anda seharusnya dapat mengukur tahap pengekalan pengetahuan anda tentang topik tersebut. Jika anda dapati terdapat bahagian yang anda tidak faham dengan sepenuhnya, sila kembali membaca topik berkenaan. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) xvi PANDUAN KURSUS Kata Kunci: Pada akhir topik, disenaraikan beberapa perkataan dan frasa penting yang digunakan dalam topik berkenaan. Anda seharusnya membaca komponen ini untuk mengingat kembali perkataan dan frasa penting yang digunakan. Jika terdapat perkataan atau terma yang anda tidak boleh jelaskan, sila kembali mencari terma berkenaan dalam modul. Rujukan: Bahagian ini menyatakan senarai buku teks, jurnal, artikel, kandungan elektronik atau sumber yang boleh ditemui yang berkaitan dan bermanfaat. Senarai ini boleh dilihat dalam beberapa bahagian seperti dalam Panduan Kursus (pada bahagian Rujukan), pada akhir setiap topik atau pada akhir modul. Anda digalakkan membaca bahagian yang berkaitan dalam senarai rujukan tersebut untuk mendapatkan maklumat lanjut dan memperkukuhkan kefahaman anda berkenaan kursus ini. PENGETAHUAN ASAS Tiada pengetahuan asas diperlukan. KAEDAH PENILAIAN Sila rujuk myINSPIRE. RUJUKAN Abd Aziz Yusof. (2000). Usahawan dan keusahawanan: Satu penilaian. Prentice Hall Sprint Print. Hisrich, R. D., & Peters, M. P. (1998). Entrepreneurship: Starting, developing and managing a new enterprise (Ed. ke-4). Irwin. Kuratko, D. F., & Hodgetts, R. M. (2003). Entrepreneurship: Contemporary approach (Ed. ke-6). South-Western Educational Publishing. Marc, J. D. (2007). Entrepreneurship: Strategies and resources. Marsh Publications. Mohd Salleh Din, Hoe C. H., Norashidah H., Rosli M., Habshah B., Ooi Y. K., Armanurah M., Shuhymee A., Norita D., & Lily Julienty A. B. (2004). Asas keusahawanan. Thomson. Zimmerer, T. W., & Scarborough, N. M., (2007). Essential of entrepreneurship and small business management (Ed. ke-5). Prentice Hall. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) PANDUAN KURSUS xvii PERPUSTAKAAN DIGITAL TAN SRI DR ABDULLAH SANUSI (TSDAS) Perpustakaan Digital TSDAS mempunyai pelbagai sumber bercetak dan dalam talian untuk kegunaan pelajar. Perpustakaan digital komprehensif ini yang boleh dicapai melalui portal OUM, menyediakan akses kepada lebih daripada 30 pangkalan data dan sebahagiannya ditunjukkan dalam Rajah 2. Sebagai pelajar OUM, anda digalakkan untuk menggunakan sepenuhnya sumber yang terdapat di perpustakaan ini. Rajah 2: Antara Pangkalan Data dalam Talian yang Terdapat di Perpustakaan Digital TSDAS Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) xviii PANDUAN KURSUS Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) Topik Pengenalan kepada 1 Keusahawanan HASIL PEMBELAJARAN Pada akhir topik ini, anda seharusnya dapat melakukan perkara berikut: 1. Menjelaskan evolusi dan konsep keusahawanan. 2. Membincangkan kepentingan keusahawanan. 3. Mengenal pasti 10 mitos keusahawanan. 4. Membincangkan pembangunan keusahawanan di Malaysia. PENGENALAN Selamat datang ke alam keusahawanan! Kebanyakan yang anda dengar mengenai keusahawanan, semuanya salah. Ia bukan silap mata, ia bukan misteri dan ia tiada kaitan dengan gen. Ia suatu bidang dan ia boleh dipelajari. Peter F. Drucker Inovasi dan Keusahawanan (Kuratko & Hodgetts, 2001) Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 2 TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN Keusahawanan diperkenalkan oleh pakar ekonomi abad ke-18 sebagai topik untuk dibincangkan dan dianalisis, dan terus menarik perhatian pakar ekonomi abad ke-19. Pada abad ke-20, perkataan „keusahawanan‰ menjadi sinonim dengan perusahaan bebas. Usahawan diiktiraf sebagai ejen perubahan yang membawa idea yang kreatif dan inovatif untuk perniagaan dan membantu perniagaan berkembang dan membawa keuntungan. Keusahawanan merupakan simbol kegigihan dan pencapaian dalam perniagaan. Keusahawanan adalah penting kepada individu, masyarakat dan negara serta diakui di serata dunia sebagai pemangkin pembangunan ekonomi. Topik ini membincangkan evolusi, konsep keusahawanan, kepentingan keusahawanan, mitos keusahawanan dan pembangunan keusahawanan di Malaysia. 1.1 EVOLUSI KEUSAHAWANAN Perkataan entrepreneur (usahawan) berasal daripada perkataan bahasa Perancis entreprendre yang bermaksud „menjalankan‰. Evolusi dan perkembangan teori keusahawanan boleh dirumuskan seperti dipaparkan dalam Jadual 1.1. Konsep usahawan dan keusahawanan dihuraikan dengan lebih terperinci dalam perbincangan selanjutnya. Jadual 1.1: Evolusi dan Perkembangan Teori Keusahawanan Zaman Teori dan Konsep Zaman paling awal Contoh seorang usahawan ialah Marco Polo, yang cuba mewujudkan jalan perdagangan ke Timur Jauh. Beliau menandatangani kontrak dengan seorang ahli kewangan (kapitalis) untuk menjual barangannya. Kapitalis tersebut menanggung risiko secara pasif, manakala Marco Polo, yang merupakan penjelajah dan pedagang, memainkan peranan aktif dalam menjalankan perniagaan dan menanggung segala risiko fizikal dan emosi. Apabila beliau sudah selesai menjual barangannya, beliau berkongsi keuntungan yang diperoleh dengan kapitalis tersebut. Zaman pertengahan Pada zaman ini, istilah „usahawan‰ digunakan untuk seorang yang bertanggungjawab menguruskan projek pengeluaran yang besar. Beliau menguruskan projek dengan menggunakan sumber yang disediakan oleh kerajaan dan tidak menanggung sebarang risiko. Contoh usahawan di zaman ini ialah mereka yang bertanggungjawab mengelolakan pembinaan seni bina yang hebat seperti bangunan awam dan gereja besar. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN 3 Abad ke-17 Pada abad ini, keusahawanan dikaitkan dengan risiko. Usahawan ialah orang yang membuat perjanjian kontrak dengan kerajaan untuk menyediakan perkhidmatan ataupun membekalkan produk. Harga kontrak ditentukan dan sebarang keuntungan diambil oleh usahawan tersebut. Semasa dalam abad ini, pakar ekonomi Richard Cantillon, yang dianggap sebagai pengasas perkataan usahawan, mengembangkan salah satu teori mengenai usahawan. Beliau melihat usahawan sebagai pengambil risiko. Pada pengamatan Cantillon, usahawan pada abad ini ialah pedagang, petani, tukang mahir dan pemilik tunggal lain. Mereka membeli pada harga tertentu dan menjual pada harga yang tidak menentu, maka mereka beroperasi dengan menanggung risiko. Abad ke-18 Pada abad ke-18, usahawan dibezakan dengan penyedia modal. Hal ini terjadi akibat industrialisasi yang sedang berlaku di serata dunia. Kebanyakan ciptaan pada zaman ini merupakan reaksi kepada dunia yang sedang mengalami perubahan. Contohnya, kes melibatkan ciptaan oleh Eli Whitney dan Thomas Edison. Kedua-dua Eli Whitney dan Thomas Edison mencipta teknologi baharu tetapi tidak mampu membiayai ciptaan mereka. Eli Whitney dan Thomas Edison merupakan pengguna modal (usahawan) dan bukan penyedia modal (kapitalis perniagaan baharu). Abad ke-19 dan Pada akhir abad ke-19 dan abad ke-20, usahawan kerap ke-20 disamakan dengan pengurus. Pada pertengahan abad ke-20 pula, usahawan dianggap sebagai seorang yang membawa pembaharuan. Fungsi usahawan adalah untuk membuat reformasi ataupun revolusi dalam corak pengeluaran dengan menggunakan ciptaan atau teknologi yang belum pernah dicuba untuk mengeluarkan sebuah komoditi baharu atau mengeluarkan komoditi lama dengan cara baharu. Abad ke-21 Usahawan dianggap sebagai tokoh perusahaan bebas. Kebanyakan mereka menggunakan inovasi dan kreativiti untuk membina perusahaan yang bernilai jutaan ringgit. Mereka mencipta produk dan perkhidmatan baharu dan menanggung risiko yang dikaitkan dengan usaha baharu ini. Pada hari ini, ramai menganggap keusahawanan sebagai penerokaan dalam bidang perniagaan (Kurato & Hodgetts, 2004). Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 4 TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN 1.2 KONSEP KEUSAHAWANAN Dalam subtopik ini, kita akan mempelajari konsep keusahawanan. Mari kita meneruskan pembacaan. AKTIVITI 1.1 Menurut Peter Drucker, keusahawanan ialah suatu disiplin yang boleh dipelajari. Apakah pendapat anda mengenai kenyataan ini? Bincangkan dengan rakah sekuliah anda dalam forum myINSPIRE. 1.2.1 Keusahawanan Menurut Histrich dan Peters (1998), keusahawanan ialah suatu proses dinamik mewujudkan kekayaan yang meningkat. Kekayaan itu dihasilkan oleh individu yang mengambil risiko tinggi dari segi ekuiti, masa dan komitmen kerja atau memberikan nilai untuk sesuatu produk atau perkhidmatan. Ia ialah proses menghasilkan sesuatu yang baharu dan bernilai dengan memberikan masa dan ikhtiar yang diperlukan, menanggung risiko kewangan, psikologi dan sosial, dan menerima ganjaran dari segi kewangan, kepuasan hati dan kebebasan. Definisi ini tertumpu pada empat aspek asas seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 1.1. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN 5 Rajah 1.1: Empat Aspek Asas Keusahawanan Menurut Histrich dan Peters (1998) Keusahawanan ditakrifkan oleh Kuratko dan Hodgetts (2004) sebagai proses inovasi dan memulakan perniagaan baharu menerusi empat dimensi utama, iaitu: individu organisasi persekitaran proses Keempat-empat dimensi tersebut dibantu melalui jalinan kerjasama kerajaan, pendidikan dan institusi. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 6 TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN Dalam mengiktiraf kepentingan keusahawanan pada abad ke-21, Kuratko dan Hodgetts (2004) membangunkan definisi yang berintegrasi mengenai keusahawanan seperti yang berikut: Keusahawanan ialah proses dinamik visi, perubahan dan penciptaan. Ia menuntut penggunaan tenaga dan semangat untuk mencipta dan melaksanakan idea baharu serta cadangan yang kreatif. Ramuan paling penting termasuk kerelaan untuk mengambil risiko yang dihitung dari segi masa, modal atau kerjaya; kebolehan mewujudkan kumpulan perusahaan yang berkesan; kemahiran mendapatkan sumber yang diperlukan; kemahiran asas membina perancangan perniagaan yang kukuh; dan akhirnya, visi untuk mengenali peluang yang orang lain melihat kekacauan, percanggahan dan kekeliruan. (Kuratko & Hodgetts, 2001) SEMAK KENDIRI 1.1 1. Apakah yang dimaksudkan dengan keusahawanan? 2. Apakah empat aspek asas keusahawanan? 1.2.2 Siapakah Usahawan? Usahawan ialah peneroka kejayaan perniagaan hari ini. Kepekaan mereka kepada peluang, ketekunan mereka untuk melakukan inovasi dan keupayaan mereka untuk mencapai sesuatu menjadi alat mengukur perusahaan bebas. Scarborough dan Zimmerer (1998) mentakrifkan usahawan sebagai seseorang yang mencipta perniagaan baharu di sebalik ketidakpastian untuk mencapai keuntungan dan pertumbuhan dengan mengenal pasti peluang dan mengumpul sumber yang perlu digunakan. Mereka biasanya bermula dengan hanya idea yang ringkas dan mengumpul sumber yang perlu untuk mengubah idea tersebut kepada suatu perniagaan yang boleh berterusan. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN 7 Kuratko dan Hodgetts (2004) mentakrifkan usahawan sebagai seseorang yang mengurus, mentadbir dan menanggung risiko sebuah perniagaan. Usahawan juga ialah pemangkin perubahan ekonomi yang melakukan pencarian yang bermakna, perancangan yang teliti dan pertimbangan yang baik dalam urusan keusahawanan. Mereka bersikap optimistik dan komited. Mereka bekerja dengan kreatif untuk mencipta sumber baharu atau menambah baik sumber lama dengan keupayaan baharu untuk mencipta kekayaan. Pada hari ini, usahawan ialah seorang yang membawa pembaharuan atau pembangunan. Dia mengenal pasti dan merebut peluang; mengubah peluang kepada idea yang boleh dilakukan atau dipasarkan, menambah nilai melalui masa, usaha, wang, atau kemahiran; mengambil risiko dalam pasaran yang kompetitif untuk melaksanakan idea; dan merealisasikan pulangan daripada usaha yang dibuat. Makna dan definisi usahawan berbeza dari satu bidang ke bidang yang lain. Contohnya, ahli ekonomi melihat usahawan sebagai seorang yang menggabungkan sumber, tenaga kerja, bahan dan aset lain untuk membuat kombinasi luar biasa yang menjadikan nilainya lebih besar daripada sebelumnya. Mereka juga memperkenalkan perubahan, inovasi, dan peraturan baharu untuk menjana keuntungan. Ahli psikologi mentakrifkan usahawan dari sudut tingkah laku pencapaian. Bagi ahli psikologi, usahawan ialah individu yang terdorong untuk mencari cabaran dan membuat pencapaian. Walaupun setiap definisi ini melihat usahawan dari sudut berbeza, kesemuanya mengandungi beberapa tanggapan yang sama seperti: pembaharuan kekayaan pengurusan penciptaan pengambilan risiko Usahawan ialah pemangkin perubahan ekonomi yang melakukan pencarian yang bermakna, perancangan yang teliti dan pertimbangan yang baik dalam melaksanakan proses keusahawanan. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 8 TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN AKTIVITI 1.2 Anda merupakan seorang usahawan yang akan membuka sebuah restoran francais. Apakah yang perlu anda buat sebelum memulakan perniagaan anda? Nyatakan idea anda dalam forum myINSPIRE. 1.3 KEPENTINGAN KEUSAHAWANAN AKTIVITI 1.3 Pada pandangan anda, apakah kepentingan keusahawanan kepada individu, masyarakat dan negara? Bincangkan dalam forum myINSPIRE. Keusahawanan adalah penting dalam dunia hari ini. Ia pemangkin perubahan dan pertumbuhan ekonomi. Peranan keusahawanan dalam pembangunan ekonomi melibatkan lebih daripada hanya pertambahan pengeluaran dan pendapatan per kapita. Ia melibatkan permulaan dan pelaksanaan perubahan dalam struktur perniagaan dan masyarakat. Perubahan ini diiringi pertumbuhan dan pertambahan pengeluaran. Satu teori pertumbuhan ekonomi menggambarkan inovasi sebagai kunci pertumbuhan ekonomi dalam membangunkan produk ataupun perkhidmatan baharu untuk pasaran. Aktiviti inovasi juga merangsang minat melabur dalam perniagaan baharu. Oleh itu, melalui proses inovasi, keusahawanan menghasilkan pelaburan baharu dalam perniagaan baharu yang seterusnya membawa kepada pembangunan ekonomi. Lebih banyak perniagaan dicipta, lebih banyak pekerjaan baharu yang akan diwujudkan, yang seterusnya akan mengurangkan kadar pengangguran. Keusahawanan, melalui kreativiti dan proses inovasi, mengeluarkan produk dan perkhidmatan baharu untuk memenuhi keperluan manusia. Ia menyediakan produk ataupun perkhidmatan spesifik yang diperlukan oleh pelanggan. Dalam mengeluarkan produk dan perkhidmatan ini, usahawan akan mencari jalan yang lebih baik untuk menggunakan sumber dan mengurangkan pembaziran. Hasilnya, masyarakat akan mendapat produk dan perkhidmatan yang lebih murah. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN 9 Keusahawanan membantu memperbaiki kehidupan jutaan manusia melalui produk dan perkhidmatan baharu yang dibawa ke pasaran. Lebih daripada itu, usahawan juga amat bermurah hati dalam mengagihkan sebahagian besar kekayaan mereka kepada yang wajar menerimanya. Oleh itu, usahawan ialah individu yang mencipta kekayaan dan mempromosi pengagihan kekayaan. 1.4 MITOS KEUSAHAWANAN Terdapat pelbagai mitos mengenai keusahawanan. Mitos ini lahir akibat kekurangan kajian mengenai keusahawanan. Kuratko dan Hodgetts (2004) membincangkan 10 mitos keusahawanan seperti yang tertera dalam Jadual 1.2 berikut: Jadual 1.2: Sepuluh Mitos Keusahawanan Mitos Fakta Mitos 1 Walaupun usahawan biasanya terdorong untuk bertindak, Usahawan mereka juga ialah pemikir. Mereka sebenarnya sangat teratur ialah pelaksana dan merancang langkah mereka dengan teliti. Mereka juga bukan pemikir mempunyai langkah alternatif jika rancangan mereka gagal. Hal ini menunjukkan mereka ialah pemikir dan pelaksana. Mitos 2 Sesetengah usahawan dan bukan usahawan mengatakan bahawa Usahawan sifat usahawan tidak boleh diajar ataupun dipelajari. Kata mereka, dilahirkan, sifat keusahawanan adalah semula jadi dan seseorang itu perlu bukan lahir dengan sifat tersebut untuk menjadi seorang usahawan. dibentuk Walaupun begitu, kajian membuktikan yang sebaliknya, iaitu keusahawanan boleh diajar dan dipelajari. Ia mempunyai model, proses dan kajian kes yang membolehkannya dipelajari. Mitos 3 Walaupun ramai usahawan ialah pencipta, terdapat ramai Usahawan usahawan berjaya yang bukan pencipta. Contohnya, Ray Kroc ialah pencipta tidak mencipta francais makanan segera tetapi idea inovatif beliau menjadikan McDonaldÊs perniagaan makanan segera yang terbesar di dunia. Usahawan yang berjaya adalah mereka yang menggunakan idea yang kreatif dan inovatif dalam usaha mereka dan sifat ini boleh dipelajari. Mitos 4 Kepercayaan ini muncul kerana sesetengah pemilik perniagaan Usahawan yang berjaya memulakan perniagaan mereka setelah tercicir ialah golongan dari sekolah atau meninggalkan sesuatu pekerjaan. Sejarah yang tercicir menunjukkan ada usahawan yang tidak diiktiraf oleh institusi dalam bidang pendidikan dan sosial. Namun, pada hari ini, usahawan tidak lagi akademik dan dianggap golongan yang tercicir, malah dianggap sebagai sosial golongan profesional. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 10 TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN Mitos 5 Banyak buku dan artikel menyenaraikan sifat seorang usahawan Usahawan yang berjaya. Senarai ini tidak pernah disahkan ataupun mesti menepati sempurna. Ia cuma berasaskan kajian kes dan kajian tentang profil tertentu individu yang berorientasikan pencapaian. Pada hari ini, kita sedar bahawa adalah sukar untuk membuat satu profil usahawan yang khusus. Ramai usahawan pada zaman ini tidak menepati kesemua profil usahawan apabila mereka memulakan usaha mereka. Mitos 6 Adalah benar bahawa perniagaan memerlukan modal untuk Semua beroperasi; ia juga benar bahawa banyak perniagaan gagal akibat usahawan kekurangan kewangan. Namun, bagi usahawan, wang ialah memerlukan sumber dan bukan tujuan mereka semata-mata. wang Mitos 7 Seorang itu tentunya bernasib baik sekiranya berada di tempat Semua yang betul pada masa yang betul. Namun, tuah berlaku apabila usahawan cukup persediaan dibuat apabila berhadapan dengan peluang. memerlukan Perkara yang penting untuk usahawan merebut peluang ialah tuah perancangan, persediaan, tekad, keinginan, ilmu, dan inovasi. Mitos 8 „Terlalu banyak perancangan dan penilaian membawa kepada Usahawan masalah yang berterusan.‰ Kenyataan ini tidak benar bagi pasaran tidak perlu persaingan zaman sekarang. Faktor utama untuk menjadi tahu banyak usahawan berjaya ialah perancangan dan persediaan yang teliti. perkara Usahawan mengenal pasti kelebihan dan kekurangan sebuah perniagaan, membuat satu jadual yang jelas dengan rancangan untuk menangani sebarang masalah yang bakal timbul dan meminimumkan masalah ini melalui pembuatan strategi yang berhati-hati. Mitos 9 Ia adalah benar bahawa ramai usahawan melalui banyak Usahawan kegagalan sebelum mencapai kejayaan. Kegagalan boleh memberi mencari banyak pengajaran kepada usahawan dan kerap membawa kejayaan tetapi kepada kejayaan pada masa hadapan. Usahawan selalu belajar mengalami daripada kegagalan diri sendiri dan orang lain. Di sini, kegagalan kadar berfungsi sebagai pembimbing dan penunjuk arah untuk masa kegagalan yang depan mereka. tinggi Mitos 10 Konsep risiko ialah salah satu unsur utama dalam proses Usahawan keusahawanan. Walau bagaimanapun, ramai orang beranggapan ialah bahawa kebanyakan usahawan ialah pengambil risiko yang tinggi. pengambil Hakikatnya, usahawan selalu mencari maklumat dan merancang risiko yang sebelum mengambil sebarang tindakan. Hal ini bermakna tinggi (ibarat usahawan beroperasi dengan risiko yang sederhana dan dihitung. penjudi) Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN 11 Mitos ini memberikan pandangan zaman sekarang mengenai keusahawanan. Ia juga memberikan kerangka dan asas untuk mengkaji teori kontemporari dan proses keusahawanan. 1.5 PERKEMBANGAN KEUSAHAWANAN DI MALAYSIA AKTIVITI 1.4 Namakan beberapa polisi kerajaan Malaysia untuk menggalakkan keusahawanan tempatan. Keusahawanan wujud di Malaysia (Malaya) sejak Melaka memulakan perhubungan dengan pedagang asing lagi. Walau bagaimanapun, apabila orang Inggeris menjajah Semenanjung Melayu, mereka menukar struktur masyarakat dan mengamalkan sistem „pecah dan perintah‰. Akibatnya, orang Melayu bergiat dalam bidang pentadbiran dan pertanian, manakala orang Cina menceburi bidang perlombongan serta perniagaan dan orang India pula bekerja di estet getah. Hal ini menyebabkan masyarakat Cina jauh ke depan dari masyarakat Melayu dan India dalam bidang perniagaan. Selepas Malaysia mencapai kemerdekaan, kerajaan menyedari kepentingan keusahawanan kepada individu, masyarakat dan negara, dan sumbangannya kepada kemakmuran negara. Sejak itu, kerajaan Malaysia mula memberikan perhatian kepada keusahawanan sehinggalah hari ini. Dasar Ekonomi Baru (1971ă1990), Polisi Pembangunan Negara (1990ă2000) dan Wawasan 2020 menggalakkan dan menyokong pembangunan keusahawanan di Malaysia. Kerajaan menggalakkan pembangunan keusahawanan dan mengiktiraf usahawan kerana mereka menyumbang kepada pembangunan negara. Pada tahun 1995, kerajaan menubuhkan Kementerian Pembangunan Keusahawanan sebagai badan khusus untuk mengurus dan menggalakkan perkembangan keusahawanan di Malaysia. Pada hari ini, ia dinamakan Kementerian Pembangunan Keusahawanan dan Koperasi. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 12 TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN AKTIVITI 1.5 Sejauh manakah kerajaan Malaysia mengiktiraf dan menstrukturkan kembali pembangunan keusahawanan di dalam negara? Kaji topik ini dan kongsi dapatan anda. Anda boleh menggunakan Internet, surat khabar dan buku sebagai sumber kajian anda. LATIHAN 1.1 1. Apakah 10 mitos keusahawanan? 2. Bincangkan kepentingan keusahawanan. 3. Gambarkan senario pembangunan keusahawanan di Malaysia. Kajian mengenai keusahawanan adalah relevan pada hari ini, bukan sahaja kerana ia membantu usahawan menunaikan keperluan diri mereka tetapi juga menyumbang kepada individu, masyarakat, negara dan dunia. Topik ini meneliti evolusi dan konsep keusahawanan dan membincangkan kepentingan keusahawanan. Selain itu, 10 mitos keusahawanan yang utama dipersembahkan untuk memberikan kefahaman yang lebih baik tentang kepercayaan mengenai bidang kajian yang baru berkembang ini. Ia juga menyediakan kerangka dan asas untuk menyelidik teori kontemporari dan proses keusahawanan. Pembangunan keusahawanan di Malaysia dibincangkan untuk memberikan sejarah ringkas dan menjelaskan senario keusahawanan di Malaysia. Kerajaan harus terus menggalakkan perkembangan bidang ini pada masa hadapan. Malahan, untuk merangsang pembangunan keusahawanan, pendidikan keusahawanan ialah unsur penting untuk mendidik masyarakat dalam bidang keusahawanan. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANAN 13 Keusahawanan Perniagaan baharu Mitos Risiko Pecah dan perintah Usahawan Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) Topik Mengenal Pasti Ciri-ciri 2 Keusahawanan HASIL PEMBELAJARAN Pada akhir topik ini, anda seharusnya dapat melakukan perkara berikut: 1. Mengenal pasti 16 ciri usahawan berjaya. 2. Menilai kecenderungan keusahawanan anda melalui ujian penilaian kendiri usahawan. 3. Menghuraikan sekurang-kurangnya tiga perbezaan antara peniaga, pengurus dengan usahawan. PENGENALAN Usahawan ialah individu yang boleh melihat sesuatu sebagai peluang, manakala bagi orang lain ia dilihat sebagai masalah dan perkara yang mengelirukan. Mereka ialah pemangkin agresif yang boleh mengubah pasaran. Mereka juga dibandingkan dengan atlet Olimpik yang mencabar diri sendiri untuk memecah rekod dunia, pelari jarak jauh yang tabah menempuhi kesukaran dan konduktor orkestra yang mengimbang kemahiran pemuzik dan bunyi yang berbeza untuk menghasilkan irama yang padu atau juruterbang pesawat pejuang yang unggul yang memberanikan diri mereka untuk terbang lebih laju dan tinggi. Apa-apa jua minat mereka, disebabkan mereka menggunakan pelbagai cara, usahawan ialah wira pasaran pada masa kini. Mereka menubuhkan syarikat dan membuka peluang pekerjaan dalam masa yang cukup singkat. Mereka berani menempuh dugaan dan mencipta masa depan secara berterusan. (Kuratko & Hodgetts, 2001) Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 2 MENGENAL PASTI CIRI-CIRI KEUSAHAWANAN 15 Topik ini menerangkan ciri-ciri lazim usahawan yang berjaya, penilaian kendiri usahawan dan perbezaan antara usahawan, peniaga kecil dengan pengurus. 2.1 CIRI-CIRI USAHAWAN BERJAYA Perbincangan berikut memberikan ringkasan terhadap 16 ciri yang paling kerap dikaitkan dengan usahawan berjaya (rujuk Rajah 2.1). Walaupun ciri-ciri baharu sentiasa ditambah kepada senarai ini, ia tetap memberikan pandangan yang mendalam mengenai perspektif keusahawanan. Rajah 2.1: Enam Belas Ciri Usahawan Berjaya Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 16 TOPIK 2 MENGENAL PASTI CIRI-CIRI KEUSAHAWANAN Sekarang, mari kita meneliti ciri-ciri usahawan berjaya ini dengan lebih lanjut. Berinisiatif dan Bertanggungjawab Kebanyakan penyelidik bersetuju bahawa usahawan yang berkesan giat mencari dan mengambil inisiatif. Mereka secara sukarela meletakkan diri mereka dalam situasi yang memerlukan mereka untuk bertanggungjawab atas kejayaan atau kegagalan sesuatu operasi. Mereka berasa bertanggungjawab atas hasil daripada usaha yang diceburi. Mereka juga suka mengambil inisiatif dalam menyelesaikan masalah apabila tidak ada kepimpinan. Berkomitmen Tinggi Memulakan suatu usaha dengan jayanya memerlukan komitmen sepenuhnya daripada usahawan. Komitmen ini membantu mereka menangani kesilapan dan rintangan yang membahayakan perniagaan mereka. Komitmen mereka kepada idea dan perniagaan mereka akan menentukan tahap kejayaan perniagaan mereka. Berorientasikan Peluang Usahawan berfokuskan dan bermula dengan peluang, bukannya sumber, struktur atau strategi. Mereka bermula dengan peluang dan menggunakan kefahaman mereka mengenai peluang tersebut untuk membimbing mereka dalam isu penting. Mereka bijak dalam mencari peluang. Dalam mencari peluang perniagaan baharu, mereka memerhatikan peristiwa yang sama seperti orang lain tetapi melihat benda yang berbeza. Mereka bukan sahaja berkebolehan mencari peluang yang ada tetapi mempunyai kebolehan untuk meraih peluang yang luar biasa. Pengambil Risiko Sederhana Usahawan tidak mengambil risiko tanpa usul periksa; malah, mereka pengambil risiko yang berhemah. Apabila mereka melibatkan diri dalam sesuatu perniagaan, mereka membuat perhitungan dengan penuh teliti dan memikirkannya dengan semasak-masaknya. Mereka mengelak daripada mengambil risiko yang tidak perlu. Yakin dan Optimistik Usahawan biasanya sangat yakin dan optimistik terhadap kemampuan mereka untuk berjaya. Mereka cenderung untuk menjadi optimis mengenai peluang mereka untuk berjaya dan biasanya sikap optimis ini berdasarkan keadaan sebenar. Tahap keyakinan dan sifat optimistik mereka yang tinggi adalah penyebab sesetengah usahawan yang paling berjaya telah gagal lebih daripada sekali dalam perniagaan, sebelum akhirnya mencapai kejayaan. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 2 MENGENAL PASTI CIRI-CIRI KEUSAHAWANAN 17 Kreatif dan Inovatif Usahawan perlu kreatif dan inovatif untuk memperoleh kelebihan persaingan dalam perniagaan mereka. Melalui minda dan imaginasi yang kreatif dan inovatif, mereka boleh menghasilkan produk dan perkhidmatan yang unik untuk pelanggan. Kreativiti tidak diwarisi; ia boleh dipelajari. Mendapatkan Maklum Balas Usahawan gemar mengetahui prestasi mereka dan sentiasa meminta maklum balas. Mereka giat mendapatkan dan menggunakan maklum balas untuk memperbaiki diri mereka serta prestasi perniagaan mereka. Melalui maklum balas, usahawan juga dapat belajar daripada kesilapan mereka. Bermotivasi untuk Berjaya Kejayaan merupakan motivasi utama usahawan. Mereka berdaya usaha sendiri dan mempunyai keinginan yang tinggi untuk bersaing, cemerlang serta mengejar dan mencapai cita-cita dalam keadaan yang mencabar. Usahawan kerap disalah anggap sering tertumpu sepenuhnya kepada pemerolehan wang. Sebenarnya, wang cuma simbol kejayaan dan bukan pemacu motivasi bagi usahawan. Berkebolehan dalam Membangunkan Visi Usahawan mengetahui apa-apa yang ingin dicapai oleh mereka. Mereka mempunyai visi ataupun konsep untuk syarikat mereka. Tidak semua usahawan mempunyai visi pada awal penubuhan syarikat mereka. Dalam kebanyakan kes, mereka membangunkan visi selepas menyedari keadaan semasa syarikat mereka dan apa-apa yang boleh dicapai. Mahir dalam Mengurus Membina perniagaan daripada permulaan bukannya perkara yang mudah. Usahawan berkebolehan memilih dan mengumpul pekerja yang diperlukan untuk menjayakan sesuatu tugas. Mereka berkebolehan mengurus sumber mereka secara berkesan untuk menukarkan visi kepada kenyataan. Lokus Kawalan Dalaman Usahawan percaya kejayaan ataupun kegagalan perniagaan mereka bergantung pada diri mereka sendiri. Kemajuan dan kemunduran mereka berada dalam kawalan dan pengaruh mereka sendiri, dan mereka boleh mempengaruhi hasil tindakan yang diambil oleh mereka. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 18 TOPIK 2 MENGENAL PASTI CIRI-CIRI KEUSAHAWANAN Bertoleransi terhadap Kegagalan Usahawan tidak mudah kecewa, kesal, putus asa atau murung apabila mengalami kegagalan. Malah, mereka belajar daripada kegagalan. Pada waktu kesukaran, mereka masih lagi mencari peluang. Kebanyakan usahawan percaya mereka lebih banyak belajar daripada kegagalan awal berbanding dengan kejayaan awal mereka. Tahap Tenaga yang Tinggi Usahawan mempunyai tenaga yang lebih tinggi berbanding dengan kebanyakan orang. Usahawan perlu bertenaga untuk membolehkan mereka menanggung beban kerja yang berat dan menghadapi tekanan kerja yang tinggi. Tenaga tersebut merupakan faktor yang kritikal kerana banyak usaha diperlukan dalam memulakan sesuatu syarikat. Membina Pasukan Kebanyakan usahawan berjaya mempunyai pasukan yang berkelayakan tinggi dan bermotivasi untuk mengendalikan pertumbuhan dan pembangunan perniagaan. Berdikari Usahawan ialah orang yang berdikari. Mereka suka menyelesaikan sesuatu tugas mengikut cara mereka sendiri. Hal ini tidak bermakna mereka mesti membuat semua keputusan. Sebaliknya, ini bererti mereka mahu mempunyai kuasa untuk membuat keputusan yang penting. Fleksibel Usahawan tidak tegar dalam perniagaan mereka. Mereka fleksibel dan boleh menukarkan cara mereka mengikut kehendak pelanggan dan perniagaan. Dalam arus ekonomi dunia yang pesat berubah, sikap kaku akan membawa kepada kegagalan. LATIHAN 2.1 Apakah ciri-ciri lazim usahawan yang berjaya? Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 2 MENGENAL PASTI CIRI-CIRI KEUSAHAWANAN 19 2.2 PENILAIAN KENDIRI UNTUK USAHAWAN Terdapat pelbagai alat yang boleh digunakan untuk menilai dan mengukur kecenderungan individu untuk menjadi usahawan. Antaranya ialah alat yang dicadangkan oleh Robinson, Stimpson, Huefner dan Hunt (1991). Pada hari ini, terdapat banyak ujian dan kuiz interaktif dalam talian yang boleh menguji tahap kecenderungan keusahawanan anda. Tujuan penilaian kendiri usahawan adalah mendapatkan gambaran mengenai kecenderungan keusahawanan individu. Tujuannya bukan untuk mengenal pasti sama ada seseorang itu boleh menjadi usahawan ataupun tidak. Sesiapa pun mempunyai potensi untuk menjadi usahawan, tanpa mengira umur, bangsa, jantina, warna kulit atau negara asal. Keusahawanan bukan suatu ciri genetik; sebaliknya, ia kemahiran yang dipelajari. Setiap individu berpeluang menjadi usahawan. Oleh yang demikian, daripada penilaian kendiri usahawan ini anda boleh melihat kedudukan anda dan membuat sesuatu untuk memperbaiki tahap kecenderungan keusahawanan anda, jika anda ingin menjadi usahawan yang berjaya. AKTIVITI 2.1 Apakah tujuan ujian penilaian kendiri usahawan? Anda boleh mencuba salah satu ujian dalam talian ini dengan melayari laman web http://bizmove.com/other/quiz.htm. Bandingkan markah anda dengan rakan sekuliah anda. 2.3 PERBEZAAN ANTARA PENIAGA, PENGURUS DENGAN USAHAWAN Dalam subtopik ini, kita akan melihat perbezaan antara peniaga, pengurus dengan usahawan yang diadaptasi daripada Zimmerer (1998). 2.3.1 Perbezaan antara Peniaga dengan Usahawan Usahawan bukan sinonim dengan peniaga, terutamanya peniaga kecil. Hal ini demikian kerana bukan semua peniaga ialah usahawan. Namun, semua usahawan ialah peniaga. Peniaga mempunyai ciri-ciri kebanyakan usahawan tetapi ciri-ciri ini tidaklah setinggi tahap golongan usahawan. Beberapa ciri boleh digunakan sebagai panduan untuk membezakan antara peniaga kecil dengan usahawan. Jadual 2.1 menunjukkan perbezaan tersebut. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 20 TOPIK 2 MENGENAL PASTI CIRI-CIRI KEUSAHAWANAN Jadual 2.1: Perbezaan antara Peniaga Kecil dengan Usahawan Peniaga Kecil Usahawan Melibatkan diri dalam perniagaan Memulakan usaha niaga, memimpin untuk meraih keuntungan demi dan mengembangkan perniagaan menyara kehidupannya dan untuk menunaikan matlamat keluarganya. peribadi dan mencapai kejayaan untuk diri sendiri. Pengambil risiko rendah. Pengambil risiko sederhana. Mengikut orang lain dan melabur Menghitung risiko sebelum hanya dalam pasaran yang sudah bertindak. teruji dan terbukti. 2.3.2 Perbezaan antara Pengurus Konvensional dengan Usahawan Terdapat beberapa perbezaan antara pengurus dengan usahawan. Jadual 2.2. menunjukkan perbezaan antara pengurus, terutamanya pengurus konvensional dengan usahawan. Jadual 2.2: Perbezaan antara Pengurus Konvensional dengan Usahawan Pengurus Konvensional Usahawan Sangat peka kepada peraturan dan Melihat peraturan sebagai panduan larangan. sahaja. Sensitif terhadap masa depan dan Konsep masa depan bergantung pada sanggup menangguhkan ganjaran. matlamat peribadi. Mempunyai nilai ambang (threshold) kekecewaan yang rendah. Sangat memerlukan dirinya diterima Merasa berbelah bagi terhadap kuasa, oleh orang lain. kejayaan dan tanggungjawab. Boleh memperalatkan dan mempergunakan orang lain. Boleh mengenal pasti masalah dalam Tidak sabar dengan perbincangan sebarang tindakan yang diambil. dan teori. Cenderung untuk Membuat perancangan yang bertindak dan nampak seperti terperinci. bertindak tanpa berfikir terlebih dahulu. Sumber: Zimmerer & Searborough (1998) Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 2 MENGENAL PASTI CIRI-CIRI KEUSAHAWANAN 21 SEMAK KENDIRI 2.1 Ringkaskan perbezaan antara peniaga, pengurus dengan usahawan. Bincangkan senarai anda dengan rakan sekuliah anda dalam forum myINSPIRE. Topik ini cuba menjelaskan ciri-ciri keusahawanan yang paling kerap disebut. Walaupun ciri-ciri baharu sentiasa ditambah, senarai yang sedia ada boleh memberikan pandangan yang mendalam mengenai ciri-ciri usahawan yang berjaya. Terdapat 16 ciri keusahawanan yang dikenal pasti dalam topik ini, iaitu: berinisiatif dan bertanggungjawab berkomitmen tinggi berorientasikan peluang pengambil risiko sederhana yakin dan optimistik kreatif dan inovatif mendapatkan maklum balas bermotivasi untuk berjaya berkebolehan dalam membangunkan visi mahir dalam mengurus lokus kawalan dalaman bertoleransi terhadap kegagalan tahap tenaga yang tinggi membina pasukan berdikari fleksibel Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 22 TOPIK 2 MENGENAL PASTI CIRI-CIRI KEUSAHAWANAN Topik ini juga mempersembahkan ujian penilaian kendiri usahawan untuk mengenal pasti kecenderungan keusahawanan dalam individu. Ia juga membincangkan perbezaan antara usahawan, peniaga kecil dengan pengurus konvensional. Inovatif Optimistik Kreatif Penilaian kendiri usahawan Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) Topik Membentuk Kreativiti dan 3 Inovasi Keusahawanan HASIL PEMBELAJARAN Pada akhir topik ini, anda seharusnya dapat melakukan perkara berikut: 1. Mentakrifkan konsep kreatif dan inovasi. 2. Menjelaskan empat fasa utama dalam proses kreatif. 3. Menerangkan lima teknik kreativiti. 4. Menghuraikan empat jenis inovasi yang asas. 5. Membincangkan halangan kepada kreativiti dan inovasi. PENGENALAN Persaingan hebat dalam alam perniagaan pada zaman sekarang memerlukan usahawan untuk memikirkan cara menghasilkan produk, perkhidmatan atau proses baharu dengan tujuan baharu untuk pelanggan. Hal ini seterusnya membolehkan syarikat mereka bertahan dan menarik perhatian pelanggan kepada ciptaan baharu mereka di samping menjana pendapatan. Oleh itu, kreativiti dan inovasi ialah unsur penting untuk semua tahap perniagaan berkembang. Kedua-dua unsur ini juga wajib untuk syarikat terus beroperasi dan membina kelebihan persaingan (Kirby, 2003). Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 24 TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN Berterusan mencari paradigma baharu dalam menyelesaikan masalah perniagaan adalah prasyarat untuk usahawan berjaya. Sebagai seorang yang kreatif, usahawan mesti boleh berfikir secara kreatif untuk mencari penyelesaian terhadap masalah yang dihadapi. Perlu diingat bahawa kecekapan dan keberkesanan tidak lagi menjamin kelangsungan sesuatu perniagaan. Sebaliknya, kreativiti dan inovasi diperlukan untuk membantu suatu perniagaan itu untuk terus maju ke hadapan. Oleh itu, kebolehan mencipta ataupun mereka sesuatu yang baharu ialah cara untuk sesuatu perniagaan itu untuk terus berada di pasaran. Subtopik pertama dalam topik ini akan membincangkan definisi kreativiti, proses kreativiti, halangan kepada kreativiti, cara menjana kreativiti dan ciri-ciri usahawan yang kreatif. 3.1 APAKAH YANG DIMAKSUDKAN DENGAN KREATIVITI? Terdapat beberapa definisi kreativiti. Menurut Schermerhorn, Hunt dan Osborn (2003), kreativiti melibatkan pembentukan tindak balas yang unik dan baharu kepada masalah dan peluang. Kreativiti adalah mustahak dalam menangani cabaran rumit dalam suasana perniagaan yang dinamik dan selalunya penuh dengan masalah bukan rutin. Oleh itu: Kreativiti ialah kebolehan untuk menghasilkan kerja yang baharu (iaitu asli dan tidak disangka), berkualiti tinggi dan bersesuaian (iaitu berguna dan memenuhi kekangan tugas). (Sternberg, Kaufman & Pretz, 2002) SEMAK KENDIRI 3.1 Berikan pentakrifan kreativiti berdasarkan pemahaman anda. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 25 3.2 PROSES KREATIVITI Usahawan perlu memikirkan idea untuk melaksanakan strategi baharu. Pada umumnya, idea lahir daripada proses kreatif yang individu berimaginasi, akan membayangkan dan mengembangkan suatu idea kepada suatu bentuk yang boleh dilaksanakan dan membawa manfaat kepada usahawan tersebut dan organisasinya. Menurut Kuratko dan Hodgetts (2004), terdapat empat fasa utama ataupun langkah dalam proses kreatif seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3.1. Rajah 3.1: Proses Kreatif Sumber: Kuratko & Hodgetts (2004) Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 26 TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN Fasa ini dihuraikan dalam Rajah 3.2. Rajah 3.2: Empat Fasa dalam Proses Kreatif Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 27 LATIHAN 3.1 Jelaskan secara ringkas mengenai maksud kreativiti dan fasa utama yang terlibat dalam proses pemikiran kreatif. 3.3 HALANGAN KEPADA KREATIVITI Perlu diingat bahawa bukan semua idea baharu yang dijana semasa proses berfikir secara kreatif boleh diterima. Kreativiti tidak menjamin tidak akan ada halangan, kekecewaan atau kegagalan. Terdapat empat halangan kepada kreativiti seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3.3. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 28 TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN Rajah 3.3: Empat Halangan kepada Kreativiti Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 29 3.4 CARA MENJANA IDEA KREATIF Individu berlainan mempunyai cara pemikiran yang berbeza. Terdapat beberapa teknik untuk memperbaiki kreativiti. Lima teknik yang boleh digunakan untuk menjana kreativiti adalah seperti yang berikut: percambahan idea analogi paksaan teknik DO IT peta minda kumpulan nominal Sekarang, mari kita meneliti setiap teknik ini dengan lebih mendalam. Percambahan Idea Percambahan idea ialah teknik yang paling lazim digunakan dan ia berkuasa untuk menghasilkan idea. Semasa sesi percambahan idea, semua ahli kumpulan mencadangkan idea yang kemudiannya dibincangkan. Bilangan ahli kumpulan yang paling sesuai adalah antara empat hingga tujuh orang. Terdapat empat peraturan yang perlu diikuti, iaitu: lagi banyak idea yang dikeluarkan, lagi bagus; semua idea boleh diterima, walau setakat mana pun nampak pelik ataupun tidak masuk akal; idea yang diberi oleh ahli kumpulan digunakan untuk menghasilkan lebih banyak lagi idea; dan kritikan ataupun penilaian idea tidak dibenarkan (Williams, 2000). Analogi Paksaan Ia ialah teknik menjana idea yang sangat berguna dan menyeronokkan. Sesuatu idea itu dibandingkan dengan masalah ataupun benda lain yang tiada persamaan langsung dengannya untuk mendapatkan pandangan baharu. Anda boleh „memaksa‰ dalam mengaitkan benda yang biasanya tidak berkaitan dan mencari penyelesaian yang baharu. Contohnya, diri anda dan sebatang pen, muzik dan komputer, dan produk dan pasaran. Memaksa hubung kait sebegini akan membantu anda membina pandangan baharu Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 30 TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN serta alternatif baharu. Membina hubungan antara benda yang asalnya tidak berkaitan akan menghasilkan pilihan objek ataupun kad dengan gambar ataupun imej yang membantu menjana idea. Pilih suatu objek ataupun kad secara rambang dan lihat apa-apa hubungan yang boleh dibuat. (Diadaptasi daripada members.optus.net.com/au/~charles57/Creative/Techniques/ forced_analogy.htm or www.si.hhs.nl/~runda/Creativity.pdf) Teknik DO IT Pada peringkat pertama teknik DO IT ini, kita mesti menganalisis suatu masalah itu untuk memastikan soalan yang betul ditanya. Mengkaji dan memahami masalah adalah penting untuk mengenal pasti sebab utama masalah tersebut. Jika ia merupakan masalah yang amat besar, pecahkannya kepada bahagian kecil dan ringkaskan masalah itu dengan sepadat yang boleh. Kedua, selepas kita berjaya mengenal pasti masalah, hasilkan seberapa banyak idea yang boleh untuk mendapat penyelesaian yang mungkin boleh digunakan. Setiap percubaan untuk menjana idea adalah penting, tidak kira sama ada idea itu baik mahupun buruk. Ketiga, kita perlu menyemak dan menganalisis setiap idea secara terperinci sebelum memilih idea yang terbaik untuk menyelesaikan masalah yang dihadapi. Semua penyelesaian ini patut datang daripada peringkat kedua. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 31 Akhirnya, setelah penyelesaian yang terbaik sudah dikenal pasti, sudah tiba masanya untuk melaksanakannya. Peringkat ini melibatkan pengembangan produk yang boleh dipercayai daripada idea yang paling sesuai, penggunaan strategi pemasaran dan perniagaan; dan penggunaan masa, wang dan tenaga. Peta Minda Teknik ini membolehkan seseorang itu menggunakan gambar dan/atau frasa perkataan untuk menyusun dan mengembangkan fikiran dalam bentuk bukan linear. Ia membolehkan seseorang itu „melihat‰ masalah dan penyelesaiannya. Ramai orang menggunakan peta minda semasa: percambahan idea mengambil nota mengingat kembali sesuatu Peta minda boleh juga digunakan untuk mewujudkan produk baharu, menyelesaikan masalah, merancang strategi atau membina suatu proses. Kunci keberkesanan peta minda dalam menjana idea dan menyelesaikan masalah adalah untuk tidak semestinya berfikir secara logik. Jika suatu idea membawa kepada idea yang lain, jangan menganalisisnya. Sebaliknya, letakkan sahaja idea tersebut ke dalam peta minda. Seperti percambahan idea, lagi tidak masuk akal sesuatu hubungan itu, lagi bagus. Cara inilah untuk mendapatkan penyelesaian yang inovatif. Kumpulan Nominal Penggunaan kumpulan nominal adalah untuk menjana idea dan menilai penyelesaian secara bersemuka dalam situasi kumpulan yang tidak mengancam. Ahli kumpulan berbuat demikian dengan menulis secara senyap sebanyak mana idea yang boleh. Selepas itu, ahli merekodkan idea tersebut dan membincangkan kesemuanya untuk mendapatkan penjelasan dan penilaian. Akhirnya, setiap ahli akan mengundi secara sulit untuk menyusun idea tersebut dari segi keutamaan. LATIHAN 3.2 Senaraikan dan ringkaskan teknik menjana idea yang kreatif. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 32 TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 3.5 CIRI-CIRI INDIVIDU KREATIF Usahawan ialah individu yang kreatif tetapi tidak semua individu yang kreatif boleh menjadi usahawan. Rajah 3.4 menunjukkan lapan ciri individu kreatif. Rajah 3.4: Ciri-ciri Individu Kreatif Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 33 3.6 APAKAH YANG DIMAKSUDKAN DENGAN INOVASI? Apabila usahawan telah melalui proses kreatif dan memperoleh penyelesaian yang terbaik, langkah seterusnya ialah penggunaan dan akhirnya, inovasi. Kreativiti ialah prasyarat kepada inovasi. Pada hari ini, inovasi dipercayai ramai sebagai kunci kejayaan yang berlanjutan untuk banyak organisasi. Syarikat yang boleh bersaing dan menang ialah syarikat yang mengembangkan produk ataupun sistem baharu mengeluarkan produk dan berterusan berbuat begitu. Mengapakah inovasi penting? Apakah yang dimaksudkan dengan inovasi? Dalam subtopik ini, kita akan membincangkan makna, jenis, sumber dan penghalang inovasi. Menurut Kinicki dan Williams (2003), inovasi adalah „mencari cara untuk menyediakan produk ataupun perkhidmatan yang baharu ataupun lebih baik.‰ Hal ini bermakna setiap organisasi, tidak kira sama ada berpusatkan keuntungan ataupun tidak, tidak akan cepat berpuas hati dengan pencapaiannya, terutamanya apabila saingannya menghasilkan idea kreatif. Inovasi dirasakan sebagai penghasilan suatu yang baharu di pasaran yang mengubah persamaan permintaan dan penawaran (Chell, 2001). Usahawan mencipta permintaan baharu dalam pasaran dengan menggabungkan semula faktor pengeluaran untuk mencipta suatu yang baharu. Oleh itu, inovasi ialah kunci untuk usahawan terus kekal dalam dunia perniagaan yang mempunyai persaingan sengit pada zaman ini. „Lakukan inovasi ataupun mati‰ (innovate or die) patut menjadi prinsip hidup setiap usahawan. AKTIVITI 3.1 Apakah yang anda faham dengan istilah „inovasi‰? Pada pendapat anda, bagaimanakah perkataan ini dikaitkan dengan usahawan dan mengapakah ia penting? Bincangkan dalam forum myINSPIRE. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 34 TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 3.6.1 Jenis Inovasi Setiap orang dalam suatu perniagaan mesti menjadi inovatif untuk membolehkan perniagaan tersebut berubah sepantas mungkin demi memenuhi keperluan dan permintaan pelanggan. Terdapat empat jenis inovasi yang asas (Kuratko & Hodgetts, 2004) seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3.5. Rajah 3.5: Jenis dan Contoh Inovasi Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 35 3.6.2 Sumber Inovasi Usahawan memerlukan idea yang berimpak tinggi sebagai inspirasi dalam menemukan produk, perkhidmatan atau proses yang baharu. Yang berikut ialah empat sumber inovasi untuk usahawan (Drucker, 1985; Kuratko & Hodgetts, 2004). Peristiwa di Luar Jangkaan Usahawan kerap mendapat idea daripada sesuatu yang berlaku di luar jangkaan mereka. Peristiwa yang tidak dijangka memberikan mereka peluang besar untuk menggunakan kemahiran mereka untuk membuat formula atau benda baharu. Kejayaan ataupun kegagalan yang tidak dijangka juga ialah sumber inspirasi apabila mereka tidak merancang ataupun menjangka sesuatu. Konsep Ilmu Baharu Di pasaran hari ini, kita boleh menjumpai produk ataupun perkhidmatan baharu dengan mudah. Kebanyakan produk ataupun perkhidmatan ini ialah inovasi berasaskan pengetahuan yang memerlukan waktu yang lama untuk diselidik dan dikembangkan oleh golongan pakar. Ilmu baharu boleh diperoleh dengan membaca, menghadiri seminar atau persidangan serta menyertai perbincangan dalam kalangan profesional. Perubahan Demografi Perubahan dalam ciri-ciri demografi seperti umur, tahap pendidikan, pendapatan dan jenis pekerjaan merupakan sumber inspirasi yang utama kepada golongan usahawan. Perubahan pada ciri-ciri demografi mewujudkan peluang besar kepada usahawan untuk diterokai. Contohnya, apabila kualiti hidup dan pendapatan meningkat, permintaan untuk barang mewah dan produk kesihatan juga bertambah. Keperluan Proses Keperluan proses wujud dalam proses sebuah perniagaan, industri atau perkhidmatan. Ia menyempurnakan proses yang sedia ada, menggantikan pautan yang lemah, mereka bentuk semula proses yang ada dan sebagainya. Kesemua ini membolehkan usahawan menghasilkan produk, perkhidmatan atau proses yang menunaikan permintaan dan memenuhi keperluan pelanggan. Contohnya, dalam usaha mewujudkan masyarakat yang cergas, sesetengah individu akan terdorong untuk melakukan lebih banyak senaman. Oleh itu, usahawan boleh menyediakan lebih banyak pusat atau kemudahan kesihatan untuk mereka. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 36 TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN SEMAK KENDIRI 3.2 1. Apakah sumber inovasi? Perhatikan keadaan di sekeliling anda dan berikan contoh. 2. Berdasarkan jenis-jenis inovasi, berikan contoh yang bersesuaian dan terangkannya. Bandingkan dengan rakan anda. 3.6.3 Penghalang Inovasi Walaupun usahawan mempunyai banyak idea untuk inovasi, terdapat beberapa halangan yang boleh menghindarkan mereka daripada menjadi inovatif. Rintangan kepada inovasi biasanya datang dari dalam sebuah organisasi, khasnya daripada golongan pekerja. Contoh penghalang inovasi adalah seperti yang berikut: Organisasi Tidak Menggalakkan Inovasi Sesetengah organisasi selesa dengan keadaan yang sedia ada dan enggan berubah. Untuk mereka, perubahan mengancam budaya dan tatacara organisasi dan lebih teruk lagi, kedudukan mereka. Untuk mengelakkan perkara ini daripada berlaku, pihak pengurusan akan mengelak ataupun enggan mengakui keperluan inovasi di dalam organisasi berkenaan. Tambahan pula, sempadan di antara jabatan (interdepartmental borders) menghalang idea inovasi daripada disebarkan secara meluas dalam kalangan pekerja. Sumber Tidak Mencukupi Sesetengah organisasi ingin berubah dan melakukan inovasi tetapi tidak mempunyai sumber yang mencukupi seperti sumber manusia, kewangan dan kemudahan yang penting dalam melakukan sesuatu inovasi. Sikap Pengurusan yang Tradisional Keinginan pihak pengurusan untuk memegang kuasa menghalang pekerjanya daripada melakukan inovasi. Hal ini berlaku khasnya apabila pihak pengurusan terdiri daripada pekerja kanan yang berfikir secara tradisional dan menentang perubahan. Kadangkala, kekreatifan pekerja disekat oleh peraturan, kekangan dan birokrasi berlebihan daripada pihak pengurusan. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 37 Sebagai tambahan, penghalang inovasi juga datang daripada sikap peribadi ataupun individu itu sendiri seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3.6. Rajah 3.6: Sikap Peribadi atau Individu 3.7 KEPENTINGAN KREATIVITI DAN INOVASI BAGI USAHAWAN Dalam dunia persaingan global yang dinamik, usahawan mesti menerima kreativiti dan inovasi sebagai ramuan penting untuk berjaya. Mereka seharusnya boleh mencipta produk ataupun perkhidmatan baharu dan bersedia untuk mengamalkan teknologi terkini jika ingin bersaing dengan jayanya. Oleh itu, usahawan mesti mengiktiraf dan memberi ganjaran atas kreativiti dan inovasi diri sendiri dan pekerja. Kreativiti dan inovasi adalah mustahak kerana tiga sebab, iaitu: Memastikan Kelangsungan Organisasi Kreativiti dan inovasi ialah satu kemestian agar sebuah organisasi dapat bertahan lama. Masa hadapan sesebuah organisasi itu bergantung pada kebolehannya untuk mencipta produk ataupun perkhidmatan baharu. Dengan berbuat begitu, ia akan meningkatkan kebolehan organisasi tersebut untuk bersaing dengan para pesaingnya. Ia juga menjadikan ahli organisasi itu mampu bertindak pantas terhadap perubahan sekeliling. Sesebuah Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 38 TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN organisasi itu tidak lagi perlu menantikan permintaan daripada pelanggan; sebaliknya, ia harus sentiasa cuba mengeluarkan sesuatu yang baharu untuk memuaskan kehendak pelanggan. Meneroka Pasaran Baharu Usahawan boleh menggunakan produk atau perkhidmatan baharu untuk menerokai pasaran yang belum diceburi. Usahawan yang kreatif dan inovatif akan selalu cuba menakluki pasaran baharu dengan memperkenalkan produk ataupun perkhidmatan baharu. Contohnya, apabila Philips memperkenalkan cakera video digital (DVD ă digital video disc) yang pertama dalam pasaran pada tahun 1995, ia berjaya menembusi pasaran dunia. Menggunakan Sumber Asli Terdapat banyak sumber asli di muka bumi ini. Maka, usahawan perlu memastikan mereka boleh memanfaatkannya dengan mengeksploitasi sumber asli ini tanpa menjejaskan alam sekitar. Kreativiti dan inovasi mewujudkan sumber. Malah, „sumber‰ tidak wujud sehingga manusia (usahawan) mencari kegunaan baginya dan memberikannya nilai ekonomi (Drucker, 1985). Oleh itu, usahawan adalah orang yang bertanggungjawab mewujudkan „nilai‰ bagi setiap sumber asli untuk faedah manusia. 3.8 STRATEGI MENGGALAKKAN KREATIVITI DAN INOVASI Terdapat empat strategi yang boleh digunakan untuk menggalakkan kreativiti dan inovasi di dalam organisasi seperti yang diringkaskan dalam Rajah 3.7. Rajah 3.7: Empat Strategi untuk Menggalakkan Kreativiti dan Inovasi di dalam Organisasi Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 39 Sekarang, mari kita meneliti keempat-empatnya dengan lebih lanjut. Mengiktiraf Kebolehan Anda Sendiri Ia adalah penting untuk mengetahui kebolehan diri anda supaya anda boleh menghadapi masalah dan merebut peluang secara kreatif dan inovatif. Kenali batasan diri anda yang mungkin menghalang anda daripada mencari penyelesaian yang sesuai. Mengubah Persepsi Anda Cuba lihat masalah dan peluang dari pelbagai perspektif. Selidik masalah dan peluang dengan memecahkan mereka kepada beberapa bahagian kecil. Kemudian, cari penyelesaian yang sebenar ataupun yang terbaik. Mengubah Budaya Organisasi Organisasi mesti menggalakkan kreativiti dan inovasi dalam kalangan pekerja. Berikan ganjaran kepada pekerja yang cemerlang dalam membuat pembaharuan. Berani Gagal Anggap setiap kegagalan atau kesilapan sebagai motivasi untuk mencari penyelesaian yang terbaik. AKTIVITI 3.2 1. Apakah strategi yang boleh anda gunakan untuk menggalakkan kreativiti dan inovasi di dalam sesebuah organisasi? 2. Lakukan carian di Internet berkenaan beberapa ujian kreativiti dan duduki ujian tersebut. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 40 TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN Definisi bagi konsep kreativiti ialah „kebolehan untuk menghasilkan kerja yang baharu (iaitu asli dan tidak disangka), berkualiti tinggi dan bersesuaian (iaitu berguna dan memenuhi kekangan tugas).‰ Definisi bagi konsep inovasi adalah „mencari cara untuk menyediakan produk ataupun perkhidmatan yang baharu ataupun lebih baik.‰ Empat fasa utama dalam proses kreatif adalah: pengumpulan ilmu pengeraman idea penilaian dan pelaksanaan Lima teknik kreatif adalah: percambahan idea analogi paksaan teknik DO IT peta minda kumpulan nominal Empat jenis asas inovasi adalah: penciptaan pelanjutan penduaan sintesis Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 3 MEMBENTUK KREATIVITI DAN INOVASI KEUSAHAWANAN 41 Penghalang kreativiti adalah: kepercayaan peribadi takut kepada kritikan pengurusan yang berlebihan tekanan Penghalang inovasi adalah: organisasi tidak menggalakkan inovasi sumber tidak mencukupi sikap pengurusan yang tradisional Analogi paksaan Percambahan idea Inovasi Peta minda Kreativiti Proses kreatif Kumpulan nominal Teknik DO IT Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) Topik Penilaian Persekitaran 4 Perniagaan HASIL PEMBELAJARAN Pada akhir topik ini, anda seharusnya dapat melakukan perkara berikut: 1. Mengenal pasti dua komponen persekitaran perniagaan. 2. Menghuraikan empat elemen persekitaran makro dan enam elemen persekitaran mikro. 3. Menerangkan tiga elemen persekitaran dalaman organisasi. 4. Menjelaskan peluang perniagaan. 5. Menilai peluang perniagaan. PENGENALAN Persekitaran perniagaan biasanya dibincangkan dengan kaitan kepada pemasaran dan pengurusan ekonomi. Dalam topik ini, kita akan membincangkan kepentingan persekitaran dalam menyediakan peluang dan memberikan ancaman kepada usaha mencipta perniagaan baharu. Terdapat banyak cara untuk menilai persekitaran perniagaan baharu. Pertama, kita akan menilai komponen persekitaran di mana suatu perniagaan itu beroperasi. Kemudian, kita akan membincangkan langkah-langkah mengenal pasti peluang perniagaan dan cara untuk menilai dan merebut peluang memulakan perniagaan baharu. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 4 PENILAIAN PERSEKITARAN PERNIAGAAN 43 4.1 KOMPONEN PERSEKITARAN PERNIAGAAN Usahawan perlu menilai persekitaran bukan sahaja sebelum memulakan perniagaan tetapi juga semasa membangunkan perniagaan tersebut. Persekitaran ialah situasi di mana perniagaan itu beroperasi. Persekitaran perniagaan boleh dibahagikan kepada dua bahagian, iaitu: pandangan makro terhadap persekitaran luaran; dan pandangan mikro terhadap persekitaran luaran dan dalaman. Setiap bahagian ini mempunyai banyak komponen yang perlu dinilai. Rajah 4.1 mengilustrasikan komponen persekitaran perniagaan. Rajah 4.1: Komponen Persekitaran Perniagaan Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 44 TOPIK 4 PENILAIAN PERSEKITARAN PERNIAGAAN Sekarang, mari kita meneliti komponen persekitaran perniagaan tersebut dengan lebih terperinci. Persekitaran Luaran Persekitaran luaran terdiri daripada elemen berikut, iaitu persekitaran makro dan persekitaran mikro. Persekitaran makro boleh mempengaruhi keputusan perniagaan yang akan dibuat untuk jangka masa panjang dan merupakan unsur yang tidak boleh dikawal. Persekitaran makro terdiri daripada empat unsur, iaitu: politik dan undang-undang ekonomi sosiobudaya teknologi Persekitaran mikro pula, menurut Kuratko dan Hodgetts (2004), adalah sebahagian daripada persekitaran luaran perniagaan tetapi boleh mempengaruhi keputusan dan aktiviti usahawan secara langsung. Ia juga dikenal sebagai persekitaran industri ataupun persekitaran tugas. Persekitaran mikro mempunyai enam elemen, iaitu: pelanggan pesaing pembekal institusi kewangan organisasi bukan kerajaan agensi kerajaan Persekitaran mikro atau persekitaran industri juga dikenal sebagai persekitaran persaingan dalam model Lima Kuasa Porter yang termasuk ancaman pesaing baharu, produk pengganti dan kuasa tawar-menawar pembekal dan pembeli. Institusi kewangan boleh dianggap sebagai persekitaran umum, manakala organisasi bukan kerajaan dan agensi kerajaan boleh diletakkan di bawah kategori politik dan undang-undang. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 4 PENILAIAN PERSEKITARAN PERNIAGAAN 45 Persekitaran Dalaman Persekitaran dalaman juga boleh mempengaruhi proses pembuatan keputusan usahawan secara langsung. Walau bagaimanapun, usahawan boleh mengawal unsur ini. Persekitaran dalaman organisasi terdiri daripada elemen berikut: struktur organisasi budaya sumber AKTIVITI 4.1 Apakah yang anda fikir akan berlaku jika usahawan memulakan perniagaan tanpa menganalisis persekitaran di mana perniagaan itu akan beroperasi? Bandingkan dan bincangkan jawapan anda dalam forum myINSPIRE. LATIHAN 4.1 Senaraikan semua segmen dan komponen persekitaran perniagaan. 4.2 PERSEKITARAN MAKRO Sebelum ini, kita telah menyebut bahawa persekitaran makro terdiri daripada elemen politik dan undang-undang, ekonomi, teknologi, dan sosiobudaya. Dalam subtopik ini, kita akan menghuraikan unsur ini dan pengaruh mereka terhadap usahawan. Rajah 4.2 menunjukkan pemboleh ubah persekitaran. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 46 TOPIK 4 PENILAIAN PERSEKITARAN PERNIAGAAN Rajah 4.2: Pemboleh Ubah Persekitaran Sumber: Diadaptasi daripada Kuratko & Hodgetts (2004) 4.2.1 Politik dan Undang-undang Segmen politik dan undang-undang dalam persekitaran makro adalah ruang di mana kumpulan berkepentingan yang berlainan akan bersaing untuk memperoleh perhatian dan sumber. Ia adalah persekitaran di mana usahawan menggunakan kekuatan politik yang mereka ada. Selalunya, usahawan terpaksa menerima unsur politik dan undang-undang untuk perniagaan baharu mereka. Mereka perlu patuh dan mengikut polisi, undang-undang dan peraturan di tempat perniagaan tersebut dijalankan. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 4 PENILAIAN PERSEKITARAN PERNIAGAAN 47 AKTIVITI 4.2 Pada pendapat anda, apakah peranan segmen politik dan undang- undang dalam persekitaran perniagaan? Bincangkan dalam forum myINSPIRE. Rajah 4.3 menunjukkan segmen politik dan undang-undang dalam persekitaran makro. Rajah 4.3: Segmen Politik dan Undang-undang dalam Persekitaran Makro Terdapat banyak perbezaan politik dan undang-undang dari satu negara dengan negara yang lain. Usahawan perlu menyedari isu global seperti halangan perdagangan, tarif dan risiko politik serta hubungan dua hala dan pelbagai hala. Kesemua isu ini berhubung kait antara satu sama lain. Halangan Perdagangan dan Tarif Halangan perdagangan dan tarif dikenakan terhadap barangan dan perkhidmatan yang didagangkan dalam pasaran antarabangsa. Ia menghalang aliran bebas sumber dari negara lain untuk melindungi industri tempatan. Contohnya, sekatan perdagangan yang dikenakan terhadap industri automobil di Malaysia. Risiko Politik Hal ini merujuk kemungkinan berlakunya ketidakstabilan, rasuah dan keganasan di dalam negara ataupun di kawasan di mana perniagaan dijalankan. Di kawasan di mana risiko politik adalah tinggi, adalah sukar dan mahal bagi usahawan untuk membeli, melindungi dan melupuskan sumber. Risiko lain termasuk keganasan politik dan fizikal, pemerasan dan penyelewengan yang melibatkan rasuah atau pembayaran yang tidak beretika. Hal ini akan menambahkan kos perniagaan baharu. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 48 TOPIK 4 PENILAIAN PERSEKITARAN PERNIAGAAN Perjanjian Perdagangan Perjanjian perdagangan antara negara kian meningkat, contohnya perjanjian Kawasan Perdagangan Bebas ASEAN (AFTA ASEAN Free Trade Agreement) yang perlu dipertimbangkan oleh usahawan Malaysia dalam membuat keputusan dalam menjalankan perdagangan di pasaran antarabangsa. Matlamat perjanjian ini adalah untuk meningkatkan produktiviti ekonomi dalam pasaran serantau. Usahawan perlu peka terhadap isu nasional, iaitu pencukaian, peraturan dan perbelanjaan kerajaan. Kesemua isu ini berhubung kait. Pencukaian Ia merupakan faktor politik utama yang dihadapi oleh usahawan pada peringkat nasional. Kesan cukai ke atas operasi perniagaan adalah seperti yang berikut: mengurangkan tunai yang sedia ada untuk pelaburan perniagaan; dan sesetengah cukai adalah baik bagi perniagaan tertentu dan tidak baik bagi perniagaan lain. Peraturan Contoh peraturan ialah peraturan mengenai penggunaan dadah. Walau bagaimanapun, ada kalanya peraturan memberikan kesan negatif kepada perniagaan. Kadangkala pula, peraturan menambahkan kos perniagaan dari segi dokumentasi, ujian, pemantauan dan pematuhan. Oleh itu, usahawan harus menilai persekitaran politik dengan terperinci untuk mengenal pasti ancaman ataupun peluang yang ada. Secara amnya, kestabilan politik sesuatu negara di mana perniagaan dilakukan memberikan peluang kepada usahawan untuk memulakan perniagaan baharu ataupun mengembangkan perniagaan mereka. AKTIVITI 4.3 Apakah peranan AFTA? Bincangkan dalam forum myINSPIRE. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 4 PENILAIAN PERSEKITARAN PERNIAGAAN 49 4.2.2 Ekonomi Persekitaran ekonomi memainkan peranan penting dalam menentukan kejayaan ataupun kegagalan sebarang perniagaan baharu. Persekitaran ekonomi makro meliputi kesemua produk dan perkhidmatan yang dihasilkan, diedarkan, dijual dan digunakan. Usahawan perlu menganalisis persekitaran ini paras global, nasional dan tempatan di mana perniagaan mereka dijalankan. Setiap perniagaan saling berhubung kait antara satu sama lain pada tiga paras persekitaran ekonomi makro ini. Walau bagaimanapun, usahawan harus tahu paras mana yang mempunyai kesan terbesar kepada perniagaan mereka. Usahawan harus meninjau, memantau, meramalkan dan mentaksirkan keadaan makro ekonomi yang memberi kesan kepada perniagaan baharu mereka. Mereka harus berupaya melihat perubahan yang berlaku dalam ekonomi dan berupaya menentukan pemboleh ubah yang berkaitan untuk dianalisis. Rajah 4.4 menyenaraikan beberapa soalan penting untuk dijawab oleh usahawan berkenaan dengan persekitaran ekonomi perniagaan baharu untuk memberikan gambaran keseluruhan iklim perniagaan: Rajah 4.4: Soalan untuk Dipertimbangkan bagi Perniagaan Baharu Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) 50 TOPIK 4 PENILAIAN PERSEKITARAN PERNIAGAAN 4.2.3 Sosiobudaya Persekitaran sosiobudaya terdiri daripada dua aspek yang berkait rapat, iaitu: demografi aliran budaya Peluang perniagaan wujud dalam budaya popular masyarakat. Contohnya, peluang perniagaan untuk barangan pengguna dan barang tahan lama, peruncitan dan perkhidmatan, waktu lapang dan hiburan, dan perumahan dan pembinaan. Perubahan Demografi Ia berlaku akibat perubahan penduduk, kumpulan etnik dan struktur penduduk mengikut umur, jantina, lokasi geografi dan pengagihan pendapatan penduduk. Unsur ini menyumbang kepada permintaan pengguna, kuasa membeli dan kapasiti industri. Usahawan perlu menyelidik dengan teliti unsur ini yang menyumbang kepada penciptaan pasaran. Walau bagaimanapun, perubahan aliran demografi adalah di luar kawalan usahawan. Usahawan perlu menilai perubahan demografi untuk mengenal pasti peluang perniagaan. Contohnya, bilangan kanak-kanak yang bertambah dalam suatu masyarakat boleh mewujudkan peluang untuk aktiviti perniagaan yang tertumpu kepada pendidikan, makanan dan pakaian kanak-kanak. Aliran Sosial Ia berkaitan dengan cara hidup yang menggambarkan cita rasa dan kecenderungan manusia. Usahawan perlu menilai dan memantau pertukaran cara hidup untuk mengenal pasti peluang perniagaan. Pemboleh ubah yang memerlukan perhatian ialah pembentukan rumah tangga, ragam pekerjaan, kadar penglibatan tenaga buruh, tahap pendidikan, corak penggunaan dan corak penggunaan waktu lapang. Usahawan boleh menggunakan maklumat yang sedia ada dari sumber umum dan persendirian untuk menilai dan memantau perubahan ini. Mereka juga perlu meramal dan menilai erti perubahan untuk perniagaan mereka dengan menjaga kepentingan diri sendiri. Dengan ini, mereka boleh meramalkan gelagat orang ramai. Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM) TOPIK 4 PENILAIAN PERSEKITARAN PERNIAGAAN 51 SEMAK KENDIRI 4.1 Mengapakah persekitaran sosioekonomi sangat penting untuk usahawan? 4.2.4 Teknologi Cabang pengetahuan yang berkenaan dengan seni industri, sains gunaan, kejuruteraan, proses, penciptaan atau kaedah boleh ditakrifkan sebagai teknologi. Analisis teknologi memerlukan penelitian dan pemantauan dari masa kajian asas dilakukan kepada masa suatu produk itu dibangunkan dan kemudiannya dikomersialkan. Perubahan teknologi berlaku dalam dua bentuk, iaitu: penciptaan tulen proses inovasi Sekarang, mari kita melihat kedua-dua bentuk ini dengan lebih lanjut. Penciptaan Tulen Penciptaan tulen merujuk kepada penciptaan benda baharu yang berbeza daripada teknologi ataupun produk yang sedia ada. Oleh itu, penciptaan biasanya mempunyai nilai ekonomi dan tidak mempunyai saingan pada