Қазақ хандығы PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
Tags
Summary
Мақала Қазақ хандығы туралы, оның тарихы, географиялық орналасуы және оның құрылымы туралы жалпы ақпарат береді.
Full Transcript
**Қазақ хандығы**, **Қазақ ордасы**, **Ұрыс жұрты**, **Жошы ұлысы** --- [[1465 жылы]](https://kk.wikipedia.org/wiki/1465_%D0%B6%D1%8B%D0%BB) [[Алтын Орданың]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D0%B0) және [[1468 жылы]](https://kk.wikipedia.org/wiki/1468_...
**Қазақ хандығы**, **Қазақ ордасы**, **Ұрыс жұрты**, **Жошы ұлысы** --- [[1465 жылы]](https://kk.wikipedia.org/wiki/1465_%D0%B6%D1%8B%D0%BB) [[Алтын Орданың]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D0%B0) және [[1468 жылы]](https://kk.wikipedia.org/wiki/1468_%D0%B6%D1%8B%D0%BB) [[Өзбек хандығының]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D0%B1%D1%96%D0%BB%D1%85%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%80_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%81%D1%8B) ыдырау кезінде қалыптасқан, қазіргі [[Қазақстан]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD) мен оған іргелес мемлекеттер аумағындағы [[қазақ]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%82%D0%B0%D1%80) мемлекеті. Оның аумағының көбісі [[Орта Азияда]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F) болып, бір бөлігі [[Шығыс Еуропада]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%81_%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0) орналасқан. XV ғасырда қазақтар [[Өзбек хандығындағы]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D0%B1%D1%96%D0%BB%D1%85%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%80_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%81%D1%8B) жемқорлық, саяси тұрақсыздық пен әлсіз үкіметтен шаршап, қазақтарды [[Жетісуда]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D1%82%D1%96%D1%81%D1%83) жинаған [[Керей]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B9_%D1%85%D0%B0%D0%BD) мен [[Жәнібек хан]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D3%99%D0%BD%D1%96%D0%B1%D0%B5%D0%BA_%D1%85%D0%B0%D0%BD) 1465 жылда Қазақ хандығын құрған. Тарих бойы Қазақ хандығы өз аумақтарын үлкейтіп, қазіргі [[Қазақстанның]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD) территорияларының көбісіне ие болған.[^\[\]^](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B_%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%93%D1%8B#cite_note-1) XVII ғасырда қазақтар [[Жоңғарлармен]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%BE%D2%A3%D2%93%D0%B0%D1%80_%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%93%D1%8B) [[соғысып]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B-%D0%96%D0%BE%D2%A3%D2%93%D0%B0%D1%80_%D1%81%D0%BE%D2%93%D1%8B%D1%81%D1%8B), әлсізденген де, келесі ғасырда хандықты [[Ресей патшалығы]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B) [[жаулап]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B_%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%93%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D2%9B%D2%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%83%D1%96) алған. Қазақ хандығы [[Еділден]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B4%D1%96%D0%BB) [[Жайыққа]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D2%9B) дейінгі территорияны, [[Сырдария]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8B%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F) мен [[Әмудария]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D0%BC%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F) өзендерінің аралығын, [[Хорасан]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD) жерін қамтыған. Қазақ хандығының мемлекеттік құрылымы дала демократиясына негізделген [[монархияға]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%8F) негізделген. Мемлекет басшысы --- [[хандар]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BD) саяси билік жүргізетін. Олар [[төре]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%B5) тұқымынан шыққан [[сұлтандар]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D2%B1%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD) арасындағы таңдау негізінде сайланатын. Қазақ хандығының тұңғыш ханы --- [[Керей]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B9_%D1%85%D0%B0%D0%BD), соңғы ханы --- [[Кенесары Қасымұлы]](https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D1%85%D0%B0%D0%BD).