Geschiedenis (2) PDF

Inleiding: Herhaling: Wat bekijken we in het vak geschiedenis: 1. 13,5 miljard jaar geleden big bang-> tijd, ruimte en licht ontstaan -> fysica oervak kijkt naar oudste dingen 2. 300 000 jaar later -> materialen beginnen te vormen -> chemie 3. 4,5 milja...

Inleiding: Herhaling: Wat bekijken we in het vak geschiedenis: 1. 13,5 miljard jaar geleden big bang-> tijd, ruimte en licht ontstaan -> fysica oervak kijkt naar oudste dingen 2. 300 000 jaar later -> materialen beginnen te vormen -> chemie 3. 4,5 miljard jaar geleden aarde ontstaan -> aardrijkskunde 4. leven ontstaat, dieren, eerst eencellige -> biologie 5. 2,5 miljoen jaar geleden eerste mensen Homo erectus -> eerste mensen 6. 300 000 jaar geleden: homo sapiens -> dingen fanatseren, praten, verbeelding-> kunnen zich voorbereiden op situaties -> hielp bij overleven, werden heel goede team players en konden zo veel soorten doden (dieren en mensachtigen ) -> geschiedenis gaat over dat mensen verhaal O bed 1.prehistorie 2. 4000 voor christus: stroomculturen/oude nabije oosten->landbouwculturen, bouwen tempels, tigris eufraat 3. 1000 v.C. tot 500 n.C. klassieke oudheid culturen, Rome en griekenland met intellectuele 4. Van 500 n.C. tot 1500 n.C. steden , ridders , feodale systemen middeleeuwen 5. Van 1500 n.C. tot 1800 renaissance , ontdekkingsreizen, verlichting-> revoluties vroegmoderne tijd 6. Van 1800 tot 1945 moderne tijd 7. hedendaagse tijd popmuziek, vietnamoorlog, feminisme,... 4 domeinen :politiek,cultureel, economisch, sociaal-> beinvloeden elkaar, economisch beinvloed andere meer (volgens bart) Geschiedenis is een reconstructie van het verleden en is dus geen waarheid heeft dus valkuilen: -bronnen verzamelen,wie, Waar, wanneer, Wat Op basis van deze vragen moet een historicus bepalen of een bron betrouwbaar is want dit heeft een grote impact op hoe historische gebeurtenissen nu worden afgebeeld -historicus objectief? -laatste 80 jaar filosofische verandering 80 jaar heraclitus filosofie - Rivier van Herakleitos-> je kan nooit 2 keer in dezelfde rivier staan, nooit meer exact dezelfde rivier ->nooit gebeurt iets 2 keer je kan dus nooit iets kennen, waarom zou je dan iets leren? Je kan dingen wel begrijpen, waarom belgië de manier is waarop belgië is, omdat dingen nooit herhalen bekeken ze dus dingen heel specifiek en exact en veel details met weinig nut -plato wordt nu meer gevolg-> er zijn dingen die je kunt kennen, er is een wereld buiten deze waar dingen perfecte vormen bestaan, wij leven in een wereld waar we alleen schaduwen van dingen zien, de mens bestaat niet (iedereen is anders), maar door schaduwen veel te zien kunnen wij ons de perfecte vormen begrijpen ->wij leren platoniaans -> wij gaan kijken wat maakt hitler een dictator-> krijgen vormenwereld beeld van een dictator ->zo kunnen we (dictators) voorspellen dingen proberen voorkomen-> patronen leren herkennen om zo wereld te begrijpen - Bart de wever “beste politicus” -> heeft veel patronen geleerd en kan daarom een heel succesvolle politicus zijn, —>als je niet gemanipuleerd wilt worden moeten je patronen kennen->daarom leren we geschiedenis  Wereldoorlog 2 Aanloop naar WOII 1935 ->kranten die zeiden wOII komt hoe voorspellen->patronen leren herkennen Patroon -> multipolaire wereld= veel groot machten die wereld wouden beheersen -> Na WOI veel grote rijken vielen uit elkaar-> machtsvacuüm : Oostenrijk-Hongaarse Rijk, Duitse keizerrijk, Russisch tsarenrijk, Ottomaanse rijk=kalifaat, chineese keizerrijk... ->1935 macht viel voor het grijpen, landen als VS, Fransen,Hirohito ( Japan), Britten, Nazi’s (Hitler), Sovjet unie van stalin, Mussolini (Italië)-> dachten dat ze wereld veroveren leidt tot gevaarlijke periode Vanaf WO I vredesconferenties-> niet goed want toont angst voor volgende oorlog Volkenbond is opgericht om oorlogen in naam van de wereld te stoppen en vrede te bewaren ontstaan in Vrede versailles -verdrag Rapallo -> russen (stalin) en hitler zeggen dat ze niet gaan aanvallen -Westen bang van Duitsland ->Locarno 1925 -> verdrag om met duitsland om alles te betalen en verdrag Versailles akkoord (onder hindenburg Weimar republiek), duitsland deed dat daarvoor dus fransen en britten zijn naar roergebied gegaan en dingen gestolen en zo hebben ze de duitsers verplicht om verdrag locarno te volgen Appeasement politiek-> de bevrediging politiek Geven mensen wat ze willen in de hoop dat ze dan luisteren, geven toe om vrede te bewaren, oorlog verkomen door toegevingen te aan de oorlogzoekers - Laten dictators hun gang gaan en doen toegevingen (13 verhalen) Verhaal 1 Japan met Hirohito: -> japan valt china binnen , japan veel minder mensen maar toch proberen ze passen een super agressieve manier toe om te winnen regel van 3(alles doden, alles verbranden, alles plunderen) :Als iemand in opstand komt: alle opstandelingen vermoorden, dorp in brand steken, martelen en verkrachten en laten een paar mensen leven dat die zo verder vertellen -> bloederigste oorlog ooit Volkenbond doet niets Verhaal 2 Saargebied: Gebied onder luxemburg, saarbrucken-> was van de volkenbond, was heel rijk aan steenkool en was van niemand want wouden niet geven aan duitsland en fransen -Hitler had geen leger dus stuurt goebbels om propaganda te maken en doen zo democratische stemming wie bij duitsland wil en dus komen ze terug bij duitsland-> eerste schending verdrag van versailles en volkenbond doen niks Verhaal 3 herbewapening: Duitsers maken een heel groot nieuw leger=> was heel verboden maar volkenbond doet niets -> schending verdrag versailles Verhaal 4 Italië valt Ethiopië binnen: -> schending verdrag versailles, ethiopië enige land nog niet gekoloniseerd omdat zij al christen waren (toen koptische kerk, toen jezus zijn ideeën verspreiden mensen naar afrika) Haili selassi-> keizer die al christen was, daarom wou niemand ethiopië -> keizer gaat lopen omdat mussolini -> mussolini zegt oerchristelijk land ethiopië afrika en italië eerste christelijke land europa dus zegt dat zij samen horen ->volkenbond doet niets Verhaal 5 Rijnland bezet: -> gebied links van rijn, mogen geen duitse soldaten komen want onze (belgie) grens is daar, hitler ging naar daar ->volksbond doet niks -> demonische lach van hitler daarna Verhaal 6 Spaanse burgeroorlog: -> franco fascist wou fascistisch spanje, koning mocht blijven -> begon spaanse fascistische burgeroorlog ->hippie team, communisten verzetten zich kregen hulp van buitenaf, niet van regering maar jongeren in onze landen die niet echt een job hadden -> gingen meevechten tegen de fascisten Franco kreeg hulp van echte fascisten, Hitler, en mussolini -> hitler wou zijn leger uittesten en hitler en de wereld zien dat ->franco wint en is 40 jaar aan macht en wint door hitler Verhaal 7 -> door spaanse burgeroorlog -> elke oorlog samen hitler en rome,-> asmogendheden-> as van de wereld -> japan doet mee Hirohito-> vechten samen ->hele wereld doet niks Verhaal 8 Anschluss -> hitler is oostenrijker en vind duitsland en oostenrijk 1 land, helft oostenrijk vind dat goed-> hitler was wel populair , hitler zegt dat hij naar wenen komt met zijn leger en dat ze zich of makkelijk overgeven of hij neemt het over-> geven zich over -> volkenbond doet niks omdat angst oorlog, economische crisis, belgië,uk, us zijn meer bang van stalin ->laten hitler stalin doden en hopen dat als hitler, stalin gaat vermoorden Verhaal 9 Tsjechoslovakije sudetenland-> uk zegt dat ze tsjechoslowakije altijd helpen dus als hitler komt om het over te nemen er komt gesprek tussen chamberlain eerste minister uk en hitler in münchen-> conferentie van münchen 1938 Britten bang van oorlog en willen vrede bewaren -> hitler zegt dat hij sudetenland-> als laatste wilt niks anders dan dat en hitler zegt dat en dus geeft chamberlain dat op papier, chamberlain wordt gezien als held 6 maand later neemt hitler toch heel sudetenland en heel tsjechoslowakije, volksbond doet niks Verhaal 11 -> mussolini neemt albanië over, steekt middellandse zee over en neemt ze over, volksbond doet niks meer, maar richting oosten dus vinden we dat niet erg Verhaal 12 Nazi-sovjet pact ->hitler en stalin tekenen een pact Nazi-sovjet pact duivelspact Molotov-Ribbentrap pact -> spreken af nooit aan te vallen -> toen viel de franc dat duitse leger naar westen komt -> appeasement gedaan dus zeggen dat als hitler nog 1 ding aanvalt -> oorlog Dus toen hitler polen overneemt ->oorlog begonnen -> einde appeasement Pro appeasement - Engeland en Frankrijk waren op economische en militair vlak niet klaar voor en nieuwe oorlog -> door münchen voldoende tijd om leger voor te bereiden op oorlog - Mensen wouden geen nieuwe oorlog, dus politici moeten luisteren - Verdrag versailles werd na oorlog gezien als onrechtvaardig en dus dachten mensen dat hitler misschien gelijk had Contra appeasement - Duitsland heeft door appeasement een groot leger kunnen creëren, landmacht groeide - Duitse officiers zeiden dat Tsjecho Slowaakse grens veel te goed bewaakt was in 1938 en gingen zelf overnemen en hitler arresteren maar door chamberlain hebben ze dat niet gedaan, tsjechen hadden in 1938 gewonnen maar door dat af te geven hebben - Dan britten en fransen hadden op vlak van luchtmacht in 1938 en groter voordeel dan in 1939 - Hitler had gestoorde plannen maar door toe te geven kreeg hitler politiek krediet en gaven mensen het gevoel dat hitler gelijk had en goed was Tekening in bundel ontplofte wereldbol-> toont waarom WOII uitgebroken Economische depressie wereldwijde->dus amerikanen sluiten zich af Ook -> frontale botsing tussen begonen oorlogtaal te gebruiken -> japanse exapsie en duitsers breiden uit Verloop WOII Opmars van de asmogendheden (italianen, duitsers, japan,...) Na inval polen -> begin oorlog Fransen beginnen met schieten maar eerste 6 maanden valt Duitsland niet aan -> schemeroorlog, geen grote veldslagen, tijdens schemeroorlog valt duitsland denemarken en noorwegen want economie denemarkn en noorwegen hadden steenkool, ijzererts Tot 10 mei 1940 -> blitzkrieg -> vallen heel snel het westen aan met tanks en grote troepen,doen zoals in WOI-> duitsers komen via België, eben emael -> oninneembaar fort omdat zoals in WOI wouden we forten bouwen Fort ingenomen omdat ze zweefvliegtuigjes hadden -> Belgen zijn blijven voortvechten ook al wisten we zijn verloren om tijd te rekken om fransen, britten en belgen kunnen gaan lopen naar engeland Duitsers zijn heel hoog gaan aanvallen maar duitsers zijn dan snel naar duinkerken gegaan en duitsers omsingelen ze daar en mensen blijven proberen toch te vluchten-> mirakel van duinkerken want veel mensen zijn kunnen gaan lopen maar gewone bevolking kon niet gaan lopen-> dilemma koningskwestie Leopold III met regering Pierlot die zei dat belgië naar engeland moest om van daaruit te verzetten -> bevolking vond dat flauw maar koning bleef en is gaan praten met hitler, wat wilt koning -> koningskwestie Zelfde dilemma in frankrijk -> twee frankrijks in WOII Noordelijk frankrijk leger de Gaulle is gaan vluchten, heeft rest oorlog boodschappen doorgeven en blijven verzetten -> ni leuk voor noord-fransen want hel daar door strenge duitsers, zuiden ni daar zat grote leger onder Pétain kon niet gaan lopen heeft gezegd dat frankrijk fascistische gingen worden -> vichy->Pétain was het aparte frankrijk en was Zuiden -> nooit bezet en werd vriend van duitsland en leverde wapens->onder leger van duitsland Noorden-> bezet en verzetten zich Hitler weet dat fransen en britten en belgen gaan terug komen, doet de slag om engeland 10 juli 1940, onmogelijk om rotsen te bestormen via zee -> gaat dus luchtoorlog tegen britten luftwaffe vs RAF -> grootste luchtoorlog Hitler valt aan maar britten hadden radars en hitler had dat niet zenden golven en zo kunnen ze zien waar vliegtuigen zijn, hitler zou eerst radars moeten uitschakelen maar hitler wilt bevolking aanvallen een zo overgeven maar britten hebben nieuwe minister Churchill zegt dat ze niet overgeven aan hitler, regelt alarm in steden en mensen konden naar metrostations -> heel weinig mensen dood door bommen, hitler veel schade gecreëerd maar hitler verliest slag om engeland -> probleem want groot leger dat kan aanvallen, kan nooit heel leger gebruiken als Zuid front Noord-afrika overnemen en azië -> taak italianen Rijdende doodskist omdat italiaanse tanks heel slecht zijn en britten hebben veel betere tanks en hitler moet komen helpen en hitler stuurt afrika corps met beste generaal rommel -> gaat vechten tegen montgomery brit waar ? suez kanaal-> Hitler heeft leger verspreid over 2 fronten Hitler begint Oost-front -> 1941 valt hitler oosten aan en zegt dit is echte oorlog omdat daar echt slechte mensen wonen en noemt dat heilige oorlog -> operatie Barbarossa (koning die een kruistocht ging) Hitler wou dat omdat daar joden zitten, veel grondstoffen zijn, communisten zaten, wereld wil veroveren, stalin is zijn machtigste vijand Hij viel moskou, en leningrad sint-petersburg en stalingrad volgograd aan wolga -> hoe winnen, japan kan helpen, japan heeft china en korea, japan kan britten en rusland aanvallen maar val vs niet aan -> vallen de vs aan en begint pacific front, pearl harbor -> zeevloot zit daar, vs wou niet mee doen, maar japan doet aan eind 1941 doet japan aanval pearl habor omdat ze bang waren dat vs zich komen moeien Doden iedereen -> vs verklaart oorlog aan duitsland, japan,.. -> komen 3 keerpunten in 1942 El Alamein -> stadje dicht bij suez kanaal, rommel vocht daar tegen montgomery, rommel won alles daar-> bleef maar winnen maar raakte te ver van zijn voorraden omdat te ver in woestijn vroeg hitler om rustig te doen maar hitler zei nee-> vallen aan rommel was verzwakt maar hij bleef toch winnen hij voelt dat dit een valstrik was omdat dan kon montgomery hem omsingelen dus vroeg hitler om terug te trekken -> zegt nee maar rommel doet dat toch Grote problemen duitsland 1 hebben dat belangrijke plekje niet 2 rommel moet van hitler reserve leger 3 vanaf dan afrika corps meer en meer moeten terugtrekken-> britten kunnen nu langs 2 kanten aanvallen Midway ->halfweg japan en vs ligt eiland midway island (deel hawaii) -> grootste zeeslag ooit Vs had een grote vloot in panama en japan had ook een grote vloot die aan midway eilanden ontmoeten (spel zeeslag komt van dan ), japanners schoten vaker raak maar gingen sneller dood -> kamikaze (zelfmoordactie) Landen op vijandige vliegdekschepen -> spel zo dicht mogelijk raken zonder je te zien maar hadden beiden een radar en sonar -> vs had beste radar en hebben daarom gewonnen ->vanaf dan won vs alles-> japanners moeten terugtrekken richting japan maar japan had alle eilanden daar dus vs kon niet volgen moesten eerst island hopping doen om niet in de rug aan te vallen maar ook om te oefenen tegen kleinere legertjes Bevrijden die eilanden maar soms niet altijd blij Stalingrad -> aan wolga -> stad stalingrad wordt verdedigd door de russen, paulus (2de duitsers moest aanvallen met 6de divisie met 500.000 soldaten, viel aan maar daar gaat bevoorrading moeilijk Maar paulus verovert stalingrad maar russen hebben verschroeide aarde tactiek toegepast en hebben alles meegenomen en daar was niks en hebben dan alles in brand gestoken -> russen hadden da gepland en hebben dan stalingrad omsingeld dus geen bevoorrading-> paulus gaat naar duitsland maar hitler boos en stuurt hem terug maar hitler maakt hem oppergeneraal want dan moet je blijven vechten en hitler stuurt extra troepen maar zou gelukt zijn als paulus mocht uitbreken en dan stalingrad mochten verlaten Paulus en zijn soldaten zitten daar in de kou en honger tumbleweed -> zijn beginnen lijken eten -> duitsers zo verzwakt dus russen hebben gewoon terug nemen -> 10 000 overlevers dus kei veel doden voor niks -> russen hebben de duitsers eigenlijk vermoord/ verslagen -> vanaf dan gaan russen onstopbaar richting duitsland -> race naar berlijn De ondergang van duitsland Als Pletwals (traag maar onstopbaar over europa) waren russen oost-europa aan het bevrijden maar eigenlijk moesten ze dan communisten zijn -> wij bang, gaat iedereen onder stalin moeten leven??? Mensen zijn gaan vechten als oostfronters om tegen stalin te vechten, mensen echt bang van russen, mensen hopen dat vs ons eerst gaat bevrijden -> laatste 2 jaar race naar berlijn, mensen weten dat duitsland verliest maar wie wint vs of rusland - Vs komt aan op sicilië -> geholpen door mafia omdat die mussolini weg wouden (hij was heel streng voor criminelen) en wordt groot succes en mussolini gaat lopen juni 43 tot 09 44 bevrijden tot rome Hitler is een beetje baas van mussolini want mussolini faalt dus hitler zegt dat hij moet vechten dus valt hij vs aan vanaf de alpen en vs is nooit over alpen geraakt maar bombardeert over alpen met grote kanonnen -Meest legendarische landing is landing in noord-frankrijk 6 juni 1944 D-day decision day Hitler wist dat vs, australië, belgen,... hitler bouwt atlantikwall waren van pyreneeën tot noorwegen een groot verdedigingssysteem-> bunkers en overal grote betonblokken in water en dan moeten mensen door prikkeldraad en door water en worden beschoten en rommel zit daar in de buurt -> toch gaan fransen,vs proberen 5 op 6 juni doen alsof ze gaan landen in calais doen ze neplanding parachutes met bommetjes -> duitsers schieten terug en zeggen tegen rommel dat ze naar calais moeten, rommel denkt dat de cap is maar hitler zei dat hij terug moet gaan 300 km verder in normandië vielen er zweefvliegtuigen aan en droppen parachutes (special forces)-> hebben communicatie in normandië met andere duitsers kapot gemaakt Verstoppen zich onder grote bruggen en binden daar bommen aan en laten die ontploffen als duitsers daar zijn En heel veel oorlogsschepen komen komen in de mist aan + blazen bruggen op rond 6 uur ‘s ochtends komen schepen vol soldaten aan en bestormen het strand moeten hopen dat bombardement van daarvoor mislukt -> soldaten gef*uckt Geallieerde konden bijna overal gewoon stranden veroveren -> groot succes Er waren een paar stranden (omaha,utah,svord,..) waar de bunkers in de rotsen zaten en dus waren bombardementen mislukt, users hadden gezegt dat ze moeilijke stranden namen daar zijn veel doden gevallen duurde een dag (the longest day) 7000 doden gevallen (70 000 duitsers) na een dag heel strand en eerste dorpen en steden in haden en dan konden hele legers komen naar daar (us, canada,fransen, belgen,...) Noord-frankrijk wordt bevrijd in de weken daarna, eerste in parijs charle de gaulle wordt president en held van WOII Ook belgië bevrijdt en pierlot is held leopold de derde is krijgsgevangen maar groot feest met amerikanen er waren duitse mannen geweest en er waren meisjes die zwanger waren van duitsers -> werden keihard aangepakt Geen feest in nederland want die moeten ze nog bevrijden maar in nederland veel rivieren en duitsers konden geallieerden in arnhem tegenhouden grootste delen van nederland-> niet bevrijd ergste winter (hongerwinter) koude winter, kei veel geplunderd door duitsers, meeste joden nog uitgeroeid door, amerikanen bombarderen nederland om duitsers te doden -> vreselijke winter Duitsers gaan einde van oorlog fietsen terug naar duitsland Rommel probeert ardennen offensief bastogne wouden zo kust veroveren -> was bijna gelukt Duitsland hadden alle wegen naar bastogne afgesloten, maar special forces hebben het net nog kunnen tegenhouden 1945 lente amerikanen trekken duitsland binnen maar ook stalin trekt naar duitsland aan de elbe komen de amerikanen en russen elkaar tegen, spanning tussen us en russen maar hebben toch 30/05/1945 samen feest gevierd en hitler zit ingesloten door de russen maar hitler heeft op 30/05 zelfmoord gepleegd maar russen zijn blijven vechten en hebben zich overgegen een week later V-day victorie day 8 mei 1945 Wie is held -> russen want hebben meeste duitsers gedood hebben race naar berlijn gewonnen, heel de wereld zag dat en dachten Amerikanen hebben nog 1 kans om goed te maken, japan moet nog verslagen Bazen wereld hebben feest gevierd in krim (jalte) churchill, de gaulle, … vieren daar feest en babbelen daar ook over wat nu met japan -> rosevelt wilt dat niet hij wilt vrede en wilt samenwerken met russen en japan samen gaan bevrijden (niet slim) rosevelt sterft een paar weken na feestje (is 4 keer president geweest) -> op gevolgd door truman en die wilt japan propaganda maken om japan beter uit te komen nucleaire bommen gemaakt (little boy en fat man) had 2 opties Troepen -> minder doden, kunt veel beter mensen laten leven, steden inpakken, amerikanen doodt, kan zijn dat stalin eerst is in japan Nucleair 6 augustus 1945 vliegtuig Enola gay vliegt naar japan met bom little boy -> hiroshima en daar lossen ze die en laten die rond 200 meter boven grond ontploft -> kernsplitsing dus kettingreactie heel grote vuurbal, 70.000 mensen gingen direct dood maar fallout daarna ook nog weken daarna veel mensen door straling en alles is giftig (kankers) meer mutaties … -Japanners wouden zich overgeven maar amerikanen wouden tonen wie ze waren en wouden tokyo bombarderen maar donker dus hebben gedropt op (vliegtuig bockscar)nagasaki 35.000 doden -> einde WO II Video yt World war II animated map Was appeasement een goed idee -> examenvraag Waarom is WO II uitgebroken Wie vocht tegen wie Duitsland, italianen en japanners, bulgarije tegen amerika, frankrijk (de geallieerde) Wat was hitler zijn grote fout Hij bleef maar aanvallen en dacht niet na over tactiek, begon te veel fronten Wat is operatie barbarossa -> derde front van hitler waar hij stalin ging aanvallen in moskou, leningrad en stalingrad, - verdeelde zijn leger te veel -> naam kwam van een kruisvaarder Waar suezkanaal, waarom belangrijk -> de geallieerden hebben dat behouden alle boten moesten daar door Wolgagrad -> 1 van drie steden van rusland waar hitler is verslagen, de russen hebben daar verbrande aarde Normandië ->daar zijn ze aanvallen bij D-day Waar arnhem-> waarom amerikanen waren aan het bevrijden maar nederland tot arnhem Wat is vday Video yt World war II animated map Einde oorlog Haili selassie -> eerst zwarte die tegen mussolini vocht en won, ethiopië ->zion het beloofde land in afrika, jamaica zingen nog over haili en laten haar in dreads om op een lion, bob marley zing over lion zion -Einde oorlog hebben ze mussolini in 6 steden opgehangen