Aardrijkskunde Definities EXAMEN PDF

## Geografie ### Begrippen | Begrippen | Definitie | |---|---| | Biosfeer | Leefgebied van alle levende organismen (bv: regenwoud, dierenpark) | | Geosfeer | De aardkorst, bevat geen levende organismen (bv: vulkaan, berg) | | Atmosfeer | Dampkring rondom de Aarde (sneeuwrijke winters, droge zomer...

## Geografie ### Begrippen | Begrippen | Definitie | |---|---| | Biosfeer | Leefgebied van alle levende organismen (bv: regenwoud, dierenpark) | | Geosfeer | De aardkorst, bevat geen levende organismen (bv: vulkaan, berg) | | Atmosfeer | Dampkring rondom de Aarde (sneeuwrijke winters, droge zomers) | | Hydrosfeer | Deel op en rond de Aarde waar water voorkomt (bv: vijver, oceaan) | | Werelddeel | Een deel van de wereld met een eigen cultuur en geschiedenis, inclusief eilanden (bv: Azië, Europa, Afrika) | | Continent | Aaneengesloten landmassa's die onderdeel zijn van de aardkorst, eilanden horen er niet bij (bv: Antarctica, Eurazië, Afrika) | | Wereldregio | Een min of meer aaneengesloten gebied dat op basis van cultuur, leefwijze, taal, godsdienst, politiek, ... wordt ingedeeld (bv: Centraal-Amerika, Latijns-Amerika, Arabische wereld, Sub-Sahara Afrika) | | Toerisme | Reizen naar plaatsen buiten de normale woonomgeving voor vrijetijdsbesteding | | Toerismestroom | Weergave waar toeristen naartoe reizen en vanwaar de toeristen komen | | BBP (bruto binnenlands product) | Totale geldwaarde van alle geproduceerde goederen en diensten in een land | | Mondialisering = Globalisering | De hele wereld komt dichter bij elkaar (de maatschappijen, culturen en economieën) | | Great Acceleration = de Grote Versnelling | De sterke groei van de bevolking, economie, gebruik van natuurlijke hulpbronnen, vervoer, communicatie, technologie en wetenschap na de Tweede Wereldoorlog | | Anamorfose kaart | Kaarten waarbij de oppervlakten van de gebieden niet gelijk gemaakt zijn aan het landoppervlak, maar aan een andere parameter, bijvoorbeeld het aantal mensen die in een gebied wonen | ### Aantrekkingsfactoren | Aantrekkingsfactor | Definitie | Voorbeelden | |---|---|---| | Natuurlijk | Factoren die door de natuur zijn ontstaan | Bergen, zeeën, watervallen ... | | Cultureel | Factoren die door de mens zijn ontstaan | Steden, badplaatsen, tempels ... | ### Oorzaken | Oorzaak | Verklaring | Voorbeeld | |---|---|---| | Gezondheid | Een uitbraak van ziektes met grote gevolgen (letsels, sterfte ...) | Ebola in Congo - COVID-19 wereldwijd - MERS in het Midden-Oosten | | Terrorisme | Terreurorganisaties die aanslagen plegen op toeristische locaties en buitenlanders ontvoeren voor losgeld | Boko Haram in Nigeria - IS in Syrië en Irak - Hamas in Palestina | | Politieke cultuur | Dictaturen of landen waar voor buitenlanders zeer strenge voorschriften gelden zoals klederdracht, niet mogen spreken met lokale inwoners ... | Noord-Korea - Saudi-Arabië - Turkmenistan | ### Begrippen | Begrippen | Definitie | Voorbeelden | |---|---|---| | Toeristische accommodatie | Voorzieningen die de beleving van de toerist verbeteren | Hotels, winkels, uitgaansbuurten, parken ... | | Bereikbaarheid | Voorzieningen die ervoor zorgen dat je op een vlotte en betaalbare manier op een locatie geraakt | Luchthavens, treinstations, autowegen, parkings, skiliften, wandelpaden ... | ### Begeleidende Factoren | Begrippen | Definitie | |---|---| | Begeleidende factoren | Factoren die ervoor zorgen dat de toeristische ervaring zo optimaal mogelijk verloopt | | Toeristische accommodatie | Een begeleidende factor - voorzieningen die de beleving van de toerist verbeteren | | Bereikbaarheid | Een begeleidende factor - voorzieningen die ervoor zorgen dat je op een vlotte en betaalbare manier op een locatie geraakt | ### Aantrekkingsfactoren | Begrippen | Definitie | |---|---| | Aantrekkingsfactoren | Redenen die de keuze van een toeristische bestemming bepalen (natuurlijk of cultureel) | | Natuurlijke aantrekkingsfactoren | Fysische en/of landschappelijke factoren die door de natuur zijn gemaakt en die de keuze van een toeristische bestemming bepalen | | Culturele aantrekkingsfactoren | Factoren die door de mens zijn gemaakt en die de keuze van een toeristische bestemming bepalen (folklore, monumenten, gastronomie,...) | ### Begrippen | Begrippen | Definitie | |---|---| | Demonstratie effect | De lokale bevolking met hun eigen tradities wordt geconfronteerd met de levensstijl van de toerist en kopieert hun gedrag | | Cultuur-comodificatie | De lokale bevolking biedt aan de toerist een inkijk in hun levensstijl | | Eco-toerisme | Een kleinschalig toerisme naar ongerepte natuurgebieden met als motivatie natuur- en milieu-educatie. De natuurlijke en sociaal-culturele bronnen van de bestemming mogen daarbij niet onherstelbaar beschadigd worden. | | Directe werkgelegenheid | Werk waarbij er rechtstreeks contact is tussen werknemer en toerist | | Indirecte werkgelegenheid | Werk waarbij er geen rechtstreeks contact is tussen werknemer en toerist | | Horizonvervuiling | Landschapvervuiling - het plaatsen van objecten of nemen van maatregelen die het beeld van de horizon verstoren | | Bodemerosie | Afvoer van de bovenste laag van de bodem door stromend water of de wind - vaak door de mens veroorzaakt door bv. ontbossing | ### Bevolkingsaangroei | Begrippen | Definitie | |---|---| | Natuurlijke bevolkingsaangroei | Het geboortecijfer verminderen met het sterftecijfer | | Geboorteoverschot | Een positieve natuurlijke bevolkingsaangroei - het aantal geboortes is groter dan het aantal sterftes | | Sterfteoverschot | Een negatieve natuurlijke bevolkingsaangroei - het aantal sterftes is groter dan het aantal geboortes | | Migratie | Een vrijwillige of gedwongen verhuizing van een of meerdere mensen die een land, regio of streek verlaten en zich elders vestigen | | Migratiesaldo | Het aantal immigranten verminderen met het aantal emigranten | | Bevolkingsevolutie | De som van het migratiesaldo en de natuurlijke bevolkingsaangroei | | Emigrant | Een persoon die uit eigen beweging zijn land verlaat | | Immigrant | Een persoon die uit eigen beweging zijn in een ander land vestigt | | Vluchteling | Een persoon die een internationale grens overgestoken heeft om in een ander land onderdak te vinden omwille van oorlog of vervolging. Daarom heeft hij of zij recht op het internationaal erkende 'vluchtelingenstatuut | | Asielzoeker | Iemand die in een ander land is aangekomen en er een asielaanvraag heeft ingediend bij een bevoegde overheidsdienst. | | Migratiestroom | De verplaatsing van groepen mensen van de ene naar de andere plaats, zowel binnen als buiten landsgrenzen. | ### Begrippen | Begrippen | Definitie | |---|---| | Belg met buitenlandse achtergrond | Die mensen en één of beide ouders hadden bij hun inschrijving in het bevolkingsregister de Belgische nationaliteit niet | | Niet-Belg | Die mensen hebben uitsluitend een buitenlandse nationaliteit | | Belg met Belgische achtergrond | Die mensen en hun beide ouders hadden bij hun inschrijving in het bevolkingsregister de Belgische nationaliteit | | Pullfactoren | Dit omvat aangename factoren die de mensen als het ware aantrekken om in een land of regio te komen wonen. | | Pushfactoren | Dit omvat onaangename factoren waardoor mensen wegtrekken uit een land of regio. Ze duwen de mensen als het ware weg. | | Legale migratie | Hierbij migreer je vanwege allerlei factoren naar een land op een wettelijke manier: er worden op voorhand aanvragen gedaan bij de ambassade, je krijgt verblijfsdocumenten voor je vertrekt... | | Illegale migratie | Hierbij kom je eerst het land binnen om pas daarna eventueel een asielverzoek in te dienen. Als je asielaanvraag geweigerd wordt, moet je het land opnieuw verlaten. | | Herkomstnationaliteit | Inwoners van een land met de nationaliteit van dat land, maar met een familiegeschiedenis in een ander land, vaak van de ouders en/of grootouders | | Bevolkingsdruk | De verhouding tussen het aantal mensen in een gebied en de hoeveelheid werk en bestaansmiddelen. | ### Demografische transitiemodel | Fase | Kenmerk | |---|---| | 1 | Hoog geboortecijfer en sterftecijfer - lage bevolkingsgroei | | 2 | Hoog geboortecijfer en dalend sterftecijfer - hoge bevolkingsgroei | | 3 | Dalend geboortecijfer en laag sterftecijfer - lage bevolkingsgroei | | 4 | Laag geboortecijfer en laag sterftecijfer - stabiele bevolking | | 5 | Laag geboortecijfer en hoger sterftecijfer - dalende bevolking | ### Begrippen | Begrippen | Definitie | |---|---| | Leeftijdshistogram | Bevolkingspiramide; een grafiek of diagram van de leeftijdsopbouw van een bevolking in de vorm van een rug-aan-rug-histogram voor mannen en vrouwen | | Demografische transitiemodel | Een model dat de overgang binnen een bepaald gebied beschrijft van hoge geboorte- en sterftecijfers naar lage geboorte- en sterftecijfers waardoor de bevolkingsgroei wijzigt. | | Vergrijzing | Het proces waarbij het aandeel van ouderen in de bevolking stijgt en daardoor een stijging van de gemiddelde leeftijd veroorzaakt | | Actieve bevolking | Deel van de bevolking dat kan werken (18-65jarigen) | | Geboortecijfer | Het aantal geboortes per 1000 inwoners in één bepaald jaar in een bepaald gebied | | Sterftecijfer | Het aantal sterfgevallen per 1000 inwoners in één bepaald jaar in een bepaald gebied. | | Gezinshereniging | De hereniging van gezinsleden die door omstandigheden, vaak migratie, van elkaar gescheiden zijn. | ### Begrippen | Begrippen | Definitie | |---|---| | HDI | Human developmental index, een maat voor de welvaart en het welzijn in een land | | Menselijk kapitaal | Het geheel van competenties, kennis, sociale en persoonlijke vaardigheden van een persoon die economisch waardevol zijn. | | Braindrain | De overdracht van menselijk kapitaal van de landen in het globale zuiden naar ontwikkelde landen, maar het kan ook verwijzen naar migratie van hoogopgeleide professionals (zoals ingenieurs, artsen, enz.) tussen ontwikkelde landen | | Braingain | Aankomstlanden profiteren van de immigratie van hoogopgeleiden | | Brainexchange | Migranten worden elders opgeleid en doen knowhow op, maar dit komt later bij hun terugkeer ten goede aan het thuisland | | Brain waste | Bepaalde diploma's die in het buitenland behaald zijn worden niet erkend in het land van aankomst: er is veel vraag naar, maar weinig aanbod | | Knelpuntberoep | Een aantal beroepen waarvoor werkgevers het moeilijk hebben om geschikte kandidaten te vinden: er is veel vraag naar, maar weinig aanbod | | Seizoensarbeid | Jobs - vooral in de landbouwsector - waarbij er vooral hulp nodig is tijdens de pluk waardoor migranten slechts een paar maanden naar een ander land komen | | Geldstroom | Geldtransfer; het inkomen dat migranten verdienen, wordt deels doorgestort naar het thuisland |