Kredi Genel Esaslar (PDF)

Summary

Bu belge, kredi kavramını ve çeşitli sınıflandırmalarını açıklıyor. Bankacılık işlemlerindeki önemini ve müşteri ihtiyaçlarına nasıl uygun kredi türlerinin belirlendiğine dair bilgiler sunuyor. Kredi çeşitleri, vade, teminat ve limit uygulamaları konularını ele alıyor.

Full Transcript

1 GENEL ESASLAR 1 B...

1 GENEL ESASLAR 1 B Ö KREDİ L Ü M GENEL ESASLAR P erakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü yetkili bir firma olan KEY İnşaat Taahhüt A.Ş. yeni bir inşaat ihalesine katılacaktır. Firma yetkilisi Eray Bey, şube müdürümüzle yaptığı görüşmede ihaleye katılabilmek için acilen teminat mektubuna ihtiyaç duyduğunu belirtmiştir. Şube müdürümüz, Eray Bey’e teklifin Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü tarafından onaylanması gerektiğini ve tahsisi kendi yetkisinde sonuçlandıramayacağını söylemiştir. Bunun üzerine Eray Bey, hali hazırda şirket tarafından kullanılmayan teminatlı olarak tahsis edilmiş olan nakdi limitlerinin bulunduğunu belirtmiş ve talep ettiği kredinin bu limitten karşılanmasını istemiştir. Siz şube müdürü olsaydınız, Eray Bey’in bu isteğini nasıl karşılardınız? 2 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI Amaçlarımız Bu bölümü tamamladığımızda; 1 krediyi tanımlayarak bankacılık işlemlerindeki yerini ve önemini irdeleyebilmek ve müşteri ihtiyacına uygun kredi türüne karar verebilmek, 2 kimlere kredi açılabileceğini belirleyebilmek, 3 karşılaşılan durumların krediye ilişkin olarak Bankacılık Kanunu’nda belirtilen kısıtlama ve düzenlemelere uygunluğunu değerlendirebilmek, 4 Bankamız kredi politikalarına ilişkin esasları sıralayabilmek, 5 kredi işlemlerinin yürütülmesinde görevli birimleri tanıyarak kredi açma yetkilerini ve iş akımında ilgili birimler arasındaki koordinasyonu irdeleyebilmek için gerekli bilgi ve becerilere sahip olacağız. Başlarken... Bankalar, temin etmiş oldukları kaynakları, güncel ekonomik koşullar ile para ve kredi piyasalarının gereklerine göre belli ilkeler çerçevesinde kredi olarak kullandırırlar. Yasal düzenlemeleri de dikkate alarak müşteri ihtiyacına en uygun kredi ürünlerinin belirlenmesi, kredinin amacına uygun kullandırılması, sağlam teminata bağlanması, kısa vadede geri ödenmesi ve üstlenilen riske karşılık olarak kredi işleminden makul düzeyde verimin sağlanması kredilendirme sürecinde kritik öneme sahiptir. Ayrıca söz konusu sürecin etkin bir biçimde yürütülebilmesi için kredi teşkilatının tanınması da son derece önemlidir. Bankamız kredi uygulamaları gözden geçirildiğinde, kredi işlemlerini düzenleyen mevzuat kapsamında kredilerin; tüketicilerin mal ve hizmet alımlarının finansmanı için bireysel krediler, ticari işlemlerin finansmanı için ise ticari krediler adı altında kullandırıldıkları görülmektedir. Kitabımızda öncelikle genel kredilendirme esasları aktarılmakta, ardından ticari krediler üzerinde ayrıntıları ile durulmaktadır. Bu bölümde, kredilerin kavramsal olarak tanımlanması, sınıflandırılması, kimlere kredi verilebileceği, krediler ile ilgili yasal düzenlemeler ve kredilere ilişkin limit ve risk kavramlarının kredi teşkilat yapısının yetkileri kapsamında değerlendirilmesine yönelik konular aktarılacaktır. GENEL ESASLAR Kredinin Tanımı ve Sınıflandırılması Kredi Açılabilecek Kişiler Bankacılık Kanunu’nda Kredilere İlişkin Düzenlemeler Bankamız Kredi Politikaları Bankamızda Kredilerle ilgili Teşkilat ve Kredi Açma Yetkileri GENEL ESASLAR 3 KREDİNİN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI Krediyi tanımlayarak bankacılık işlemlerindeki yerini ve önemini irdeleyebilmek AMAÇ 1 ve müşteri ihtiyacına uygun kredi türüne karar verebilmek KREDİNİN TANIMI VE ÖNEMİ Gelişmiş bir ekonomide finansal sistem, fon fazlası olan kişiler ile fon gereksinimi bulunan kişileri buluşturarak, fon alışverişinin düzenli ve güvenli bir biçimde gerçekleşmesini sağlar. Fon Fazlası Finansal Fon Talep Olan Kişiler Aracılar Eden Kişiler Finansal sistemde fon ihtiyacı olanlarla fon fazlası olanları buluşturan başlıca kurumlardan bankalar, fon aktarma işlevini ağırlıklı olarak krediler aracılığı ile yerine getirirler. Kredi, bankanın bir gerçek ya da tüzel kişiye ödünç para vermesi veya bu kişi lehine bir işin yapılması ya da bir borcun ödenmesi konusunda taahhütte bulunması veya garanti sağlamasıdır. Kredi, krediyi geri ödeyeceği konusunda kendisine güven duyulan kişilere ve belirli bir süre sonunda mutlaka geri alınmak kaydıyla verilir; ancak kullandırılan tüm krediler için geri ödenmeme riski vardır. Kredi riski olarak adlandırılan söz konusu riskin en aza indirilmesinde müşterinin kredi ihtiyacının doğru analiz edilmesi, kredi değerliliğinin doğru tespit edilmesi ve yeterli teminat alınması büyük önem taşır. Kredilerle ilgili olarak müşterilerinden tahsil edilen faiz ve komisyonlar bankalar için önemli bir gelir kaynağı oluşturur. Dolayısıyla krediler, bankaların hem bilançolarını hem de gelir tablolarını önemli ölçüde etkileyen işlemlerdir. KREDİNİN SINIFLANDIRILMASI Krediler çeşitli açılardan aşağıdaki gibi sınıflandırılır; ancak bu sınıflandırmada kesin sınırlar bulunmadığından bir kredi birden fazla gruba da dâhil olabilir. KREDİNİN SINIFLANDIRMASI 1-Nitelik Açısından 2-Vade Açısından 3-Teminat 4-Limit Uygulaması Krediler Krediler Açısından Krediler Açısından Krediler a) Nakdi Krediler a) Kısa Vadeli a) Açık a) Tasfiyeye TL Krediler Krediler Tabi Krediler YP b) Gayrinakdi b) Orta Vadeli b) Teminatlı b) Rotatif Krediler Krediler Krediler Krediler TL Maddi Teminatlı YP Şahsi Teminatlı c) Uzun Vadeli Krediler 4 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI Nitelik Açısından Krediler Nakdi Krediler: Bankanın belirli bir miktar parayı, faiz veya faiz ve komisyon karşılığında kredi müşterisine ödünç vermesidir. Nakdi kredilere, borçlu cari hesap (BCH) şeklinde çalışan krediler, iskonto ve iştira kredileri örnek gösterilebilir. Nakdi krediler TL olarak kullandırılabileceği gibi YP olarak da kullandırılabilir. Gayrinakdi Krediler: Bankanın bir gerçek ya da tüzel kişi lehine bir işin yapılması veya bir borcun ödenmesi konusunda, komisyon karşılığında taahhütte bulunması veya garanti vermesidir. Gayrinakdi kredilerde müşteriye ödünç olarak para verilmesi söz konusu değildir; ancak garanti edilen işin yapılmaması veya borcun ödenmemesi halinde banka; garanti verdiği gerçek veya tüzel üçüncü kişiye, taahhüt edilen tutarların ödenmesi riskini üstlenmektedir. Bu tür kredilere örnek olarak teminat mektubu, aval/kabul kredileri gösterilebilir. Gayrinakdi krediler de TL olarak kullandırılabileceği gibi YP olarak da kullandırılabilir. Vade Açısından Krediler Kısa Vadeli Krediler: 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli kredilerdir. Orta Vadeli Krediler: Vadeleri 1 yıldan uzun, 5 yıla kadar (5 yıl dâhil) olan kredilerdir. Uzun Vadeli Krediler: 5 yıldan daha uzun vadeli olan kredilerdir. Teminat Açısından Krediler Açık Krediler: Kredi müşterisinin sadece kredi değerliliğine güvenilerek herhangi bir teminata dayanmaksızın açılan kredilerdir. Açık nakdi krediler ve açık teminat mektubu kredisi bu tür kredilere örnek olarak gösterilebilir. Teminatlı Krediler: Kredi müşterisinin imzası ile birlikte, kefalet veya maddi teminat karşılığında açılan kredilerdir. Genel Nakdi ve Gayrinakdi Kredi Sözleşmesi’ne (GNGKS) kefil/kefiller alınarak açılan krediler şahsi teminatlı kredi olarak tanımlanmaktadır. Nakit, hazine bonosu, çek, senet, gayrimenkul ipoteği, pay (hisse) senedi ve tahvil gibi kıymetler teminata alınarak kullandırılan krediler ise maddi teminatlı kredilerdir. Limit Uygulaması Açısından Krediler Tasfiyeye Tabi Krediler: Tahsis edilen kredinin geri ödenmesi halinde Münakale: Kelime anlamı oluşan limit boşluğunun aynı kredi için ya da münakale yoluyla başka bir kredi “bir şeyi bir yerden başka bir yere aktarma” olan için kullanımının söz konusu olmadığı tasfiyeye tabi krediler; münakale terimi bankacılık Proje ve yatırım kredileri, uygulamasında bir firmaya SACE, HERMES ve COFACE gibi yatırım malı ithalatına yönelik olarak tahsis edilmiş bir kredi yerine aynı limit içinde verilen İhracat Kredi Sigortası kapsamındaki (GSM kredileri hariç) kalmak kaydıyla başka krediler, kredinin kullandırılması olarak tanımlanır. 24 aydan uzun vadeli nakdi-gayrinakdi krediler, İşyeri kredileri, Müsaadeye tabi (M) kredileri, Nakit karşılıklı krediler, GENEL ESASLAR 5 Tahsisleri sırasında riskin tasfiyesini takiben limitin iptal edileceğinin belirtildiği diğer krediler (Spot krediler tasfiyeye tabi uygulaması dışındadır.) olarak tanımlanmaktadır. Tanım olarak tasfiyeye tabi nitelikli olmakla beraber, nakit karşılıklı ve müsaadeye tabi krediler, tahsisinde yer alan teminat koşulunun aynen sürdürülmesi durumunda rotatif olarak kullandırılabilir. 24 aydan uzun vadeli olsa dahi Taksit Ödemeli Krediler, Küçük İşletmeler Kredileri, Ticari Nitelikli Taşıt Kredileri, Traktör Kredileri ve Tarım Ekipman Kredileri de tasfiyeye tabi kredi değildir. Firmalara hitaben bayileri lehine düzenlenen teminat mektupları, mal (yatırım malı hariç) ve hizmet teminine yönelik olarak düzenlenen teminat mektupları, gümrüklere hitaben düzenlenen teminat mektupları, Kamu İhale Kanunu (KİK), Devlet İhale Kanunu (DİK) kapsamında, süresiz veya 24 aydan uzun vadeli olarak düzenlenen teminat mektupları da tasfiyeye tabi kredi uygulaması dışındadır. Tasfiyeye tabi kredilerin limitlerinin tekraren (rotatif) kullanımı mümkün olmayıp, riskin tasfiyesini takiben (kısmi risk düşümlerinde kısmen) limitler ve tasfiyeye tabi genel limit sistem tarafından otomatik olarak iptal edilmektedir. Tasfiyeye Tabi Krediler; kredinin geçerlilik süresine veya kullandırım takvimine ilişkin olarak tahsis aşamasında veya sonrasında ilgili nihai onay biriminden farklı bir onay alınmamış ise, kredinin tahsis tarihinden (Tebliğ tarihi esas alınacaktır) itibaren azami 1 yıllık süre zarfında kullandırılabilecektir. Bu kapsamda, İlgili tahsis makamı tarafından tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 yıl geçmesine rağmen kısmen veya tamamen kullanılmamış ve Kredinin geçerlilik süresine veya kullandırım takvimine ilişkin olarak ilgili tahsis makamından farklı bir onay alınmamış durumdaki tüm Tasfiyeye Tabi Kredilerin ve ilgili Tasfiyeye Tabi Genel Limitlerin kullanılmamış kısımları iptal edilecektir (Nakit Karşılıklı Krediler ve Müsaadeye Tabi Krediler bu kapsamda değildir). Söz konusu kredi ve genel limitlerin 1 yıllık kullandırım süresinin uzatılmasına yönelik bir talep olması durumunda, gerekçeleriyle birlikte ilgili tahsis makamına teklifte bulunularak nihai onay biriminden ayrıca bir onay alınması gerekmektedir. Rotatif Krediler: Tahsis edilen kredinin geri ödenmesi halinde oluşan limit boşluğunun aynı kredi için ya da münakale yoluyla başka bir kredi için kullanımının mümkün olduğu krediler limit uygulaması açısından rotatif olarak tahsis edilen kredilerdir. Yukarıda tasfiyeye tabi kredi uygulaması dışında olduğu belirtilen krediler, rotatif olarak tahsis edilmektedir. Bu noktada kredilerle ilgili olarak bankacılık uygulamasında sıklıkla kullanılan bazı kavramların daha detaylı olarak incelenmesi yararlı olacaktır. Bunlardan ilki yukarıda da bahsi geçen Genel Limit kavramıdır. Genel Limit, kredi müşterisine tahsis edilen ve tüm kredi türleri itibarıyla o müşterinin kullanabileceği azami kredi tutarıdır. Bankamız uygulamasında firmalara TL kredileri nedeniyle TL genel limit tahsis edilirken, YP kredileri nedeniyle YP genel limit tahsis edilir. Bu uygulama çerçevesinde, bir firma veya firmanın bağlı olduğu risk grubunun Mevcut TL ve YP Genel Limitleri; 6 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI TL Genel Limit TL Nakit Karşılıklı ve Müsaadeye Tabi Krediler Toplam Genel Limit YP Genel Limit YP Nakit Karşılıklı ve Müsaadeye Tabi Krediler Toplam Genel Limit olarak iki başlık altında, TL Rotatif Limit TL Tasfiyeye Tabi Limit YP Rotatif Limit YP Tasfiyeye Tabi Limit şeklinde ayrıştırılmak suretiyle izlenir. Tahsis edilen her kredi limiti de rotatif ya da tasfiyeye tabi olarak belirlenir. 09.04.2012 tarihinden itibaren, Müsaadeye Tabi ve teminatına asgari % 100 oranında nakit karşılık alınmış tasfiyeye tabi kredileri bulunan firmaların bu limitleri mevcut genel limitlerinden ayrıştırılarak “Nakit Karşılıklı ve Müsaadeye Tabi Krediler Toplam Genel Limiti” alanına sistemce otomatik olarak yansıtılmaktadır. Bununla beraber; teminatına asgari % 100 oranında nakit karşılık alınmış rotatif kredilerin limitleri sistemce ilgili alana otomatik olarak yansıtılmamaktadır. Ancak yapılacak yeni teklif ile beraber Kredi Satırı Ekle/ Güncelle ekranında yer alan “Nakit Karşılık” alanı işaretlenerek nakit karşılıklı kredi talep edilmesi halinde, söz konusu kredi limitleri “Nakit Karşılıklı ve Müsaadeye Tabi Krediler Toplam Genel Limiti” alanına sistemce taşınmakta olup rotatif nitelikli bahse konu kredi türleri için ‘Genel Limit Belirleme’ ekranı aracılığıyla ayrıca limit artışı talep edilmez. Limit kavramı belirli bir kredi türünden müşterinin kullanabileceği azami tutarı ifade eder. Risk kavramı ise bir kişiye veya firmaya tahsis edilen kredi limiti içerisinden fiilen kullanılmış olan kısmı ifade etmek için kullanılır. Bir firmaya tahsis edilen genel limit içerisinde firmaya kullandırılan farklı kredi türleri itibarıyla tahsis edilen limitler bulunmaktadır. Kredi türü itibarıyla o firmaya tahsis edilen söz konusu limitlerin toplamı, genel limiti aşabilir. Ancak bu kredi limitlerinden kullanılan kısımların (yani risklerin) toplamı genel limiti aşamaz. Kredilerden riske girilmiş olması durumunda, tasfiyeye tabi olarak belirlenmiş bir kredinin rotatif, rotatif olarak belirlenmiş bir kredinin de tasfiyeye tabi olarak değiştirilmesi mümkün değildir. TL tasfiyeye tabi kredilerin limitleri toplamı TL tasfiyeye tabi genel limite, YP tasfiyeye tabi kredilerin limitleri toplamı YP tasfiyeye tabi genel limite eşit olmalıdır. Tasfiyeye tabi kredilerin limitlerinin tekrar (rotatif) kullanımı mümkün olmayıp, kullandırılan tasfiyeye tabi krediler geri ödendiğinde kredi limitinden ve tasfiyeye tabi genel limitten sistemce otomatik olarak indirim yapılır. Rotatif kredilerde ise risk düşümlerinde sistemce otomatik olarak kredi limitinden indirim yapılmaz. Rotatif nitelikli olan kredilerin limitlerindeki azalma, tasfiyeye tabi kredilerdeki uygulamanın aksine, rotatif genel limitte herhangi bir değişikliğe yol açmayacağından kredi limitleri toplamı genel limitten düşük de olabilir. Bankamız uygulamasında kredi limitleri toplamı, genel limit tutarından daha yüksek olan birden fazla kredi tahsis edilebilmektedir. Rotatif kredilerin limitleri toplamı, rotatif genel limitten yüksek olabilir. Bu tür kredilerin tasfiyeye tabi nitelikli olması durumunda ise sistem tarafından tasfiyeye tabi kredilerin limitleri GENEL ESASLAR 7 toplamı kadar tasfiyeye tabi genel limit otomatik olarak oluşturulmaktadır. Bununla birlikte tasfiyeye tabi genel limit olması gerekenden daha yüksek olarak belirlenebilecektir. Tasfiyeye tabi genel limitin olması gerekenden fazla olarak belirlenmesini, diğer bir ifade ile TL/YP Genel Limit = TL/YP Rotatif Genel Limit + TL/YP Tasfiyeye Tabi Genel Limit eşitliği nedeniyle, rotatif genel limitin olduğundan daha düşük veya sıfır olarak oluşmasını engellemek amacıyla, tasfiyeye tabi (T) ve rotatif (R) kodlu kredi limitlerinin yanı sıra tasfiyeye tabi niteliğinde olduğu halde tasfiyeye tabi genel limiti etkilemeyen kredi limitleri için (X) kodu tanımlanmıştır. Bu çerçevede, birden fazla tasfiyeye tabi kredi teklifi yapılırken, bu limitlerin toplamından daha düşük tutarda bir tasfiyeye tabi genel limit belirlenebilmesini teminen, tasfiyeye tabi genel limiti etkilemesi istenmeyen kredilere, ilgili ekranlar aracılığıyla tasfiyeye tabi (T) yerine (X) kodu girilmesi gerekir. Bu kodun girildiği kredi limitleri tasfiyeye tabi genel limitin belirlenmesinde dikkate alınmaz. Diğer taraftan, (X) kodu ile tahsis edilen kredi tasfiye niteliğini haiz olur ve kısmen ya da tamamen geri ödendiğinde söz konusu kredi limiti sistemce otomatik olarak ödeme tutarı kadar azaltılır ancak tasfiyeye tabi genel limitten azalış olmaz. Örnek: Bir kredi müşterimize, biri nakdi, diğeri gayri nakdi olmak üzere her biri USD 5.000.000 limitli tasfiyeye tabi iki kredi ve USD 5.000.000 YP tasfiyeye tabi genel limit tahsis edilmek istendiğini ve söz konusu müşterimizin mevcut USD 1.000.000 rotatif kredi limiti ve aynı tutarda rotatif genel limiti olduğunu düşünelim. Krediler (USD) Mevcut Durum Nakdi Krediler (R) Rotatif Kredi 1.000.000 Rotatif Krediler Toplamı 1.000.000 Tasfiyeye Tabi Krediler Toplamı ---- Rotatif Genel Limit 1.000.000 Tasfiyeye Tabi Genel Limit ---- Genel Limit 1.000.000 Rotatif/tasfiyeye tabi ayrımı koşullarına göre, her iki kredi de tasfiyeye tabi olarak değerlendirilecek, her iki krediye de (T) kodu girişi yapılması durumunda sistem tarafından otomatik olarak bu kredilerin limitleri toplamı kadar, yani USD 10.000.000 YP tasfiyeye tabi genel limit oluşturulacaktır. Bu nedenle kredi müşterimiz lehine USD 5.000.000 YP tasfiyeye tabi genel limit oluşturulabilmesini sağlamak amacıyla, kredilerden birine (T) yerine (X) kodu girilmesi gerekmektedir. Böylece, YP tasfiyeye tabi genel limit USD 5.000.000 olarak belirlenecek, (X) kodu girişi yapılan krediden riske girilmesi durumunda ise müşterimizin kredi risk toplamında söz konusu risk de dikkate alınacaktır. Sonuç olarak, her iki tasfiyeye tabi krediden toplam USD 5.000.000 riske girilebilecektir. Tasfiyeye tabi kredilerin tahsisinden sonra YP rotatif toplam risk YP rotatif genel limitten; YP tasfiyeye tabi toplam risk YP tasfiyeye tabi genel limitten ve YP toplam risk, YP genel limitten büyük olamayacaktır. 8 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI Krediler (USD) Mevcut Durum Talep Edilen Ulaşılan Nakdi Krediler (R) Rotatif Kredi 1.000.000 1.000.000 (T) Tasfiyeye Tabi Kredi-1 5.000.000 5.000.000 Gayri Nakdi Krediler (X) Tasfiyeye Tabi Kredi-2 5.000.000 5.000.000 Rotatif Krediler Toplamı 1.000.000 1.000.000 Tasfiyeye Tabi Krediler Toplamı 10.000.000 10.000.000 Rotatif Genel Limit 1.000.000 1.000.000 Tasfiyeye Tabi Genel Limit 5.000.000 5.000.000 Genel Limit 1.000.000 5.000.000 6.000.000 KREDİ AÇILABİLECEK KİŞİLER 2 AMAÇ Kimlere kredi açılabileceğini belirleyebilmek Bankamız tarafından Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilere, adi ortaklıklara, yabancılara ve yurt dışında yerleşik kişilere, bankalara ve serbest bölgelerde ilgili mevzuata göre faaliyet gösteren firmalara kredi kullandırılmaktadır. DİKKAT Bu bölümü okumadan önce Hukuk kitabının gerçek ve tüzel kişiler ile ilgili bölümünün okunmasında yarar vardır. TÜRKİYE’DE YERLEŞİK KİŞİLERE KREDİ AÇILMASI Gerçek Kişiler Kredi açılacak bir gerçek kişinin reşit ve mümeyyiz olması gerekir. Gerçek kişiler arasında genellikle tacir sıfatına sahip olanlara kredi açılmaktadır. Ancak, Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu’na kayıtlı esnaf ve sanatkârlardan iş kapasiteleri, mali bünyeleri, borç ödeme kabiliyetleri, mevduat ve ahlaki durumları krediye layık kişilere de kredi değerlilikleri dikkate alınarak kredi verilmesi mümkündür. Tüzel Kişiler Hukuk sistemi içinde kendilerini oluşturan kişilerden ayrı bir kişiliği haiz olan, hak ve borçlara sahip olabilen kişi ve/veya mal topluluklarıdır. Kamu otoritesini temsil eden kuruluşlara kamu hukuku tüzel kişileri denir. Özel hukuk tüzel kişileri ise, özel hukuktan doğan ve kamu otoritesini temsil etmeyen tüzel kişilerdir. Kazanç amaçlayan tüzel kişiler ticaret şirketleri, kazanç amacı gütmeyenler ise dernek ve vakıflardır. Hukuki düzenlemeler kapsamında kural olarak bunların tümüne kredi açmak mümkünse de Bankamız uygulamasında daha çok ticaret ve sanayi iş kollarında faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilere kredi verilmektedir. GENEL ESASLAR 9 11424 Yukarıda bahsedilen tüzel kişilere ve bu kişilerin kredilendirilmesine ilişkin UYGULAMA ayrıntılı bilgi 11424 sayılı Ticari Nitelikli Krediler Genel Uygulama Esasları’nda TALİMATI yer almaktadır. Adi Ortaklıklar Adi ortaklıkların hukuken tüzel kişilikleri, ticaret unvanları, ikametgâhları ve ortaklarından ayrı sermayeleri olmayıp bir şirket olarak tescil ve ilan edilmeleri söz konusu değildir. Ortakların her biri adi ortaklığın borçlarının tamamından müteselsilen sorumlu olmakla beraber adi ortaklığı bu sıfatla dava etmek mümkün değildir. Gerektiğinde icrai takibat veya açılacak dava teker teker ortaklar aleyhine yöneltilmektedir. Ancak ortaklığı meydana getiren şahısların tacir sıfatı ile ticaret siciline ve ticaret odasına şahsen kayıtları mümkündür. Adi ortaklığı üçüncü kişilerle ilişkilerinde temsil edebilmek için bütün ortakların birlikte hareket etmeleri gereklidir. Ortaklardan yalnız birinin yapacağı işlem, bu hususta kendisine temsil yetkisi verilmedikçe, diğer ortakları bağlamaz. Temsil yetkisi ortaklık sözleşmesi ile verilebileceği gibi ayrı bir vekâletname ile de verilebilir. Bu özellikleri nedeniyle adi ortaklığın kendisine kredi açılabilmesi ve kefaletinin kabulü mümkün değildir. Kredi ancak tek tek ortaklar adına açılabilir. Bununla birlikte Bankamız uygulamasında, kredi tek tek ortaklar adına açılmış olmakla beraber, risk kayıtları (alınan kefaletler dâhil) kolaylık sağlamak amacıyla sistemde adi ortaklık üzerinden takip edilir. Diğer taraftan; adi ortaklığın ortaklarından herhangi birine veya tümüne adi ortaklık dışındaki işleri nedeniyle kredi açılmışsa, bu durumdaki ortak veya ortaklara açılacak kredi limiti münferiden açılan kredi ile adi ortaklık nedeniyle açılan kredinin toplanması suretiyle bulunur. SÖZ SİZDE 1 Bir inşaat şirketi ile bir mühendislik ve danışmanlık şirketi, otoyol işini üstlenmek üzere bir adi ortaklık oluşturmuşlardır. İnşaat şirketi, eski kredi müşterimiz olup kendisine 150 bin TL’lik limit tahsisi yapılmıştır ve bu limiti nakdi ve gayrinakdi kredi olarak kullanmaktadır. Her iki şirket ortak yapacakları iş için 300 bin TL’lik kredi talep ettiğine göre sizce her iki şirkete tahsis edilecek kredi limitleri ayrı ayrı kaç bin TL olmalıdır? Belirli bir taahhüt işini, birlikte yapmak üzere kurulmuş, işin bitirilmesiyle sona eren geçici nitelikteki Konsorsiyum, Joint Venture (İş Ortaklığı) vb. gibi ortak girişimler yaygınlık arz etmektedir. Bu tür adi ortaklıklarda, taraflar yüklenilen işteki sorumluluk oranlarını sözleşmeyle önceden belirleyebilirler. Bu durumda ortaklara tek tek kredi açılmakla birlikte, her bir ortağın kredi limitlerinin belirlenmesinde ortakların sorumluluk oranları dikkate alınmalıdır. Aralarındaki sözleşmeye göre; hak ve sorumlulukları ayırarak işin kendi uzmanlık alanları ile ilgili kısımlarını yapmak üzere oluşturulan girişimlere Konsorsiyum, hak ve sorumluluklarıyla işin tümünü birlikte yapmak üzere oluşturulan girişimlere de İş Ortaklığı adı verilmektedir. Adi ortaklıktan ayrılan ortağın borçtan kurtulabilmesi için bu durumun Bankamız tarafından kabul edilmesi, diğer ortakların da söz konusu ortağın 10 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI ayrılmasını kabul etmeleri ve Bankamıza bu hususu yazılı olarak bildirmeleri gerekir. Bu halde ayrılan ortağın sorumluluğu, ayrıldığı tarihe kadarki süre için olacaktır. Ortaklık işlerini yönetmek üzere bir veya birkaç ortak veya 3. bir kişi görevlendirilmişse yönetici ile diğer ortaklar arasındaki ilişkilerde vekâlet kuralları uygulanır. Bankamız uygulamasında bütün ortakların birbirini vekil tayin etmesini sağlamak amacıyla matbu vekâletnamede yer alan ifadelerin uygun şekilde değiştirilmesi suretiyle ortaklardan sadece birinin veya bir kısmının ya da bir 3. kişinin vekil tayin edilmesini sağlamak mümkündür. Bununla birlikte kefalet işlemlerinde vekâletname olsa dahi ortakların her birinin ayrı ayrı imzası alınır. Bazı hallerde, muhatap makamlar adi ortaklık lehine düzenlenmiş teminat mektuplarını kabul etmediklerinden, talep halinde adi ortaklık için düzenlenmiş Genel Nakdi ve Gayrinakdi Kredi Sözleşmesine istinaden adi ortaklığın işleri nedeniyle, ortaklardan biri lehine teminat mektubu düzenlenmesi mümkündür. Bankamız uygulamasında tüm ortakların GNGKS’ye imzasının alınması nedeniyle, adi ortaklığın faaliyetlerinin finansmanı için kullandırılan krediler, her bir ortak açısından Bankacılık Kanunu’nda düzenlenen sınırların hesabında ayrı ayrı dikkate alınır. YABANCILARA VE YURT DIŞINDA YERLEŞİK KİŞİLERE KREDİ AÇILMASI Bankalar, yurt dışında yerleşik kişilere döviz veya TL kredi açabilir, teminat 11488 mektubu düzenleyebilir ve garanti verebilirler. UYGULAMA Konuya ilişkin ilave açıklamalar 11488 sayılı Sermaye Hareketleri Uygulama TALİMATI Talimatında yer almaktadır. BANKALARIN BİRBİRLERİNE AÇACAKLARI KREDİLER Bankaların birbirlerine bankacılık teamülleri çerçevesinde doğrudan veya uluslararası sendikasyona katılım yoluyla vade sınırı bulunmaksızın TL veya döviz kredisi açması mümkündür. Bankalar Türkiye dışındaki yabancı bankalara da kredi açabilirler. Ayrıca, yabancı bankalara, Bankamıza hitaben düzenledikleri kontrgaranti, teyitli ihracat akreditifleri, aval verdikleri poliçelerin Bankamızca iskontosu nedeniyle kredi tahsisi söz konusu olmaktadır. SERBEST BÖLGELERDEKİ FİRMALARA KREDİ AÇILMASI Serbest Bölgelerdeki şubelerimiz, Serbest Bölgede faaliyette bulunma ruhsatı alan ve bölgede belli bir işyeri bulunan gerçek veya tüzel kişi kullanıcılara yabancı para veya Türk Lirası nakdi ve gayrinakdi kredi kullandırabilir. Serbest Bölgeler Mevzuatı çerçevesinde serbest bölgede faaliyette bulunma ruhsatı alan kullanıcılar, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’ın 2/b maddesi uyarınca yurt dışında yerleşik sayıldıklarından, bu kişilere Türkiye’deki bankalarca açılacak krediler yurt dışında yerleşik kişilere açılacak döviz kredileri kapsamında yer alır. GENEL ESASLAR 11 Serbest bölgelerde faaliyet gösteren şubelerimizce Türkiye’de yerleşik kişilere kullandırılan krediler, gerek Bankacılık Mevzuatı gerekse Türk Parası Kıymetini Koruma Mevzuatı uygulaması bakımından yurt içinden sağlanan kredi olarak kabul edilmektedir. Serbest bölgeler “gümrük hattı dışında” sayıldığından, Türkiye’den serbest bölgeye satılan mallar ihracat rejimine, serbest bölgeden Türkiye’ye satılan mallar ise ithalat rejimine tabidir. Diğer taraftan, serbest bölge ile diğer ülkeler ve diğer serbest bölgeler arasında dış ticaret rejimi hükümleri uygulanmaz. Serbest bölge banka şubelerinin, kullanıcıların kredi taleplerini yalnızca serbest DİKKAT bölge faaliyetleri ile ilgili olduğunun tespiti halinde karşılamaları, aksi takdirde, Türkiye’deki ana firmaya aktarılmak üzere temin edilen krediler Kambiyo ve Vergi Mevzuatı çerçevesinde tüm düzenleme ve yükümlülüklere tabi olacağından kendilerine serbest bölge faaliyetleri dışında bir faaliyetle ilgili kredi talebinde bulunulan şubelerimizin firmalarını bu konuda bilgilendirmeleri, vergi ve fon istisnası uygulayarak kesinlikle kredi kullandırmamaları gerekmektedir. Serbest Bölgelerin şube kredi açma yetki limitlerini aşan tüm kredi teklifleri Ticari Krediler Tahsis Bölümü tarafından değerlendirilir. 11548 ve 11486 Serbest bölgelerde yerleşik firmaların tabi olduğu yasal mevzuata ilişkin bilgilere UYGULAMA 11548 sayılı Serbest Bölge Mevzuatı ve 11486 sayılı Sermaye Hareketleri Uygulama TALİMATI Talimatı’nda yer verilmiştir. BANKACILIK KANUNU’NDA KREDİLERE İLİŞKİN DÜZENLEMELER Karşılaşılan durumların krediye ilişkin olarak Bankacılık Kanunu’nda belirtilen AMAÇ 3 kısıtlama ve düzenlemelere uygunluğunu değerlendirebilmek KREDİ TANIMI Bankacılık Kanunu’nun 48. maddesinde kanun kapsamında kredi sayılan işlemler tanımlanmıştır. Buna göre; “Bankalarca; verilen nakdi krediler ile teminat mektupları, kontrgarantiler, kefaletler, aval, ciro, kabul gibi gayrinakdi krediler ve bu niteliği haiz taahhütler, satın alınan tahvil ve benzeri sermaye piyasası araçları, tevdiatta bulunmak suretiyle ya da herhangi bir şekil ve surette verilen ödünçler, varlıkların vadeli satışından doğan alacaklar, vadesi geçmiş nakdi krediler, tahakkuk etmekle birlikte tahsil edilmemiş faizler, gayrinakdi kredilerin nakde tahvil olan bedelleri, ters repo işlemlerinden alacaklar, 12 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile benzeri diğer sözleşmeler nedeniyle üstlenilen riskler, ortaklık payları, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunca (BDDK) kredi kabul edilen diğer işlemler izlendikleri hesaba bakılmaksızın bu Kanun kapsamında kredi sayılır.” Ayrıca, Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 15. maddesinde; merkezi yurt dışında kurulu bankaların Türkiye’deki şubelerinin, merkezlerine ve yurt dışında kurulu diğer şubelere yaptıkları tevdiatın Bankacılık Kanunu’nun 48 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında kredi olarak sayılacağı düzenlenmiştir. Yukarıda belirtilenlere ek olarak, kalkınma ve yatırım bankalarının finansal kiralama yöntemiyle sağladığı finansmanlar ile katılım bankalarının taşınır ve taşınmaz mal ve hizmet bedellerinin ödenmesi suretiyle veya kâr ve zarar ortaklığı yatırımları, taşınmaz, ekipman veya emtia temini veya finansal kiralama, mal karşılığı vesaikin finansmanı, ortak yatırımlar veya benzer yöntemlerle sağladıkları finansmanlar da kredi sayılmıştır. RİSK GRUPLARI 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 49. maddesinde yapılan risk grubu tanımlamasına göre: Bir gerçek kişi ile eşi ve çocukları, bunların yönetim kurulu üyesi veya genel müdürü oldukları veya bunların ya da bir tüzel kişinin birlikte veya tek başlarına, doğrudan ya da dolaylı olarak kontrol ettikleri ya da sınırsız sorumlulukla katıldıkları ortaklıklar bir risk grubunu oluşturur. Nitelikli Pay: Bir ortaklığın Bir banka ile bankanın nitelikli pay sahipleri, banka yönetim kurulu üyeleri sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya genel müdürü, genel müdür yardımcıları ile başka unvanlarla istihdam dolaylı olarak yüzde on edilseler dahi yetki ve görevleri itibarıyla bunlara denk veya daha üst (%10) veya daha fazlasını konumlarda görev yapan yöneticileri ile bunların eş ve çocukları, birlikte teşkil eden paylar ile bu oranın altında olsa dahi veya tek başına, doğrudan ya da dolaylı olarak kontrol ettikleri ya da sınırsız yönetim kurullarına üye sorumlulukla katıldıkları veya yönetim kurulu üyesi ya da genel müdürü belirleme imtiyazı veren paylar. oldukları ortaklıklar, “bankanın dâhil olduğu risk grubu”nu oluşturur. Risk gruplarının belirlenmesinde birlikte kontrol edilen ortaklıklar, bu ortaklıkların kontrolünü birlikte sağlayan her bir hissedarın risk grubuna dâhil edilir. Bu maddenin uygulanmasında aralarında birinin ödeme güçlüğüne düşmesinin diğer bir veya birkaçının ödeme güçlüğüne düşmesi sonucunu doğuracak boyutta kefalet, garanti veya benzeri ilişkiler bulunan gerçek ve tüzel kişiler ilgili risk gruplarına dahil edilir. Kanunun 49. maddesinin birinci fıkrası uygulamasında bir gerçek kişi ile eşi ve çocuklarının genel müdür veya yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptıkları ortaklıkların ilgili gerçek kişinin risk grubuna dâhil edilip edilmeyeceğinin tespitinde ve Kanunun 49. maddesinin ikinci fıkrasının uygulamasında bankada yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı veya başka unvanlarla istihdam edilseler dahi yetki ve görevleri itibarıyla bunlara denk veya daha üst konumlarda görev yapanlar ile bunların eş ve çocuklarının genel müdür veya yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptıkları ortaklıkların bankanın risk grubuna dahil edilip edilmeyeceğinin tespitinde, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na ilişkin yayımlanmış olan “Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin” ilgili maddesi uyarınca işlem yapılmalıdır. GENEL ESASLAR 13 Buna göre ilgili yönetmelikte belirtilen; Bu kişilerin görev aldıkları ortaklıklarda imtiyazlı hisseye sahip olmaları, Bu kişilerin görev aldıkları ortaklıklar arasında kontrol ilişkisinin bulunması veya birinin ödeme güçlüğüne düşmesinin diğer bir veya birkaçının ödeme güçlüğüne düşmesi sonucunu doğuracak boyutta kefalet, garanti veya benzeri ilişkinin varlığı, Görev alınan ortaklıklarda kontrolü elinde bulunduran gerçek kişi ortaklar ile üçüncü dereceye kadar kan veya ikinci dereceye kadar sıhrî hısım derecesinde akrabalık ilişkisi bulunması, Bu kişilere, vasıf ve tecrübeleriyle mütenasip özlük hakları üzerinde bir hakkın tanınması hususları dikkate alınır. Bu hususların birinin ya da birkaçının varlığı halinde yönetim kurulu üyesi veya genel müdür olarak görev yapılan ortaklıklar, Kanunun 49. maddesinin birinci fıkrası uygulamasında ilgili gerçek kişinin risk grubuna; Kanunun 49. maddesinin ikinci fıkrası uygulamasında ise bankanın dahil olduğu risk grubuna dahil edilir. Bu fıkranın uygulanmasında ortaklıklar, banka şeklindeki ortaklıkları da ifade eder. Bu kapsamda, risk grubu kurulması işlemlerinde, öncelikle Bankacılık Kanunu’nun 49. maddesi ile Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelikte yer alan yukarıdaki şartların varlığı aranmalıdır. Her bir risk grubunun, bankadan kredi talep eden gerçek ve/veya tüzel kişinin her birinin durumlarının ayrı ayrı incelenmesi suretiyle saptanması ve bahsi geçen Kanun ve Yönetmelik’te belirtilen şartların varlığı halinde oluşturulması hususlarında gerek şubelerimizce gerekse tahsis bölümlerimizce azami özen gösterilmelidir. Kredi risk sınırları sistemde kurulan risk grubu ilişkileri üzerinden, Kredi Tahsis DİKKAT Bölümleri ve Risk Yönetimi Bölümünce izlenir. Risk grubu ilişkilerinin sağlıklı bir şekilde takibini sağlamak amacıyla firmaların sermaye yapılarındaki ve iştiraklerindeki değişikliklerin şubelerimizce NAR Uygulaması Risk Grubu Sorgulama ve Kurma/Güncelleme İşlemleri ( CP ) ekranı aracılığıyla yapılması ya da yetki limitine bağlı olarak Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüklerine (K.K.T.C. Şubeleri için K.K.T.C. Ülke Müdürlüğüne) /Ticari Krediler Tahsis / Kurumsal Krediler Tahsis, Proje Finansmanı/Krediler İzleme Bölümlerine bildirilmesi gerekir. Kredi müşterilerimizden Yiğit Bey pazarlama konusunda faaliyet gösteren bir SÖZ SİZDE 2 kollektif şirketin ortağıdır. Yiğit Bey’in oğlu Erçin Bey ise bir sigorta şirketinin genel müdürüdür. Bankacılık Kanunu’na göre bu gerçek ve tüzel kişiler sizce bir risk grubu oluşturur mu? BÜYÜK KREDİ TANIMI Bir gerçek ya da tüzel kişiye veya bu kişi Bankacılık Kanunu’nda belirtilen tanımlar çerçevesinde bir risk grubuna dâhil ise bu risk grubuna banka özkaynaklarının yüzde onu (%10) veya daha fazlası oranında verilen krediler büyük kredi sayılır ve bunların toplamı öz kaynakların 8 katını aşamaz. 14 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI KREDİ SINIRLARI Bankacılık Kanunu’nun 54. maddesinde bankaların kullandırabileceği kredilere bazı sınırlamalar getirilmiştir. Bir banka gerçek veya tüzel bir kişiye ya da bu kişi Bankacılık Kanunu’nda belirtilen tanımlar çerçevesinde bir risk grubuna dâhil ise bu risk grubuna özkaynaklarının yüzde yirmi beşinden (%25) fazla kredi veremez. Bu oran, “bankanın dâhil olduğu risk grubu” bakımından yüzde yirmi (%20) olarak uygulanır. BDDK, bu oranı yüzde yirmi beşe (%25) kadar yükseltmeye veya kanuni haddine kadar indirmeye yetkilidir. Bir adi ortaklık tarafından kullanılmak üzere verilecek krediler, sorumlulukları oranında ortaklara verilmiş kredi sayılır. Bankalarca hâkim ortak veya nitelikli pay sahibi olup olmadıklarına bakılmaksızın bankaların sermayesinin yüzde bir (%1) ve daha fazla payına sahip olup pay defterine kayıtlı olan tüm ortaklarına ve bunlarla risk grubu oluşturan kişilere kullandırılacak kredilerin toplamı özkaynaklarının yüzde ellisini (%50) aşamaz. Birlikte kontrol edilen ortaklıklara kullandırılan krediler, bu ortaklıkları birlikte kontrol eden hissedarların her birinin ortaklık sermayesinde sahip olduğu payların, birlikte kontrol ettikleri toplam paya oranı ölçüsünde ortaklığı birlikte kontrol eden her bir hissedarın dâhil olduğu risk grubuna kullandırılmış sayılır. Bir risk grubuna kullandırılan kredilerin teminatını oluşturmak üzere aynı risk grubuna dâhil gerçek veya tüzel kişilerden kabul edilen aval, garanti ve kefaletler risk grubuna ait kredi sınırlarının hesabında dikkate alınmaz. Gayrinakdi krediler, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile benzeri diğer sözleşmeler, kabul edilen aval, garanti ve kefaletler, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlarla gerçekleştirilen işlemler, BDDK (Kurul) tarafından kabul edilecek ülkelerin merkezi yönetimleri, merkez bankaları ve bankaları ile yapılan işlemler veya bunlarca çıkarılan ya da ödenmesi garanti edilen bono, tahvil ve benzeri sermaye piyasası araçları, verilen diğer garantiler karşılığı yapılan işlemler kredi sınırlarının hesabında Kurulca belirlenen esaslar ve oranlar dâhilinde dikkate alınır. SINIRLAMALARA TABİ OLMAYAN KREDİLER Aşağıdaki kredi işlemleri 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve bu kanuna ilişkin olarak yayımlanan “Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik” gereğince kredi sınırlamalarına tabi değildir: Karşılığı nakit, nakit benzeri kıymet ve hesaplar ile kıymetli maden olan işlemler, Hazine Müsteşarlığı, Merkez Bankası, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi veya Türkiye Varlık Fonuyla yapılan işlemler ile bu kurumlarca çıkarılan ya da ödenmesi garanti edilen bono, tahvil ve benzeri menkul kıymetler karşılığı yapılan işlemler Teminat ya da rehin olarak veya belirli bir gerçek ya da tüzel kişiye veya risk grubuna kullandırılmak amacıyla verilenler hariç olmak üzere, bankaların birbirlerine verdikleri, vadesiz ve temdide konu olmamış üç aya kadar vadeli krediler, GENEL ESASLAR 15 Sermayesinin çoğunluğu ayrı ayrı veya birlikte Hazineye, Özelleştirme İdaresi Başkanlığına, Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketine ve merkezî yönetim kapsamındaki diğer kamu idarelerine ait bankalara kullandırılan krediler, Türkiye Bankalar Birliğince Türk Lirası referans faiz oranının (TRLIBOR) tespit edilmesine yönelik olarak oluşturulan piyasalarda yapılan işlemlerden vadesiz ve temdide konu olmamış altı aya kadar vadeli olanlar, Merkez Bankası nezdindeki piyasalarda veya kanunla teşkilatlanmış diğer para piyasalarında yapılan işlemler, Her türlü sermaye artırımları dolayısıyla bedelsiz edinilen ortaklık payları ile ortaklık paylarının herhangi bir fon çıkışı gerektirmeyen değer artışları, Aynı kişiye ya da aynı risk grubuna yeni kredi tahsisi halinde daha önce yabancı para cinsinden veya yabancı para ölçüsü ile verilen kredilerin, müteakiben tahsis edilen kredinin kullandırılmaya başlandığı tarihteki cari kurdan dikkate alınması kaydıyla, çek ve kredi kartı kullandırımları hariç, kredilerde kur değişikliklerinin doğurduğu artışlar ile vadesi geçmiş kredilere tahakkuk ettirilen faiz, kâr payı ve diğer unsurlar (risk grubuna dâhil diğer gerçek ve tüzel kişilere yeni kredi tahsisi halinde kendisine kredi tahsisi yapılmayan kişiye ait yabancı para kredilere kur farkı istisnası uygulanmasına devam edilir), Kurulca belirlenen esaslar dahilinde bankaların kendi aralarındaki işlemleri, Kurulca belirlenecek esas ve süreler çerçevesinde elden çıkarılması kaydıyla halka arza aracılık yüklenimleri kapsamında edinilen ortaklık payları, Özkaynak hesabında indirilecek değer olarak dikkate alınan işlemler, Merkezi yurt dışında kurulu bankaların Türkiye’deki şubelerinin, merkezleri ve yurt dışında kurulu diğer şubeleri ile borç-alacak kayıtlarının mutabakatsızlığından kaynaklanan günlük farklar, Konsolide edilen bankalar ve finansal kuruluşlardaki ortaklık payları, 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20 nci maddesi çerçevesinde Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından verilen destek kapsamında sağlanan kefaletler karşılığı kullandırılan krediler ile anılan Kanun uyarınca verilen Hazine geri ödeme garantisini haiz nakdi kredilerin teminine yönelik kamu iktisadi teşebbüslerine kullandırılan gayrinakdi krediler, Krediyi kullandıran banka tarafından menkul kıymet şeklinde ihraç edilen borçlanma senetleri karşılığı yapılan işlemler, Türkiye’de faaliyette bulunan bankalarca, bu bankaların yabancı ülkelerde bankacılık faaliyetlerinde bulunan konsolide ettikleri ortaklıklarının yükümlülüklerine karşılık, yabancı ülkelerin yetkili mercilerine ilgili ülke mevzuatı gereğince verilen sınırsız garanti niteliğini taşıyan taahhütler, Kurulca belirlenecek diğer işlemler 16 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI BANKANIN DÂHİL OLDUĞU RİSK GRUBUNA VE MENSUPLARINA KREDİ KULLANDIRILMASI 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 50. maddesinde banka mensuplarına kullandırılabilecek kredilerin sınırları tanımlanmıştır. Buna göre: Bankalar; Yönetim kurulu üyelerine, genel müdüre, genel müdür yardımcılarına ve kredi açmaya yetkili mensuplarına; bunların eş ve velâyet altındaki çocuklarına; tek başlarına ya da birlikte sermayesinin yüzde yirmi beş veya fazlasına sahip oldukları ortaklıklara, Yukarıda sayılanlar dışında kalan mensupları ile bunların eş ve velâyet altındaki çocuklarına, Mensuplarının kurduğu veya bunlar için kurulan sandık, dernek, sendika veya vakıflara, her ne şekil ve surette olursa olsun nakdi ve gayrinakdi kredi veremez, tahvil ya da benzeri menkul kıymetlerini satın alamazlar. Bu hüküm, yönetim kurulu üyeliklerinde aslen bulunan veya temsilci bulunduran ve banka sermayesinde doğrudan veya dolaylı olarak nitelikli paya sahip olan gerçek kişi ortaklar ile tüzel kişi ortaklar hakkında uygulanmaz. Bir bankanın ortaklıklarının yönetim ve denetim kurullarında bulunan kimselerin aynı zamanda ilgili bankanın mensubu olması, bu ortaklıkların ilgili banka ile işlem yapmasına engel değildir. Bankanın dâhil olduğu risk grubunda bulunan gerçek ve tüzel kişilere kredi kullandırılması hâlinde, gerekli kararların yönetim kurulunun üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ile alınması ve bunlara sağlanan kredi koşullarının kredi kullananın lehine diğer kişi ve gruplara kullandırılanlardan ve piyasa koşullarından farklılık arz etmemesi şarttır. Bir bankanın yönetim kurulu üyelerine, mensupları ile bunların eşlerine ve velâyet altındaki çocuklarına, aylık net ücretleri toplamının beş katını aşmamak üzere verilecek krediler, üç katını aşmamak üzere çek karnesi veya kredi kartı verilmesi suretiyle kullandırılacak krediler yukarıdaki sınırlamalar kapsamında değildir. Ayrıca karşılığı nakit, nakit benzeri kıymet ve hesaplar ile kıymetli maden olan ya da Hazine Müsteşarlığı, Merkez Bankası, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Toplu Konut İdaresi Başkanlığıyla ve Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi veya Türkiye Varlık Fonuyla yapılan işlemler ile bu kurumlarca çıkarılan ya da ödenmesi garanti edilen bono, tahvil ve benzeri menkul kıymetler karşılığı yapılan işlemler de mensuplara kredi kullandırılmasına ilişkin yukarıdaki sınırlamaların kapsamı dışındadır. Söz konusu kişilere yukarıda belirtilen teminatlar karşılığında kullandırılan krediler için gerekli kararların yönetim kurulunun üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ile alınması kuralı aranmaz. Diğer taraftan, yukarıda belirtilen türdeki teminatların alınmaması halinde, yönetim kurulu üyeleri ve banka mensuplarına kullandırılacak gayrinakdi krediler, opsiyon ve diğer benzeri sözleşmeler yukarıda detayları belirtilen banka yönetim kurulu ve mensuplarına uygulanacak kredi sınırlamalarına tabi olacaktır. Bu durumda opsiyon ve benzeri vadeli sözleşmeler, sözleşme tutarı üzerinden hesaplamalara dahil edilecek, ayrıca söz konusu kişilere kullandırılacak diğer gayrinakdi kredilerle beraber bu kredilerin dikkate alınma oranı da yüzde yüz olacaktır. GENEL ESASLAR 17 Sonradan yukarıdaki hükümlere aykırı hale gelen kredilerin en geç altı ay içinde tasfiye edilmesi zorunludur. Yukarıda açıklanan sınırlamalar kapsamında, kredi açmaya yetkili olsun veya olmasın tüm mensuplarımızın, eş ve velayet altındaki çocuklarının tek başlarına ya da birlikte sermayesinin yüzde yirmi beş veya daha fazlasına sahip oldukları ortaklıklara yönelik kredilendirme işlemlerinin daha sağlıklı izlenebilmesi amacıyla Bankamız sisteminde gerekli düzenlemeler mevcuttur. Buna göre; Kredi teklifine konu firmaların Bankamız sisteminde bulunan ortak ve hissedar bilgileri sistemde bulunan Bankamız mensubu, eşi ve velayet altındaki çocuğu ile ilgili bilgilerle yine sistemce karşılaştırılmakta ve teklife konu firmanın Bankamız sisteminde kayıtlı olan hissedar veya yöneticileri arasında Bankamız mensubu, eşi veya velayet altındaki çocuğu bulunuyor ise, firmadaki ortaklık payına bakılmaksızın; - Şube yetkili firmalarda teklif, bir üst yetki birimine (karma şubelerde Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüklerine, özel bankacılık şubeleri ile ticari ihtisas şubelerinde Ticari Krediler Tahsis Bölümü’ne, kurumsal şubelerde ise Kurumsal Krediler Tahsis Bölümü’ne) sistemce ötelenmektedir. Belirtilen durumlarda nihai tahsis kararı ilgili Genel Müdürlük biriminin mevzuat kapsamında yapacağı değerlendirme neticesinde sonuçlandırılmaktadır. - Şube yetkisini aşan tekliflerin nihai onay birimi ise mevcut kredi açma yetkileri çerçevesinde belirlenmektedir. Yeni bir teklif başlatıldığında sistemde teklife konu firmanın hissedar bilgilerinin tamamı ve en az bir yönetici bilgisi girişi bulunmuyorsa bir uyarı mesajı alınmakta ve ilgili firmanın hissedarlarının ve en az bir yöneticisinin bilgi girişi tanımlanmadığı takdirde teklif sürecine devam edilememektedir. Kredi açmaya yetkili mensubun eş ve velayet altındaki çocukları dışındaki kan ve sıhri hısımlıklarının bulunduğu diğer akrabalarının veya bunlarla risk grubu oluşturan gerçek ve tüzel kişilere ait kredi tekliflerinin de bir üst tahsis birimi onayına yönlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, kredi kullandırmaya yetkili personelin, eş ve velayeti altındaki çocuklarının tek başlarına ya da birlikte sermayesinin yüzde yirmi beşinden fazlasına sahip oldukları ortaklıklara ait ticari kredi tekliflerinin onaylanmasına sistem tarafından müsaade edilmemektedir. Söz konusu sınırlamalarla ilgili uyulması gereken kurallara aykırı işlemlerin engellenebilmesini teminen sistem kontrolleri mevcut olmakla birlikte, mevzuata aykırı işlemlerin engellenmesine dönük asli sorumluluğun yöneticilerimize ait olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. BANKALARDA KREDİ AÇMAYA YETKİLİ ORGANLAR VE YETKİ SINIRLARI 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 51. maddesinde bankaların kredi açma konusunda yetkili bulunan organları düzenlenmiştir. Bankalarda kredi açma yetkisi yönetim kuruluna aittir. Yönetim kurulu; kredi açma, onay verme ve diğer idari esaslara ilişkin politikaları oluşturmak, bunların uygulanmasını ve izlenmesini sağlamak ve gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. 18 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI Yönetim kurulu kredi açma yetkisini belirli esaslar çerçevesinde kredi komitesine veya genel müdürlüğe devredebilir. Bir gerçek veya tüzel kişiye açılacak kredi sınırının tespitinde, yönetim kurulu, en fazla, kredi komitesine özkaynakların yüzde onu (%10), genel müdürlüğe yüzde biri (%1) tutarındaki kredi açma yetkisini devredebilir. Genel müdürlük kendisine devredilen kredi açma yetkisini diğer birimleri, bölge müdürlükleri veya şubeleri aracılığıyla da kullanabilir. Belirlenen sınırlar dâhilinde kalmak üzere; Bankamızda kredi komitesi ve genel müdürlüğe devredilen kredi açma yetki limitleri, Bankamız Yönetim Kurulunca belirlenmiştir. Buna göre; Bankamızda, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bu kişi Bankacılık Kanunu’nda belirtilen tanımlar çerçevesinde bir risk grubuna dâhil ise, bu risk grubuna verilecek açık veya teminatlı kredilerin toplamı; - 20.000.000 USD veya karşılığı TL’ye kadar olanlar (20.000.000 USD veya karşılığı TL dâhil) Genel Müdürlük kararı ile açılabilecek, - 20.000.000 USD veya karşılığı TL’nin üzerinde ve 30.000.000 USD veya karşılığı TL’ye kadar olanlar (30.000.000 USD veya karşılığı TL dâhil) Kredi Komitesi kararı ile açılabilecek, - 30.000.000 USD veya karşılığı TL’nin üzerinde olanlar için Yönetim Kurulu kararı gerekecektir. BANKAMIZ KREDİ POLİTİKALARI 4 AMAÇ Bankamız kredi politikalarına ilişkin esasları sıralayabilmek Kredilendirme süreci ile kredi riskinin yönetimine ilişkin tüm kural ve uygulamalar, 11492 sayılı Risk Politikaları’nda yer alan ve Yönetim Kurulumuzun onayı ile yürürlüğe giren Kredi Riski Politikası ile uyumlu olmak zorundadır. Kredi Riski Politikasının, yasal mevzuat ile tanımı yapılmış ve uygulamaya bağlı olarak oluşan tüm kredi ürünlerine uygulanması ve hükümlerinin önemle gözetilmesi esastır. GENEL ESASLAR Bankamız Kredi Riski Politikası uyarınca; Tahsis edilen kredilerde, kredinin kullanım amacının borçlunun faaliyetiyle ilgili olması ve bizzat borçlu tarafından kullanılması önemle gözetilir. Kredi ödemesinin, borçlunun aktiflerinin paraya çevrilmesindense, sürmekte olan faaliyetiyle yaratılacak fonlarla yerine getirilmesi esastır. Kredi tahsis kararı, ilke olarak, teminatın paraya çevrilerek tahsilâtta bulunulabileceği varsayımına dayandırılmaz. Borçlunun ödemelerini tahsis koşullarıyla uyumlu olarak vadesinde gerçekleştirebileceğine ilişkin kanaat, somut verilere dayandırılır. Kredi riskinde temerküze yer verilmemesi esastır. Bu amaçla, Yönetim Kurulu tarafından, borçlu, sektör, kredi türü, teminat, ülke, vade, para cinsi vb. itibarıyla belirlenecek temerküz limitlerine uyulmalıdır. GENEL ESASLAR 19 Borçlular lehine tahsis edilmiş tüm ticari nitelikli kredilerin bir yılı aşmayacak sürelerde revize edilmesi kuraldır. Kredi teklifinin gerekçesini kanıtlayan ve destekleyen belgelere kredi teklifi ekinde yer verilmesi esastır. Güncelliğini yitirmiş bilgilerin son hali şekillenmeden süreç devam ettirilmez. 11582 Bankamızda ticari kredi tahsis, izleme ve risk yönetimi yanında fiyatlama, satış, UYGULAMA pazarlama ve performans yönetimi süreçlerinde de karar destek unsuru olarak TALİMATI kullanılan derecelendirme ve skorlama uygulamalarına 11582 sayılı Kredi Karar Destek Sistemleri Uygulama Talimatı’nda yer verilmiştir. BANKAMIZA ÖZGÜ RİSK LİMİTLERİ Sektör Limitleri Bankamız Kredi Riski Politikası’nda yer verilen kredi riskinin yönetimine ilişkin genel ilkelerden “Portföy Bazında İzleme” ve “Bankaya Özgü Risk Limitleri” ilkeleri doğrultusunda, Yönetim Kurulumuzun onayıyla, sektör limiti uygulamasına başlanmıştır. Sektör limitleri uygulamasında, resmi raporlama formatı olan Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi Finansman Konusu Kodları yerine, resmi format değiştirilmeksizin yazılım sistemimize entegre edilen Genişletilmiş NACE (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması) Revize 2 Sınıflamasına göre oluşturulmuş sektör ve birbirleriyle yakından ilişkili sektör grupları esas alınmaktadır. Bu kapsamda, tüm ticari kredi müşterilerimizin NACE esaslarına göre tasnifi ve faaliyet gösterdikleri alanların doğru olarak sisteme tanımlanması büyük önem arz etmektedir. Belirlenen limitlere yaklaşılması halinde ilgili sektör veya sektör grubuna ilişkin risk değerlendirmeleri dikkate alınmak suretiyle kredi kullanımı engellenebilmekte ya da tespit edilmiş limitlerin artırılması yönünde Krediler Portföy Yönetimi Bölümü tarafından Yönetim Kurulumuza teklifte bulunulabilmektedir. Sektör limiti uygulama esasları aşağıdaki gibidir: Tasfiye Olunacak Alacaklar Hesabına intikal etmiş ticari krediler de dâhil olmak üzere tüm nakdi ve gayrinakdi ticari risklerimiz (gayrinakdi çek kredileri hariç) herhangi bir dikkate alınma oranına tabi tutulmaksızın söz konusu limitler kapsamında izlenir. Her bir sektöre verilen limit ilgili sektörün toplam kredi portföyünden alacağı azami pay olarak tespit edilir. Tespit edilen sektör limitleri her yılın ilk ayı içinde ekonomideki beklentiler ve Bankamız tercihleri doğrultusunda revize edilir. Sektör limitleri arasında münakale yapılamaz. T.C. Hazinesinin doğrudan borçlusu veya garantörü olduğu krediler sektör limitleri kapsamında mütalaa edilmez. Hazine risk grubuna dâhil firmalar ise faaliyette bulundukları sektörler itibarıyla sektör limiti uygulamasına tabi tutulur. Özel Temerküz Limitleri Bankamız özkaynağının %1’ini aşan tutarda kredi riski bulunan firma ve risk gruplarına kullandırılan nakdi ve gayrinakdi kredilerin toplam tutarı Bankamız toplam plasmanının %30’unu aşamaz. 20 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI Yönetim Kurulumuzun onayıyla kapsam dışında tutulan risk grupları hariç olmak üzere, bir firma ve risk grubuna kullandırılan kredilerin toplam tutarı özkaynaklarımızın %15’ini aşamaz. FİNANSE EDİLMEYEN FAALİYETLER LİSTESİ Sürdürülebilir finansman faaliyetlerimiz kapsamında çevresel ve sosyal risklere ilişkin yönetim sürecinin bir parçası olarak bazı faaliyetlerin Bankamızca kredilendirilmesi uygun bulunmamaktadır. Bankamız Yönetim Kurulu kararı ile onaylanan ve Bankamız internet sitesi www.isbank.com.tr/Bankamızı Tanıyın alanından ulaşılabilen Çevresel ve Sosyal Etkiler Politikası metninde Bankamızca finanse edilmeyen faaliyetlerin listesine yer verilmekte olup, kredi tahsis sürecinde yer alan tüm çalışanlarca söz konusu politika metninde yer alan hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. BANKAMIZDA KREDİLERLE İLGİLİ TEŞKİLAT VE KREDİ AÇMA YETKİLERİ 5 AMAÇ Kredi işlemlerinin yürütülmesinde görevli birimleri tanıyarak kredi açma yetkilerini ve iş akımında ilgili birimler arasındaki koordinasyonu irdeleyebilmek YÖNETİM KURULU Bankamız Yönetim Kurulu biri Genel Müdür olmak üzere on bir üyeden oluşur. Genel Müdür dışındaki Yönetim Kurulu üyeleri üç yılda bir Genel Kurul tarafından seçilir. Bu kurul Bankamızın yönetim ve temsilinde en yetkili organdır. Bankamızda, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bu kişi Bankacılık Kanunu’nda belirtilen tanımlar çerçevesinde bir risk grubuna dâhil ise bu risk grubuna verilecek açık veya teminatlı kredilerin toplamı 30.000.000 USD veya karşılığı TL’nin üzerinde olanlar Yönetim Kurulu kararı ile açılabilir. Yetki sınırının belirlenmesinde, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bu kişi Bankacılık Kanunu’nda belirtilen tanımlar çerçevesinde bir risk grubuna dâhil ise bu risk grubuna açılacak nakdi ve/veya gayri nakdi Türk Lirası limitin USD karşılığı ve yabancı para nakdi ve/veya gayri nakdi limitin toplamı birlikte dikkate alınır. Gerçek kişiye kredi tahsisinde hangi organın yetkili olacağı konusunda, gerçek kişi ile eş ve çocuklarına, bunların yönetim kurulu üyesi veya genel müdürü oldukları veya bunların ya da bir tüzel kişinin birlikte veya tek başlarına, doğrudan ya da dolaylı olarak kontrol ettikleri ya da sınırsız sorumlulukla katıldıkları ortaklıklara (kollektif şirket, adi ortaklık, komandit şirkette komandite ortak gibi) açılan kredilerin toplamının birlikte dikkate alınması gerekir. Yönetim Kurulunun yetki sınırları içine giren bir kredi teklifi, Kredi Tahsis Bölümleri tarafından hazırlanan Genel Müdürlük görüşü ile birlikte Yönetim Kurulu’na sunulur. GENEL ESASLAR 21 KREDİ KOMİTESİ Bankamız Kredi Komitesi , Yönetim Kurulu tarafından kendi üyeleri Bankamız Kredi Komitesi, üç üyeden oluşur ve kredi arasından seçilen iki üye ile Genel Müdür veya ilgili Genel Müdür Yardımcısından tekliflerini üç üyenin oluşur. oybirliği ile kabul eder. Bankamız kredilendirme ilkeleri çerçevesinde, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bu kişi Bankacılık Kanunu’nda belirtilen tanımlar çerçevesinde bir risk grubuna dâhil ise bu risk grubuna verilecek açık veya teminatlı kredilerin toplamı 20.000.000 USD’nin üzerinde ve 30.000.000 USD veya karşılığı TL’ye kadar olanlar (30.000.000 USD veya karşılığı TL dâhil) Kredi Komitesi kararı ile açılabilir. Komitenin yetki sınırlarına giren bir kredi teklifi ilgili Kredi Tahsis Bölümü tarafından hazırlanan Genel Müdürlük görüşü ile birlikte üyelerin onayına sunulur. Kredi teklifinin kabul edilebilmesi için üç üyenin de olumlu oy kullanması gerekir. Üyelerin ikisi olumlu, biri olumsuz oy kullandığında teklif Yönetim Kurulu’nun onayına sunulur. GENEL MÜDÜRLÜK Bankamız kredilendirme ilkeleri çerçevesinde, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bu kişi Bankacılık Kanunu’nda belirtilen tanımlar çerçevesinde bir risk grubuna dâhil ise bu risk grubuna verilecek açık veya teminatlı kredilerin toplamı 20.000.000 USD veya karşılığı TL’ye kadar olanlar (20.000.000 USD veya karşılığı TL dâhil) Genel Müdürlük kararı ile açılabilir. Genel Müdürlük, kendisine Yönetim Kurulunca devredilen kredi açma yetkisini Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri veya şubeler aracılığıyla da kullanabilmektedir. Bu çerçevede, Bankamızda kredi açma yetkileri; Kurumsal Krediler Tahsis/Ticari Krediler Tahsis/Proje Finansmanı Bölümleri, Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri ile Krediler İzleme Bölümü Bölge Müdürlükleri ve şubeler tarafından kullanılmaktadır. Ayrıca kapsam ve kuralları Genel Müdürlük tarafından belirlenmek üzere tahsis süreçlerinde otomatik karar motorları da kullanılmaktadır. (Örneğin; Hızlı Ticari Kredi(HTK), Anında Ticari Kredi(ATK) uygulamaları, Tüzel Kişi Karar Motoru) Proje Finansmanı, Kurumsal Krediler Tahsis, Ticari Krediler Tahsis ve Krediler İzleme Bölümleri Bankamızda ticari ihtisas ve kurumsal şubeler ile özel bankacılık şubelerinin şube ikraz yetkisini aşan, karma şubelerde ise Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri, ikraz yetkisini aşan veya niteliği itibarıyla Genel Müdürlük yetkisinde olan ticari kredi teklifleri Kurumsal veya Ticari Krediler Tahsis Bölümü’ne iletilir. Proje Finansmanı Bölümünün yetki çerçevesine ilişkin bilgiler kitabımızın “Bankamızda Kredilendirme Süreci” başlıklı 2. bölümünde “Proje Kredilerinin Değerlendirilmesi” başlığı altında ayrıntılı olarak yer almaktadır. Kurumsal Krediler Tahsis Bölümü’nün yetki çerçevesi; Kurumsal Şubelerin şube ikraz yetkisini aşan, KKTC Şubeleri dışındaki Yurtdışı Şubelerin şube ikraz yetkisini aşan, 22 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI Bankalar, iştiraklerimiz ve kamu kuruluşları ile büyükşehir belediyelerine, varsa bunlarla bir risk grubu oluşturan firmalara Genel Müdürlük tarafından uygun görülen diğer şubelere ilişkin kredi teklifleri olarak tespit edilmiştir. Ticari Krediler Tahsis Bölümü’nün yetki çerçevesi; Serbest Bölge Şubeleri ile Ticari İhtisas Şubelerinin şube ikraz yetkisini aşan firma/risk gruplarına, Karma Şubelerin, Diyalog Merkezi Şubesi ve İstanbul Girişimcilik Şubesi’nin Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü ikraz yetkisini aşan düzeyde genel limiti bulunan firma/risk gruplarına, Özel Bankacılık Şubelerinin şube ikraz yetkisini aşan düzeyde genel limiti bulunan firma/ risk gruplarına, KKTC Şubelerinin KKTC Ülke Müdürlüğü ikraz yetkisini aşan düzeyde genel limiti bulunan firma/ risk gruplarına, ilişkin kredi teklifleri olarak belirlenmiştir. DİKKAT Belediyelerin, Belediyelerin bağlı kuruluşları ile Belediye iştiraklerinin kredi talepleri, Şube ve Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü kredi açma yetki limitleri dâhilinde olsa dahi Genel Müdürlük tarafından değerlendirilir ve sonuçlandırılır. Bu çerçevede; Büyükşehir Belediyeleri ve bunların ticari işletmelerine/iştiraklerine veya bu türdeki firmaların içinde bulunduğu risk gruplarına ilişkin kredi talepleri Kurumsal Krediler Tahsis Bölümü, Diğer Belediyeler ve bunların ticari işletmelerine/iştiraklerine veya bu türdeki firmaların içinde bulunduğu risk gruplarına ilişkin kredi talepleri; - Kurumsal Şube müşterisi ise Kurumsal Krediler Tahsis Bölümü, - Serbest Bölge, Ticari İhtisas Şubesi veya karma şube müşterisi ise Ticari Krediler Tahsis Bölümü, tarafından sonuçlandırılır. Konuya ilişkin detaylı bilgi 11424 sayılı Ticari Nitelikli Krediler Genel Uygulama Esasları’nda yer almaktadır. Bu uygulama ile ağırlıklı olarak, Bankamız Kurumsal şubeleri portföyünde yer alan firma ve firma gruplarının kredi işlemleri Kurumsal Krediler Tahsis Bölümü, Ticari İhtisas şubeleri portföyünde yer alan firma ve firma gruplarının kredi işlemleri Ticari Krediler Tahsis Bölümü, diğer şubelerimizin portföyünde yer alan firma ve firma gruplarının kredi işlemleri ise firma/grup genel limitlerine bağlı olarak Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri/Ticari Krediler Tahsis tarafından yürütülmekte, proje finansmanı nitelikli kredi işlemleri ise Proje Finansmanı Bölümü tarafından izlenmekte/koordine edilmektedir. Genel sistematiğine yukarıda yer verilen uygulama, belli bir hacmin üzerindeki firma veya risk grubuna ilişkin kredi tahsis süreçlerinin, ilgili firma veya risk gruplarının izlendiği şube tipine (Kurumsal, Ticari İhtisas, Özel, Karma) göre ayrıştırılarak yetkili kredi tahsis biriminin belirlenmesi esasına dayanmaktadır. Krediler İzleme Bölümünün yetki çerçevesi; Kredi İzleme ve Firma Devir Komitesi kararı ile canlı veya takipteki kredi portföyünden devredilen firmalara ilişkin kredi teklifleri, GENEL ESASLAR 23 Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik kapsamında, “Yakın İzleme” sınıfında olup, yeniden yapılandırılan müşterilerin kredi teklifleri, Kredileri yeniden yapılandırma dışında bir gerekçe ile yakın izlemeye alınmış ve en az bir adet finansal güçlük kriteri taşıyan müşterilerin kredi teklifleri, Krediler İzleme Bölümü Bölge Müdürlükleri yetkisini aşan kredi teklifleri olarak belirlenmiştir. Firmaların farklı tipte şubelerin müşterisi olduğu durumda, risk grubundaki firmalardan herhangi birisi; Kurumsal ve Karma Şubeler ile çalışıyorsa, grubun kredi işlemleri Kurumsal Krediler Tahsis Bölümünce, Kurumsal ve Ticari Şubeler ile çalışıyorsa, grubun kredi işlemleri Kurumsal Krediler Tahsis Bölümünce, Ticari ve Karma Şubeler ile çalışıyorsa, grubun kredi işlemleri Ticari Krediler Tahsis Bölümünce sonuçlandırılacak, ancak tüm firmaların Karma Şube müşterisi olması halinde grubun kredi işlemleri mevcut veya ulaşılacak yetki limitine göre Şube, Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü veya Ticari Krediler Tahsis Bölümünce sonuçlandırılacaktır. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yeni bir ulaşım projesinde kullanılmak SÖZ SİZDE 3 üzere kredi talebinde bulunulmuştur. Bu kredi talebinin, Bankamız kredi teşkilatı içinde hangi kredi tahsis birimimiz tarafından karşılanması gerekmektedir? PERAKENDE KREDİLER TAHSİS BÖLÜMÜ - BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİ Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri “Kobi Kredileri Tahsis DİKKAT Bölge Müdürlükleri” adıyla faaliyet göstermeye devam etmekle birlikte 11572 sayılı Ticari Nitelikli Krediler Genel Uygulama Esasları “BANKAMIZDA KREDİLERLE İLGİLİ TEŞKİLAT VE KREDİ AÇMA YETKİLERİ” başlığı altında ilgili bölgeler “Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri” olarak ifade edildiğinden kitabımızda bu isimle anılacaktır. Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri, 30.06.2020 tarihinden itibaren fonksiyonel ve idari açıdan Perakende Krediler Tahsis Bölümü’ne bağlanmıştır. Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri’nin yetki çerçevesi, karma şubelerin, Diyalog Merkezi Şubesi’nin ve İstanbul Girişimcilik Şubesi’nin ikraz yetkisini aşan ve 15.000.000 TL’ye (dâhil) kadar Genel Limiti bulunan firma/risk gruplarına ilişkin kredi teklifleri olarak tespit edilmiştir. Karma şubelerin, Diyalog Merkezi Şubesi’nin ve İstanbul Girişimcilik Şubesi’nin kredi açma yetkilerini aşan ancak Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğünün kredi açma yetkisi içinde kalan kredilerin tahsisi, limitlerinin artırılması ya da kullandırma koşullarının değiştirilmesi talepleri Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüklerince sonuçlandırılır. Bununla birlikte, genel limit artışı yapılan tekliflerde, Otomatik Tahsis Uygulaması tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda, sistem tarafından: Şube kredi açma yetki limitinin aşıldığı bazı tekliflerin şubelerce, 24 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI Şube kredi açma yetki limiti içinde kalan bazı tekliflerin ise Bölge Müdürlüklerince sonuçlandırılacak şekilde yönlendirilebilmeleri mümkündür. İlaveten, Otomatik Tahsis Uygulaması kapsamında teklif aşamasında sistem tarafından “Otomatik Ret” kararı verilen firmalar lehine bir aylık sürede yapılacak olan müteakip teklifler, firma şube yetkili olsa dahi, Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri tarafından değerlendirilecektir. Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüklerinin yetkisini aşan kredi teklifleri, Ticari Krediler Tahsis Bölümüne, Şube ve Bölge Müdürü’nün onayı ile iletilecektir. Karma şubelere açık kredi ve YP kredi tahsis etme yetkisi verilmesi hususları Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüklerince karara bağlanır. Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüklerinin kredi tahsis ve kullandırımında gerekli sürati sağlamak, plasmanı ve teminatları daha yakından denetlemek ve gerekirse şubeleri uyarmak gibi önemli görevleri vardır. Krediler İzleme Bölümü Bölge Müdürlükleri Krediler İzleme Bölge Müdürlükleri fonksiyonel ve idari açıdan Krediler İzleme Bölümü’ne bağlı faaliyet göstermektedir. Krediler İzleme Bölge Müdürlükleri; Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik kapsamında, “Yakın İzleme” sınıfında olup yeniden yapılandırılan, Kredileri yeniden yapılandırma dışında bir gerekçe ile yakın izlemeye alınmış ve en az bir finansal güçlük kriteri taşıyan müşterilerin kredi tekliflerinden 15.000.000 TL’ye (dâhil) kadar olanları değerlendirip sonuca bağlar. ŞUBELER Şube Kredi Açma Yetkisi Kredi açma yetkisi; bir üst birimin iznine gerek olmaksızın bir gerçek ya da tüzel kişiye kredi açma yetkisidir. Kredi açma yetki limiti ise bu yetkiyi sınırlayan üst limittir. Şube kredi açma yetkisi içinde kalan kredi teklifleri şubece değerlendirilmekte ve kredi tahsisi şubece yapılabilmektedir. Bu tür kredileri talep eden firmalar şube yetkili firma olarak tanımlanır. Diğer taraftan tahsisi ve takibi Genel Müdürlükçe yapılması gereken kredileri talep eden firmalar otorize firma olarak tanımlanmaktadır. Kurumsal Şubeler, şube kredi açma yetkisini aşan kredi talepleri için Kurumsal Krediler Tahsis Bölümü’ne teklifte bulunur. Tahsisi ve takibi Kurumsal Krediler Tahsis Bölümü tarafından yapılan kredileri kullanan firmalar kurumsal otorize firma olarak nitelendirilir. Ticari İhtisas Şubeleri, şube kredi açma yetkisini aşan kredi talepleri için Ticari Krediler Tahsis Bölümüne teklifte bulunur. Tahsisi ve takibi Ticari Krediler Tahsis Bölümü tarafından yapılan kredileri kullanan firmalar ticari otorize firma olarak nitelendirilir. Bankamız Şubelerinin büyük bir çoğunluğu işlemlerin daha hızlı yürümesini sağlamak amacıyla karma nitelikli olup, Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüklerine bağlı olarak çalışmaktadır. Bu tür şubeler, kredi açma GENEL ESASLAR 25 yetkisini aşan kredi tekliflerini bağlı bulundukları Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğüne yaparlar. Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü, kredi açma yetkisi içindeki teklifleri karara bağlar, Ticari Krediler Tahsis Bölümü yetkisindeki teklifleri ise görüşlerini teklife eklemek suretiyle iletir. Tahsisi ve takibi Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan kredileri kullanan firmalar Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü yetkili (kısaca bölge yetkili ) firma olarak nitelendirilir. Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü kredi açma yetki limitlerini yetkisini aşan kredi taleplerini ise doğrudan Ticari Krediler Tahsis Bölümüne iletir ve bu şekilde tahsis edilen kredileri kullanan firmalar da ticari otorize firma olarak nitelendirilir. Şubelerin, Yönetim Kurulunca onaylanan kredi açma yetki sınır ve kapsamı ve değişiklikleri, kurumsal ve ticari şubelerde Krediler Portföy Yönetimi Bölümü, karma şubelerde ise Perakende Krediler Tahsis Bölümü’nce sisteme tanımlanan alt ve üst limitler dikkate alınarak şubenin bağlı olduğu Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü tarafından şubelere bildirilir. Belirlenen ikraz yetkileri (kredi açma yetkileri) ve değişiklikleri hakkında ilgili Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğünce Perakende Krediler Tahsis Bölümüne ayrıca bilgi verilir. Bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bu kişi Bankacılık Kanunu’nda belirtilen tanımlar çerçevesinde bir risk grubuna dâhil ise bu risk grubuna şube kredi açma yetki limiti dâhilinde kullandırılabilecek kredilerin riskleri toplamı, şube kredi açma yetki limitini hiçbir şekilde aşmaz. Şubelerimizin kredi açma yetki limitleri Türk Lirası üzerinden belirlenir. Karma şubelerin kredi açma yetki limitleri ve bu limitlerin kullanım yetkilerinin dağıtımı ilgili Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğünün sorumluluğundadır. Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri, kendilerine bağlı olan şubeler arasında uygun gördüğü bir kısım şubelerimize şube kredi açma yetki limitleri dâhilinde YP kredi tahsis etme yetkisi de verebilirler. YP ticari kredi tahsis etme yetkisi olmayan şubelerimizin kredi teklifleri sistemce bir üst birime ötelenmektedir. Aynı şekilde, Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri, kendilerine bağlı bir kısım şubelere nakdi ve gayrinakdi açık kredi tahsis etme yetkisi de verebilirler. Açık kredi açma yetkisini haiz şubeler, şube kredi açma yetki limiti dâhilinde nakdi açık kredi ile Bankamız kredilendirme prensipleri doğrultusunda açık gayrinakdi kredi tahsis edebilirler. Açık ticari kredi tahsis etme yetkisi olmayan şubelerimizin kredi teklifleri sistemce bir üst birime ötelenmektedir. Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri kendilerine bağlı şubelere tahsis ettikleri açık/ yabancı para kredi açma yetkilerini NAR’da yer alan “Şube Kredi Açma Yetki Limitleri” ekranı üzerinden tanımlamakta olup, söz konusu ekranda yapılan işlemlerle ilgili Perakende Krediler Tahsis Bölümü kurumsal e-posta adresine otomatik olarak bildirim yapılmaktadır. Kurumsal ve ticari ihtisas şubeleri için gerekli tanımlamalar ise ilgili tahsis bölümlerinin mutabakatı ile Krediler Portföy Yönetimi Bölümü tarafından gerçekleştirilmektedir. 26 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI Yakın izleme sınıfında olup, yeniden yapılandırılan ya da kredileri yeniden yapılandırma dışında bir gerekçe ile yakın izlemeye alınmış ve en az bir finansal güçlük kriteri taşıyan müşterilerin kredi talepleri Krediler İzleme Bölümü veya Krediler İzleme Bölge Müdürlükleri yetkisinde karara bağlanır. Şube kredi açma yetki limiti dâhilinde kullandırılabilecek krediler, açık veya Yabancı Para kredilerle ilgili yukarıda belirtilen özel durumlar saklı kalmak kaydıyla, nakdi ve gayrinakdi ayrımına göre aşağıda yer almaktadır: Nakdi Krediler: Mevzuatı ayrıca düzenlenen özellikli krediler hariç olmak üzere, azami vadesi 36 ay olmak koşuluyla, şube kredi açma yetki limiti dâhilinde TL ve YP cinsinden açık ya da teminatlı nakdi kredi kullandırılması mümkündür. Belirtilen vadeyi aşan kredi talepleri şube kredi açma yetki limiti dahilinde kalsa dahi bir üst tahsis birimine iletilir. Küçük İşletmeler, Traktör, Tarım, Makine Ekipman, Ticari Taşıt ve İşyeri Kredileri ile benzer nitelikli yaygın krediler kapsamındaki tüm TL ve YP kredilerin vadeleri ait oldukları özel mevzuat hükümlerine göre belirlenir. Gayrinakdi Krediler: Şube kredi açma yetki limiti dâhilinde, mevzuatı ayrıca düzenlenen özellikli krediler hariç olmak üzere, 36 aya kadar (36 ay dâhil) vadeli açık, teminatlı TL/YP gayrinakdi krediler açılabilecek olup, belirtilen vadeyi aşan kredi talepleri şube kredi açma yetki limiti dâhilinde kalsa dahi bir üst tahsis birimine iletilecektir. Bununla birlikte, şubelerimizin döviz ödemeli ya da kur riskli teminat mektubu kredisi tahsis etme yetkileri bulunmayıp anılan türdeki krediler Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri, Krediler İzleme Bölge Müdürlükleri ve Genel Müdürlük Tahsis Bölümlerince tahsis edilebilecektir. Diğer taraftan, karma şubelerimiz, Diyalog Merkezi Şubesi ve İstanbul Girişimcilik Şubesi tarafından Devlet İhale Kanunu ve Kamu İhale Kanunu kapsamında düzenlenen teminat mektupları ile İcra Dairelerine, Mahkemelere, Vergi Dairelerine, Gümrük Müdürlüklerine veya mal teminine yönelik çeşitli muhataplara hitaben verilen teminat mektupları gibi Türk Lirası cinsinden teminat mektuplarının şube kredi açma yetki limiti dâhilinde vadesiz olarak düzenlenmesi mümkündür. Öte yandan, Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlükleri, Kurumsal, Ticari İhtisas ve Yurt Dışı Şubelerimiz ise Türk Lirası cinsinden tüm teminat mektuplarını vadesiz olarak düzenleyebileceklerdir. Ortak Hükümler: Bir gerçek veya tüzel kişinin ya da bu kişi Bankacılık Kanunu’nda belirtilen tanımlar çerçevesinde bir risk grubuna dâhil ise bu risk grubunun genel limiti firmanın/risk grubunun YP Genel Limiti (USD) ve TL Genel Limitinin bir önceki iş günü sonu Bankamız USD Gişe Döviz Alış Kuruna bölünmesiyle ulaşılacak USD karşılığının toplanması suretiyle hesaplanır. Yetki biriminin belirlenmesinde söz konusu tutar dikkate alınır. Bankacılık Kanunu’nda “Kredi Sınırlamalarına Tabi Olmayan İşlemler” arasında sayılan Nakit Karşılıklı (teminatında vadesiz/vadeli TL hesap/DTH veya hazine bonosu, B tipi yatırım fonu bulunan) kredi talepleri ile benzer nitelikte kullandırılan Müsaadeye Tabi (M) Kredi Limitleri Genel Müdürlük yetkisinde izlenen firma/risk gruplarının yetki biriminin belirlenmesinde dikkate alınmaz. Bu türden limitlere ilişkin onay makamı ayrıca belirlenir. Onaylı bir teklifteki yetki limitinin, kurlardaki değişim nedeniyle, sonradan şube/bölge kredi açma yetki limitini aştığı haller yetki aşımı olarak GENEL ESASLAR 27 değerlendirilmez. Bununla birlikte, yetki aşımı kabul edilmeyen söz konusu limit aşımlarının sürdüğü kredilerin kapatılarak aynı tutarda yeni kredi kullandırılması, vade temdidi ya da limit artışı yapılması mümkün olmayıp, gereği halinde bir üst kredi tahsis birimince işlem yapılır. Diğer taraftan, Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğüne, Krediler İzleme Bölge Müdürlüğüne ya da Genel Müdürlük kredi tahsis bölümlerine USD’den farklı döviz cinsi üzerinden kredi teklifleri içeren YP Kredi Limiti talebinde bulunulması halinde kredi limitlerinin tespitinde muhtemel parite hareketleri de dikkate alınarak marjlı (ilave % 5 vb.) limit tespit edilmesi uygun olacaktır. Olumsuz nedenlerle “Tasfiye” seçeneğiyle kapatılan firmaların diğer şubelerle de firma açılışı yapılarak çalışması imkânı bulunmadığından, herhangi bir şubemizin bir başka Şubece firmaya verilen “Tasfiye” seçeneğinin kaldırılması, Şube ve Bölge yetkili firmalar için, ilgili Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüklerinin, Krediler İzleme Bölge Müdürlüklerinin, Genel Müdürlük yetkili firmaları için ise firmanın yetki durumuna göre ilgili tahsis bölümünün onayı ile mümkündür. Yukarıda tanımlanan esaslara ilişkin uygulamaları bir örnekle görelim: Bir karma şubemizin kredi müşterisi olan EVRİM A.Ş.’ye ilişkin bilgiler ve birimlerin yetki limitleri aşağıda verilmiştir. Örneğimizde, firmanın kurumsal firma olma özelliklerini taşımadığı ve tahsis edilen tüm limit ve genel limitlerin rotatif nitelikte olduğu varsayılmıştır. Örnekte adı geçen kredi türleri, TL Nakdi Krediler bölümünde ayrıntılı olarak yer almaktadır. Firma Yetki Durumu Şube Yetkili Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğünün Kredi Açma Yetki Limiti 15.000.000 TL Şube Kredi Açma Yetki Limiti 50 bin TL Firmanın Rotatif TL Genel Limiti 40 bin TL Firmanın genel limit dâhilinde kullandığı kredilerin limitleri ve riskleri aşağıdaki gibidir: Kredi Türü Limit Risk Limit Boşluğu Teminatlı Kredi (TK) 35 bin TL 25 bin TL 10 bin TL Teminatlı Teminat Mektubu (TTM) Kredisi 10 bin TL 5 bin TL 5 bin TL Rotatif Kredi Limit/Riskleri Toplamları 45 bin TL 30 bin TL - Firmanın Rotatif TL Genel Limiti 40 bin TL - 10 bin TL Görüldüğü üzere, firmanın kredi limitleri toplamı (45 bin TL), genel limitini (40 bin TL) aşmakla birlikte; bu kredi türleri itibarıyla firmanın riske edildiği tutarların toplamı (30 bin TL) genel limiti aşmamaktadır. Firmanın kredi limitleri toplamı (45 bin TL) genel limiti aştığından, firma her kredi türü itibarıyla kredi limit boşluklarını sonuna kadar kullanamaz. Bu firma mevcut genel limiti içerisinde, tahsis edilen kredi türlerinden toplamda en fazla 10 bin TL (40 bin TL – 30 bin TL) daha kredi kullanabilir. Genel limit dolduğu anda daha fazla riske girilebilmesi için genel limit artışı yapılması gerekecektir. 28 YETENEK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ YAYINLARI Firma TTM (Teminatlı Teminat Mektubu) kredisinden ve teminatlı kredisinden 5’er bin TL daha kullanmak isterse; söz konusu kredilerin limitlerinde yeterli boşluk olduğu ve genel limitte 10 bin TL daha limit boşluğu olduğu için, talep şubece yerine getirilir ve firma şube yetkisinde riske edilebilir. Bu durumda firmanın yeni limit ve risk görünümü aşağıdaki gibi olacaktır: Kredi Türü Limit Risk Limit Boşluğu TK 35 bin TL 30 bin TL 5 bin TL TTM 10 bin TL 10 bin TL - Rotatif Kredi Limit / Riskleri Toplamları 45 bin TL 40 bin TL - Firmanın Rotatif TL Genel Limiti 40 bin TL - - Son durumda firmanın genel limiti ve riskleri eşitlendiğinden, yeni kredi talebinde genel limitin artırılması gerekecektir. Genel limiti 50 bin TL’ye kadar (şube kredi açma yetki limiti: 50 bin TL) artıracak bir talep, şube yetkisinde değerlendirilir. Bu tutarın üzerindeki talepler, genel limit 15.000.000 Türk Lirası’na ulaşıncaya kadar ilgili Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü; genel limitin bu rakamın da üzerine çıkması halinde ise Genel Müdürlük tarafından incelenecektir. Genel limit, Tahsis Bölge Müdürlüğünün yetki limitine girdiği anda firma bölge yetkili firma olacak, bu tutarı da aştığında ise Ticari otorize firma olacaktır. Örneğin, firma 20 bin TL daha TK kullanmak isterse, TK limiti ve genel limiti müsait olmadığından, 20 bin TL tutarında genel limit artış talebi ile birlikte, 5 bin TL boşluğu olan TK limitinin 15 bin TL daha artırılması talebi, ulaşılan genel limit tutarı (40 + 20 = 60 bin TL) Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğünün yetkisine girdiğinden ilgili Tahsis Bölge Müdürlüğüne iletilecektir. Bu talep onaylanır ve limit artışı kredi bölgesince yerine getirilirse, 20 bin TL TK’yı kullanması halinde firmanın yeni limit ve riskleri aşağıdaki gibi olacaktır: Firma Yetki Durumu Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü Kredi Türü Limit Risk Limit Boşluğu TK 50 bin TL 50 bin TL - TTM 10 bin TL 10 bin TL - Rotatif Kredi Limit/Riskleri Toplamları 60 bin TL 60 bin TL - Firmanın Rotatif TL Genel Limiti 60 bin TL - - Bu örneğimizde, firmanın mevcut kredileri ve ilave talepleri sadece TL cinsinden olduğundan, TL genel limit tahsisi yapılmıştır. Firmanın Genel Müdürlük tarafından tahsisi gereken türde kredi talebi olmadığından, mevcut talepleri yerine getirecek birimin belirlenmesinde esas alınan tek kriter firmanın TL genel limiti olmuştur. Risk Grubu Bir risk grubuna dâhil olan Şube, Perakende Krediler Tahsis Bölümü Bölge Müdürlüğü, Krediler İzleme Bölge Müdürlüğü ve Genel Müdürlük yetkili tüm GENEL ESASLAR 29 firmalarda (kefillerin borçlu limitleri dâhil), firmaların yetki durumu, ait oldukları gruba dâhil firmaların limitleri toplamı (grup limiti) dikkate alınarak belirlenir. Risk grubuna dâhil olan bir gerçek (ya da tüzel) kişinin, diğer bir veya birkaç gerçek (ya da tüzel) kişinin kredilerine kefaletinin bulunması durumunda, kefil olunan kişilerin ilgili risk grubuna dâhil edilip edilmeyeceğine, kefil olunan kişiler ile kefil olan ve ilgili risk grubu arasında gerçek mahiyette bir ticari veya ekonomik ilişkinin bulunup bulunmadığına, mali durumlarındaki bozulmanın diğerini etkileyip etkilemediğine vs. bakılarak karar verilir. Mali durumlarında yaşanacak olası değişiklik birbirlerini etkilemeyecek kişiler (gerçek-tüzel) arasında sadece kefalet ilişkisi nedeniyle risk grubu oluşturulmamalıdır. Risk grubu oluşturulmasına ilişkin olarak aşağıda bazı örneklere yer verilmiştir: ÖRNEK-1 A firması, ürünlerinin yurt dışı satışını gerçekleştiren B firmasının %60’ına sahip olduğundan, A ve B firmaları bir risk grubu oluşturmaktadır. B firmasının aynı sektörde faaliyet gösteren bir C firmasının %90’ını satın aldığı düşünülürse, dolaylı ortaklık payı nedeniyle (%60 x %90 = %54) C firmasının da aynı risk grubunda izlenmesi gerekmektedir. ÖRNEK-2 A firması; birbirlerinden bağımsız B, C, D, E ve F firmalarının kullandığı kredilerin kefili durumundadır. Gerek bilanço içi, gerekse bilanço dışı varlıkları açısından mali yapısının son derece güçlü ve moralite bakımından piyasanın en önde gelen firmalarından biri olduğu ve bu çerçevede kefili olduğu firmaların kredilerini geri ödememesi halinde kefaleti nedeniyle mali yapısının bozulmayacağı varsayımı altında B, C, D, E ve F firmalarının A firmasının dâhil olduğu risk grubu altında birleştirilmesine gerek yoktur. ÖRNEK-3 A risk grubuna dâhil A firması B firmasının % 5’ine sahip olmakla birlikte, aralarındaki özel ortaklık sözleşmesi gereği B firmasının 8 üyelik yönetim kurulunun 5 üyesini atama imtiyazını elinde bulundurmaktadır. Bu durumda B firmasının A risk grubuna dâhil edilerek izlenmesi gerekmektedir Bir risk grubuna firma ekleme ya da çıkarma işlemleri için “NAR/Risk Grubu DİKKAT Sorgulama ve Kurma/Güncelleme İşlemleri (CP)” ekranı kullanılmaktadır. Kredi Riski Politikası ilkelerine paralel olarak Yönetim Kurulu, Kredi Komitesi ya da Genel Müdürlükçe, Kurumsal ve Ticari Kredi Tahsis Bölümlerinde izlenen risk grupları için, gruba dâhil firmaların genel limitleri toplamından daha düşük miktarda olmak üzere Grup Risk Tavanı belirlenebilir. Gruba dâhil firmalar üzerine alınacak toplam kredi riski bu tavanı aşmamalıdır. Grup risk tavanı belirleme ya da güncelleme işlemleri Kredi Yönetimi Uygulaması aracılığıyla teklif yapılmak suretiyle gerçekleştirilmekte, risk grubu üzerine alınacak toplam riskin bu tavanı aşmadığı sistemce kontrol edilmektedir (Büyüklükleri itibarıyla farklı şubelerde izlenen ve farklı Grup Risk Tavanı uygulamasına tabi tutulan risk gruplarının risk tavanı uygulaması ilgili Tahsis Bölümlerince izlenmektedir). Grup risk tavanı ‘USD’nin yanı sıra ‘TL’ ve ‘Euro?

Use Quizgecko on...
Browser
Browser