photo.jpg

## Röntgenologie Röntgenstralen worden in verschillende richtingen verstrooid, waardoor bescherming nodig is. In deze paragraaf wordt uitgelegd hoe u uzelf kunt beschermen. ### Divergerende stralenbundel De röntgenstralen verlaten de röntgenbuis via het venster als een divergerende, een uiteenlo...

## Röntgenologie Röntgenstralen worden in verschillende richtingen verstrooid, waardoor bescherming nodig is. In deze paragraaf wordt uitgelegd hoe u uzelf kunt beschermen. ### Divergerende stralenbundel De röntgenstralen verlaten de röntgenbuis via het venster als een divergerende, een uiteenlopende, stralenbundel. Deze stralenbundel wordt hierbij niet afgebogen. De stralenbundel die de tafel raakt, is daarom veel wijder dan de bundel die het venster verlaat. We maken dankbaar gebruik van de eigenschappen van röntgenstralen, hoewel ze vooral minder gunstige effecten bezitten. Schadelijke effecten van röntgenstraling zijn o.a. groeibelemmering van het weefsel, verwoesting van het epitheel, het opwekken van ontsteking en het beschadigen van genen. Vooral de weefsels met veel celdeling worden getroffen en daarom verschilt de gevoeligheid voor straling van weefsel tot weefsel en ook van dier tot dier. ### Conventionele radiologie #### Röntgenapparatuur Bij verschillende röntgenapparatuur zijn de basisprincipes van het opwekken van röntgenstraling dezelfde. In landbouwhuisdierenklinieken en paardenklinieken wordt gebruikgemaakt van andere röntgenapparatuur, met grote verschillen ten opzichte van de apparatuur van een kleine huisdierenpraktijk. Ook de eisen zijn anders. Omdat deze apparatuur een hele investering met zich brengt, worden naast heel moderne apparatuur ook nog de oudere versies van röntgenapparatuur gebruikt. #### De röntgenbuis In een röntgenbuis is een kathode aan de ene kant en een anode aan de andere kant geplaatst. De kathode bestaat uit wolfram, een soort spiraaldraad. Deze spiraaldraad is negatief geladen en wordt gevoed door een lage stroomspanning (ca. 18 volt). Als er stroom door deze spiraaldraad geleid wordt, gloeit de draad en zendt deze draad elektronen en licht uit. De kathode zendt daarmee elektronen door de buis. Elektronen zijn nodig om röntgenstraling op te wekken. Elektronen zijn hele kleine deeltjes met een negatieve lading. De negatieve elektronen worden aangetrokken door de positief geladen wolframanode aan de andere kant van de buis met een hoge spanning. Hierdoor ontstaat er een groot spanningsverschil tussen de kathode en de anode (deze kan verschillen tussen 50.000 tot 125.000 volt). Door een draaiende anode kan er een hoge capaciteit ontstaan. Om de glaswand van de röntgenbuis zit een laag olie waardoor de warmte afgevoerd kan worden. Daarbij fungeert de olie door afkoeling als elektrische isolatie. Röntgenbuizen hebben een vaste of een draaiende anode. Bij een draaiende anode botsen de elektronen telkens op een ander deel van de wolframspiraal. Hierdoor wordt dit wolfram minder snel te warm. De apparaten met een draaiende anode kunnen daardoor een hoger vermogen bevatten dan röntgenapparatuur met een vaste anode.