Διαχείριση Αλλαγής και Καινοτομίας PDF

Διαχείριση της αλλαγής και καινοτομία  Μαθησιακά αποτελέσματα  Να ορίζετε την οργανωσιακή αλλαγή, καθώς και να συγκρίνετε και να αντιπαραβάλλετε απόψεις αναφορικά με τη διαδικασία της αλλαγής.  Να εξηγείτε τη δέουσα διαχείριση των αντιστάσεων απέναντι στην αλλαγή.  Να περιγράφετε τι πρέ...

Διαχείριση της αλλαγής και καινοτομία  Μαθησιακά αποτελέσματα  Να ορίζετε την οργανωσιακή αλλαγή, καθώς και να συγκρίνετε και να αντιπαραβάλλετε απόψεις αναφορικά με τη διαδικασία της αλλαγής.  Να εξηγείτε τη δέουσα διαχείριση των αντιστάσεων απέναντι στην αλλαγή.  Να περιγράφετε τι πρέπει να γνωρίζουν οι μάνατζερ αναφορικά με το άγχος του προσωπικού.  Να πραγματεύεστε τεχνικές για την ώθηση της καινοτομίας.  Να ορίζετε την 8-1 οργανωσιακή αλλαγή, καθώς και να συγκρίνετε και να αντιπαραβάλλετε απόψεις αναφορικά με τη διαδικασία της αλλαγής. Τι είναι η οργανωσιακή αλλαγή; Τι είναι η αλλαγή και πώς τη διαχειρίζονται οι μάνατζερ; Οργανωσιακή αλλαγή – Αλλαγή αβεβαιότητα, ανάγκη προσαρμογής και πολυπλοκότερη λήψη αποφάσεων (π.χ. ανταγωνιστές, πελάτες, κυβερνητικοί κανονισμοί, πρόοδος τεχνολογίας) – Οποιαδήποτε μεταβολή αφορά στο προσωπικό, τη δομή ή την τεχνολογία κάποιου οργανισμού Παράγοντες του εξωτερικού περιβάλλοντος Αγορά Κυβερνητικοί νόμοι και κανονισμοί Τεχνολογία Αγορά εργασίας Οικονομικές αλλαγές Γιατί οι παράγοντες του εξωτερικού περιβάλλοντος δημιουργούν την ανάγκη αλλαγής (1); Οι εξωτερικές δυνάμεις που δημιουργούν την ανάγκη οργανωσιακής αλλαγής προκύπτουν από ποικίλες πηγές: – Αγορά (είσοδος νέων ανταγωνιστών, πιο ολοκληρωμένα και φθηνότερα προϊόντα ανταγωνιστών) – Τεχνολογία (διαδίκτυο και τρόπος πληροφόρησης και συνεργασίας, online πώληση, ρομπότ στην παραγωγή) – Κυβερνητικοί νόμοι και κανονισμοί (προδιαγραφές για άτομα με αναπηρίες ώστε να έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση) Γιατί οι παράγοντες του εξωτερικού περιβάλλοντος δημιουργούν την ανάγκη αλλαγής (2); Οι εξωτερικές δυνάμεις που δημιουργούν την ανάγκη οργανωσιακής αλλαγής προκύπτουν από ποικίλες πηγές: – Οικονομία (αύξηση της στεγαστικής αγοράς οδηγεί σε αυξημένες προσλήψεις στον κατασκευαστικό κλάδο, όμως οικονομική κρίση, δυσκολία στην εύρεση κεφαλαίων λόγω πιστωτικών αγορών) – Αγορά εργασίας (έλλειψη νοσηλευτών μπορεί να οδηγήσει στον επανασχεδιασμό των εργασιών, την τροποποίηση των συστημάτων επιβράβευσης και τη σύναψη συνεργασιών με πανεπιστήμια για την γρηγορότερη εύρεση προσωπικού) Παράγοντες του εσωτερικού περιβάλλοντος Στρατηγική Σύνθεση ανθρώπινου δυναμικού Στάσεις των εργαζομένων Γιατί οι παράγοντες του εσωτερικού περιβάλλοντος δημιουργούν την ανάγκη αλλαγής; Πηγάζουν από τις εσωτερικές λειτουργίες του οργανισμού ή από την επίδραση των εξωτερικών μεταβολών Π.χ. Τροποποίηση στρατηγικής του οργανισμού Πχ. Αγορά νέου εξοπλισμού ανασχεδιασμός των εργασιακών αρμοδιοτήτων, κατάρτιση για τη χρήση του και νέα μοντέλα αλληλεπίδρασης των ομάδων εργασίας Μεταβολές στη σύνθεση ανθρώπινου δυναμικού σε επίπεδο ηλικίας, εκπαίδευσης, φύλου, εθνικότητας (π.χ. πρόσληψη περισσότερων ανθρώπων με πολλές δεξιότητες και επανεξέταση συστημάτων επιβράβευσης) Μεταβολές στη στάση των εργαζομένων (π.χ. οξεία δυσαρέσκεια, συχνές απουσίες, παραιτήσεις, απεργίες)  Ενεργοποίηση της αλλαγής Φορείς αλλαγής: Τα άτομα που δρουν ως καταλύτες για την αλλαγή και επωμίζονται την ευθύνη να διαχειριστούν τη διαδικασία της αλλαγής Ποιος ενεργοποιεί την οργανωσιακή αλλαγή; Φορείς αλλαγής – Άτομα που δρουν ως καταλύτες για την αλλαγή και αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη διαχείριση της διαδικασίας της αλλαγής – Οποιοσδήποτε μάνατζερ: η οργανωσιακή αλλαγή ξεκινά και εξελίσσεται από κάποιο μάνατζερ, λιγότερο δραστικές αλλαγές από εξωτερικούς συμβούλους – Άτομο σε μη διοικητική θέση: π.χ. εξωτερικός σύμβουλος που προσφέρουν μία αντικειμενική προοπτική, όμως δεν κατανοούν την κουλτούρα, τις λειτουργικές διαδικασίες και το προσωπικό του οργανισμού  Δύο διαφορετικές προσεγγίσεις Μεταφορά των «ήρεμων νερών» Μεταφορά των «αφρισμένων νερών»  Μεταφορά των «ήρεμων νερών» – φαντάζεται τον οργανισμό σαν μεγάλο πλοίο που διασχίσει μια ήρεμη θάλασσα, ακρίβεια στην πορεία, ίδιο-επαναλαμβανόμενο ταξίδι, η αλλαγή παίρνει τη μορφή μιας περιστασιακής καταιγίδας Μεταφορά των «άγριων / αφρισμένων νερών» – Ο οργανισμός παρομοιάζεται με μια μικρή σχεδία που πλέει σε ένα ορμητικό ποτάμι με αδιάκοπα άγρια κύματα, οι άνθρωποι δε γνωρίζουν τον ποταμό και δεν έχουν ξανασυνεργαστεί, η αλλαγή είναι επιτακτική και άμεση  Μεταφορά των «ήρεμων νερών»  Έννοια «Ήρεμων Νερών» Διασάλευση: 1. Αύξηση κινητήριων δυνάμεων, 2. Μείωση περιοριστικών δυνάμεων, 3. Συνδυασμός προσεγγίσεων Υλοποίηση αλλαγής Παγίωση νέας κατάστασης ώστε να μην είναι βραχύχρονη και οι εργαζόμενοι να μην επανέλθουν στην πρότερη κατάσταση Αυτό το μοντέλο θεωρείται πια παρωχημένο και δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πιο ανήσυχων και ευμετάβλητων περιβαλλόντων.  Μεταφορά των «αφρισμένων νερών» Ηγεσία σε μια εταιρεία που αλλάζει σε έναν κλάδο που αλλάζει  Έννοια «αφρισμένων νερών» Π.χ. λειτουργία πανεπιστημίου με τους εξής κανόνες: άγνωστη διάρκεια μαθημάτων, κάθε επόμενη συνάντηση αποφασίζεται την ώρα του μαθήματος, όλα τα διαγωνίσματα είναι απροειδοποίητα Γρήγορη αντίδραση στις αλλαγές του περιβάλλοντος Όχι υπερβολική και μη ευέλικτη οργάνωση  Εφαρμογή αλλαγής Ανάπτυξη οργανισμού: Προσπάθειες που βοηθούν τα μέλη του οργανισμού όταν συντελείται μια προγραμματισμένη αλλαγή, με έμφαση στις στάσεις και στις αξίες τους.  Προσπάθειες ανάπτυξης οργανισμού 1. Έρευνα ανατροφοδότησης 2. Συμβουλευτική επί της διαδικασίας 3. Ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος 4. Διομαδική ανάπτυξη Δεξιότητες Διαχείρισης Αλλαγής (1) Οι μάνατζερ είναι πολύ πιθανό να αντιμετωπίσουν αντίσταση από τους υφισταμένους τους. Εκτίμηση του κλίματος για την αλλαγή: – ετοιμότητα για αλλαγή – υψηλόβαθμος εισηγητής της αλλαγής – υποστήριξη ανώτερης διοίκησης – αποδοχή της αλλαγής από τα άλλα μέλη – ύπαρξη συστημάτων επιβράβευσης – συνέπεια με τις άλλες αλλαγές του οργανισμού – εκτίμηση ενεργειών στις οποίες θα προβούν οι ανταγωνιστές – ύπαρξη ευελιξίας οργανισμού – ύπαρξη προηγούμενων επιτυχημένων αλλαγών Δεξιότητες Διαχείρισης Αλλαγής (2) Διαχείριση αντιστάσεων στην αλλαγή με 6 βασικές στρατηγικές: – Εκπαίδευση και επικοινωνία (όταν υπάρχει παραπληροφόρηση) – Συμμετοχή (όταν οι εργαζόμενοι διαθέτουν τις γνώσεις ώστε να συνεισφέρουν) – Διευκόλυνση και υποστήριξη (όταν οι εργαζόμενοι καταβάλλονται από φόβο) – Διαπραγμάτευση (όταν οι αντιστάσεις προέρχονται από μια ισχυρή ομάδα) – Μεθόδευση και συν-επιλογή (συγκεκαλυμμένη προσπάθεια επιρροής, όταν χρειάζεται υποστήριξη από μια ισχυρή ομάδα) – Εξαναγκασμός (ίσως παράνομος τρόπος και υπονομεύει τη φερεγγυότητα του φορέα αλλαγής) 8-2 Να εξηγείτε τη δέουσα διαχείριση των αντιστάσεων απέναντι στην αλλαγή.  Αντίσταση στην αλλαγή Αβεβαιότητα Συνήθεια Φόβος μιας προσωπικής απώλειας Η αλλαγή δεν εξυπηρετεί το συμφέρον του οργανισμού Γιατί προκύπτουν αντιστάσεις στην οργανωσιακή αλλαγή; Γιατί στ’ αλήθεια παρουσιάζεται αντίσταση στην οργανωσιακή αλλαγή; – Απέχθεια σε αλλαγή που δεν έχει άμεσο αντίκρισμα στο εισόδημα – Αβεβαιότητα για ελλιπή ανταπόκριση στις νέες μεθόδους: Η αλλαγή αντικαθιστά το οικείο με το άγνωστο – Κάνουμε πράγματα από συνήθεια – Φόβος της απώλειας ήδη κεκτημένων αγαθών: Όσο μεγαλύτερη επένδυση τόσο μεγαλύτερος φόβος – Πεποίθηση ότι η αλλαγή δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα του οργανισμού Άμβλυνση των αντιστάσεων απέναντι στην αλλαγή  Να περιγράφετε τι 8-3 πρέπει να γνωρίζουν οι μάνατζερ αναφορικά με το άγχος του προσωπικού.  Οι αντιδράσεις των εργαζομένων στην αλλαγή Τι είναι το άγχος; Άγχος – Η δυσμενής αντίδραση που εκδηλώνουν οι άνθρωποι όταν τους ασκείται υπέρμετρη πίεση εξαιτίας ενός μεγάλου όγκου απαιτήσεων, περιορισμών ή ευκαιριών – Δεν είναι πάντα επιβλαβές(μέγιστη απόδοση) – Συνήθως, περιορισμοί και απαιτήσεις(αρνητική κριτική, μειωμένη απόδοση) – Συνθήκες εμφάνισης: αβεβαιότητα για την έκβαση, αντίκτυπο/σημασία έκβασης Συχνά η αλλαγή προκαλεί άγχος στους εργαζομένους Τα συμπτώματα του άγχους  Αγχογόνοι παράγοντες: Εργασιακής φύσης 1. Απαιτήσεις σε επίπεδο καθηκόντων 2. Απαιτήσεις σε επίπεδο ρόλου 3. Διαπροσωπικές απαιτήσεις 4. Δομή του οργανισμού 5. Οργανωσιακή ηγεσία  Αγχογόνοι παράγοντες: Ατομικής φύσης 1. Οικογενειακά προβλήματα και προσωπικά προβλήματα 2. Τύπος προσωπικότητας Μείωση άγχους Πώς μπορεί να μειωθεί το άγχος; Μόνο το δυσλειτουργικό άγχος πρέπει να εξαλειφθεί Επιλογή εργαζομένων που έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες και δεν υπερφορτώνονται με επιπρόσθετες απαιτήσεις Σύστημα απόδοσης και διασαφήνισης των προσδοκώμενων στόχων Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει άγχος λόγω ανίας, άρα πρέπει να γίνει αύξηση της δυσκολίας της θέσης και αύξηση ενδιαφέροντος του εργαζομένου, αύξηση ευκαιριών 8-4 Να πραγματεύεστε τεχνικές για την ώθηση της καινοτομίας.  Δημιουργικότητα και καινοτομία Δημιουργικότητα: Η ικανότητα παραγωγής καινοτόμων και χρήσιμων ιδεών. Καινοτομία: Διαδικασία κατά την οποία μια δημιουργική ιδέα αξιοποιείται και μετατρέπεται σε χρήσιμο προϊόν, υπηρεσία ή μέθοδο λειτουργίας. Τι περιλαμβάνει η καινοτομία Αντίληψη Επώαση Έμπνευση Καινοτομία  Κουλτούρα και καινοτομία Αποδοχή της αμφισημίας Ανοχή του μη εφαρμόσιμου Διατήρηση στο ελάχιστο των εξωτερικών ελέγχων Ανοχή του ρίσκου Ανοχή των συγκρούσεων Εστίαση στους τελικούς στόχους παρά στα μέσα Εστίαση ανοικτού συστήματος Γόνιμη ανατροφοδότηση Πηγές καινοτομίας (1) Α. Ώθηση τεχνολογίας ή έλξη αγοράς Το μοντέλο ώθησης τεχνολογίας υποστηρίζει ότι αυτό που ωθεί τη διαδικασία της καινοτομίας μέσα σε μια επιχείρηση είναι η νέα γνώση που δημιουργείται από τους επιστήμονες (π.χ. εργαστήρια Έρευνας και Ανάπτυξης). Το μοντέλο έλξης αγοράς υποστηρίζει ότι η έλξη των χρηστών μιας αγοράς είναι υπεύθυνη για την καινοτομία. Οι «πρωτοπόροι χρήστες» και η «λιτή καινοτομία» αποτελούν δύο βασικές διαστάσεις του συγκεκριμένου μοντέλου. Πηγές καινοτομίας (2) Β. Καινοτομία προϊόντος ή καινοτομία διαδικασίας Η καινοτομία προϊόντος σχετίζεται με το τελικό προϊόν (ή την υπηρεσία), και αφορά, κυρίως, τα διακριτά του χαρακτηριστικά. Η καινοτομία διαδικασίας σχετίζεται με τον τρόπο παραγωγής και διανομής του τελικού προϊόντος, και αφορά βελτιώσεις στο κόστος και την αξιοπιστία. Καινοτομία προϊόντος και καινοτομία διαδικασίας Εφαρμογές του μοντέλου καινοτομίας προϊόντος και καινοτομίας διαδικασίας (1) Καινούριοι βιομηχανικοί κλάδοι, συνήθως, ευνοούν την καινοτομία προϊόντος, μιας και ο ανταγωνισμός διεξάγεται σε σχέση με τον προσδιορισμό των διακριτών χαρακτηριστικών του προϊόντος ή της υπηρεσίας. Ώριμοι βιομηχανικοί κλάδοι, συνήθως, ευνοούν την καινοτομία διαδικασίας, καθώς ο ανταγωνισμός μετατοπίζεται στην αποδοτική παραγωγή του επικρατέστερου μοντέλου ενός προϊόντος ή μίας υπηρεσίας. Εφαρμογές του μοντέλου καινοτομίας προϊόντος και καινοτομίας διαδικασίας (2) Μικρές νέες επιχειρήσεις που εισέρχονται σε έναν κλάδο, συνήθως, έχουν περισσότερες ευκαιρίες όταν ένα επικρατέστερο μοντέλο δεν έχει ακόμα εδραιωθεί ή αρχίζει να καταρρέει. Μεγάλες και εδραιωμένες επιχειρήσεις έχουν, συνήθως, πλεονέκτημα στις περιόδους εκείνες όπου κυριαρχεί ένα συγκεκριμένο μοντέλο σε σταθερή βάση, και, έτσι, αποκτά μεγάλη σημασία η εδραίωση οικονομιών κλίμακας και η συνεχής βελτίωση σε θέματα διαδικασιών. Πηγές καινοτομίας (3) Γ. Καινοτομία ανοιχτού τύπου ή καινοτομία κλειστού τύπου Καινοτομία κλειστού τύπου – Η παραδοσιακή προσέγγιση της καινοτομίας εδράζεται στην ανάπτυξη καινοτομιών που προέρχονται από τη χρήση των εσωτερικών πόρων της επιχείρησης, όπως είναι τα διάφορα εργαστήρια καινοτομίας και το τμήμα μάρκετινγκ. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, η καινοτομία είναι μυστική, η επιχείρηση προσπαθεί να προστατεύσει το διανοητικό της κεφάλαιο και να αποτρέψει την αντιγραφή ιδεών από τους ανταγωνιστές. Πηγές καινοτομίας (4) Γ. Καινοτομία ανοιχτού τύπου ή καινοτομία κλειστού τύπου Η καινοτομία ανοιχτού τύπου σχετίζεται με τη σχεδιασμένη εισροή και εκροή γνώσης από τον οργανισμό, προκειμένου να επιταχύνεται και να ενισχύεται η καινοτομική δραστηριότητα. Η βασική ιδέα της καινοτομίας ανοιχτού τύπου είναι ότι η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών είναι πιθανό να παράξει καλύτερα προϊόντα σε γρηγορότερο χρονικό διάστημα, σε σχέση με την εσωτερική, κλειστή προσέγγιση.  Ανοιχτή ή κλειστή καινοτομία Η ισορροπία ανάμεσα στην καινοτομία ανοικτού και κλειστού τύπου εξαρτάται από τρεις βασικούς παράγοντες: Ένταση ανταγωνισμού – εάν είναι έντονος, η κλειστή καινοτομία είναι προτιμότερη. Καινοτομία της μίας φοράς / ευκαιριακή καινοτομία – η ανοιχτή καινοτομία είναι προτιμότερη όταν η καινοτομία είναι συνεχής (ενισχύει τη συνεργατική συμπεριφορά). Έντονα συσχετιζόμενη καινοτομία – η κλειστή καινοτομία είναι προτιμότερη όταν μια εταιρεία διαθέτει υψηλά ολοκληρωμένη γκάμα προϊόντων. Πηγές καινοτομίας (5) Δ. Τεχνολογική καινοτομία ή καινοτομία επιχειρηματικού μοντέλου Ένα επιχειρηματικό μοντέλο περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ένας οργανισμός δημιουργεί έσοδα και διαχειρίζεται τις δαπάνες του, επιλέγοντας μια συγκεκριμένη δομή για τις δραστηριότητές του. Η καινοτομία επιχειρηματικού μοντέλου προέρχεται από την εξεύρεση νέων μεθόδων σύνδεσης πελατών, παραγωγών και προμηθευτών, με ή χωρίς τη χρήση νέων τεχνολογιών. Πηγές καινοτομίας (6) Δ. Τεχνολογική καινοτομία ή καινοτομία επιχειρηματικού μοντέλου Η καινοτομία επιχειρηματικού μοντέλου προσφέρει δύο βασικές περιοχές καινοτόμου δραστηριότητας: – Το προϊόν. Ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο μπορεί να επαναπροσδιορίσει ένα προϊόν, ή μία υπηρεσία, καθώς και τον τρόπο παραγωγής τους. – Η πώληση. Ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο ενδέχεται να μεταβάλλει τον τρόπο με τον οποίο ένας οργανισμός δημιουργεί κέρδη, εφαρμόζοντας αλλαγές στην πώληση και τη διανομή. Διάχυση καινοτομίας Διάχυση είναι η διαδικασία με την οποία οι καινοτομίες διαχέονται ανάμεσα στους χρήστες. Καθώς η καινοτομία έχει συνήθως υψηλό κόστος, η εμπορική της ελκυστικότητα ενδέχεται να εξαρτάται από το ρυθμό (έκταση και ταχύτητα) με τον οποίο η αγορά υιοθετεί τα νέα προϊόντα (ή τις υπηρεσίες). Καθοριστικοί παράγοντες του ρυθμού διάχυσης μιας καινοτομίας από την πλευρά της προσφοράς Βαθμός βελτίωσης της απόδοσης που προσφέρει ένα προϊόν σε σχέση με τα διαθέσιμα προϊόντα Συμβατότητα με άλλους παράγοντες Περιπλοκότητα, είτε του ίδιου του προϊόντος, είτε των τεχνικών μάρκετινγκ που χρησιμοποιούνται για την προώθησή του Δυνατότητα δοκιμής του νέου προϊόντος πριν την τελική απόφαση αγοράς Διαχείριση πελατειακών σχέσεων Καθοριστικοί παράγοντες του ρυθμού διάχυσης μιας καινοτομίας από την πλευρά της ζήτησης Βαθμός ενημέρωσης των τελικών χρηστών Βαθμός δικτύωσης των τελικών χρηστών Τάση των τελικών χρηστών για υιοθέτηση μιας καινοτομίας Η σιγμοειδής καμπύλη διάχυσης (1) Η σιγμοειδής καμπύλη διάχυσης (2) Η μορφή της σιγμοειδούς καμπύλης (καμπύλης S) εκφράζει το ρυθμό διάχυσης μιας καινοτομίας: στο στάδιο εισαγωγής της καινοτομίας η διάχυση είναι περιορισμένη, στο στάδιο της ανάπτυξης η διάχυση αρχίζει να επιταχύνεται, ενώ στο στάδιο της ωρίμανσης η διάχυση φτάνει σε ένα ανώτατο όριο, το οποίο εκφράζει το φυσικό όριο της ζήτησης. Το ύψος της σιγμοειδούς καμπύλης αναπαριστά το εύρος της διάχυσης, ενώ το σχήμα της σιγμοειδούς καμπύλης αναπαριστά την ταχύτητα της διάχυσης. Η σιγμοειδής καμπύλη διάχυσης (3) Η σιγμοειδής καμπύλη παρέχει κατευθυντήριες γραμμές που σχετίζονται με τέσσερα βασικά ζητήματα: Χρονικός προσδιορισμός Χρονικός προσδιορισμός του σημείου καμπής του φυσικού ορίου Χρονικός προσδιορισμός Έκταση της διάχυσης του σημείου κάμψης  Σημεία απόφασης της σιγμοειδούς καμπύλης Το σημείο καμπής βρίσκεται εκεί όπου η ζήτηση για ένα προϊόν ή υπηρεσία ξαφνικά εκτινάσσεται, σημειώνοντας ραγδαία άνοδο. Τα σημεία καμπής οδηγούν σε ιδιαίτερα εκρηκτική άνοδο της ζήτησης όταν υπάρχει μεγάλος βαθμός δικτύωσης των τελικών χρηστών. Το σημείο κάμψης είναι το ακριβώς αντίθετο από το σημείο καμπής: αναφέρεται στην ξαφνική κατάρρευση της ζήτησης. Πιο συγκεκριμένα, οι χρήστες της καινοτομίας σταματούν τη χρήση της.