Zmiany społeczno-gospodarcze w Polsce
40 Questions
4 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

W XIX wieku, część ludności żydowskiej, głównie z Królestwa Polskiego, ulegała ______ , czyli dostosowywała się do otaczającego środowiska społecznego.

asymilacji

W XIX wieku znaczna część ______ rekrutowała się z chłopów, zubożałej szlachty i dawnych samodzielnych rzemieślników.

robotników

W drugiej połowie XIX wieku, w wyniku uwłaszczenia chłopów, powiększała się grupa ______ posiadających gospodarstwa rolne.

chłopów

Z dawnego stanu mieszczańskiego powstała ______ (właściciele fabryk, bankierzy, bogaci kupcy).

<p>burżuazja</p> Signup and view all the answers

W drugiej połowie XIX wieku, ______ doprowadziły do głębokich przemian społecznych na ziemiach polskich.

<p>uwłaszczenie chłopów oraz rozwój przemysłu</p> Signup and view all the answers

Po upadku powstań narodowych, inicjowanych przez ______ , utraciła ona dotychczasową pozycję w społeczeństwie.

<p>szlachtę</p> Signup and view all the answers

Ci, którzy nie mieli własnej ziemi, szukali pracy w szybko rozwijających się ______ .

<p>ośrodkach przemysłowych</p> Signup and view all the answers

Przeciwko asymilacji opowiadała się część Żydów należąca do ruchu ______ .

<p>syjonistycznego</p> Signup and view all the answers

Zaliczano do niej ludzi dobrze wykształconych, takich jak pisarze, artyści, dziennikarze, nauczyciele, lekarze, ______ oraz prawnicy.

<p>inżynierowie</p> Signup and view all the answers

W dużych miastach Żydzi zazwyczaj prowadzili ______ , choć często byli także właścicielami wielkich zakładów przemysłowych.

<p>sklepy</p> Signup and view all the answers

Po stu latach od rozbiorów gospodarka w poszczególnych ______ znajdowała się na różnych etapach rozwoju.

<p>zaborach</p> Signup and view all the answers

W zaborze ______ panowały dobre warunki do działalności gospodarczej.

<p>rosyjskim</p> Signup and view all the answers

Dzięki zniesieniu w 1851 r. granicy celnej z ______ doszło do ożywienia handlu i przemysłu.

<p>Rosją</p> Signup and view all the answers

W okręgu łódzkim znajdowały się ogromne zakłady ______.

<p>włókiennicze</p> Signup and view all the answers

Pozytywny wpływ na rozwój przemysłu miało zapoczątkowane w 1864 r. ______ chłopów.

<p>uwłaszczenie</p> Signup and view all the answers

W zaborze pruskim rozwijające się rolnictwo i przemysł sprzyjały powstawaniu fabryk produkujących narzędzia oraz maszyny ______.

<p>rolnicze</p> Signup and view all the answers

Do najważniejszych zakładów należały zakłady Hipolita ______ w Poznaniu.

<p>Cegielskiego</p> Signup and view all the answers

Własne spółdzielnie i banki wspomagające działalność zakładali polscy ______.

<p>chłopi</p> Signup and view all the answers

Centralne Towarzystwo Gospodarcze zrzeszało ziemiańskie i chłopskie kółka ______.

<p>rolnicze</p> Signup and view all the answers

______ był przemysłowcem i wielkopolskim działaczem społecznym.

<p>Hipolit Cegielski</p> Signup and view all the answers

W wieku XIX symbolem przemian cywilizacyjnych stała się kolej __________.

<p>żelazna</p> Signup and view all the answers

Najwięcej linii kolejowych powstawało w zaborze __________.

<p>pruskim</p> Signup and view all the answers

Pierwszym miastem, w którym wprowadzono tramwaje, był __________.

<p>Lwów</p> Signup and view all the answers

W 1910 roku w Krakowie odbył się pierwszy lot __________.

<p>samolotem</p> Signup and view all the answers

Lampa __________ wynaleziona przez Ignacego Łukasiewicza pozwoliła na oświetlenie domów.

<p>naftowa</p> Signup and view all the answers

Oświetlenie __________ zaczęto wykorzystywać na ulicach miast w latach 50. XIX wieku.

<p>gazowe</p> Signup and view all the answers

Najbardziej ożywioną gospodarkę miało __________ Polskie.

<p>Królestwo</p> Signup and view all the answers

Galicja była __________ pod względem gospodarczym.

<p>zacofana</p> Signup and view all the answers

Wprowadzono nowe środki __________, takie jak kolej i tramwaje.

<p>transportu</p> Signup and view all the answers

Zmiany społeczne na ziemiach polskich doprowadziły do powstania nowych grup __________.

<p>społecznych</p> Signup and view all the answers

Początkowo pracował jako ______, lecz usunięto go ze szkoły za działalność patriotyczną.

<p>nauczyciel</p> Signup and view all the answers

Warsztat przekształcił się w dużą fabrykę ______ rolniczych.

<p>maszyn</p> Signup and view all the answers

Cegielski publikował pierwsze książki o tematyce ______ w języku polskim.

<p>technicznej</p> Signup and view all the answers

Gospodarka w zaborze austriackim funkcjonowała najsłabiej w ______.

<p>Galicji</p> Signup and view all the answers

Złej sytuacji nie poprawiło uwłaszczenie ______ zapoczątkowane w 1848 r.

<p>chłopów</p> Signup and view all the answers

W Galicji zaczęły powstawać spółdzielnie ______-pożyczkowe oraz stowarzyszenia.

<p>oszczędnościowo</p> Signup and view all the answers

Dynamiczny rozwój Łodzi przyciągał licznych ______, którzy postrzegali ją jako ziemię obiecaną.

<p>przybyszów</p> Signup and view all the answers

W Łodzi obok siebie żyli tam Polacy, Żydzi, Niemcy, Rosjanie i ______.

<p>Czesi</p> Signup and view all the answers

Fabrykanci wiedli życie na wysokim ______.

<p>poziomie</p> Signup and view all the answers

Wielu fabrykantów wyzyskiwało ______, jednak niektórzy wspierali artystów.

<p>robotników</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Okres zaborów

Okres po rozbiorach Polski, kiedy to ziemie polskie znalazły się pod panowaniem trzech państw: Rosji, Prus i Austrii.

Rozwój gospodarczy

Proces rozwoju przemysłu, rolnictwa i handlu w danym regionie.

Unia celna

Połączenie dwóch lub więcej państw lub regionów w jeden obszar gospodarczy, bez granic celnych.

Uwłaszczenie chłopów

Proces, w którym chłopi otrzymywali ziemię na własność, wcześniej należącą do szlachty i duchowieństwa.

Signup and view all the flashcards

Zniesienie granicy celnej

Zniesienie barier handlowych pomiędzy różnymi obszarami.

Signup and view all the flashcards

Zakład przemysłowy

Rodzaj zakładu produkcyjnego, który wytwarza towary.

Signup and view all the flashcards

Zakłady produkujące narzędzia i maszyny

Zakłady produkujące narzędzia, maszyny i sprzęt.

Signup and view all the flashcards

Organizacje społeczne

Organizacje zrzeszające osoby o wspólnych interesach.

Signup and view all the flashcards

Hipolit Cegielski

Przemysłowiec i działacz społeczny, który rozwijał przemysł w Poznaniu.

Signup and view all the flashcards

Zakłady metalurgiczne

Zakłady produkujące produkty z metali, np. stalownia.

Signup and view all the flashcards

Kim był Cegielski?

Cegielski był polskim wynalazcą i przedsiębiorcą, który zasłynął z tworzenia maszyn rolniczych. Początkowo pracował jako nauczyciel, jednak został usunięty ze szkoły za działalność patriotyczną. Założył warsztat, który z czasem przekształcił w dużą fabrykę.

Signup and view all the flashcards

Jaki był stan Galicji w zaborze austriackim?

Galicja w zaborze austriackim była najbardziej zacofanym regionem dawnej Rzeczypospolitej, pomimo rozwoju Austro-Węgier w drugiej połowie XIX wieku.

Signup and view all the flashcards

Co stało się z gospodarstwami chłopskimi w Galicji po uwłaszczeniu?

Mimo uwłaszczenia chłopów w 1848 roku, małe gospodarstwa chłopskie w Galicji były często dzielone między dzieci, co prowadziło do ich dalszego rozdrobnienia.

Signup and view all the flashcards

Dlaczego wieś galicyjska była przeludniona?

Brak ośrodków przemysłowych w Galicji powodował przeludnienie wsi, ponieważ chłopom brakowało możliwości znalezienia pracy poza rolnictwem.

Signup and view all the flashcards

Jakie formy pomocy pojawiły się w Galicji na przełomie XIX i XX wieku?

Niektóre spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe i stowarzyszenia powstały w Galicji na przełomie XIX i XX wieku, aby pomóc chłopom w zakupie towarów i sprzedaży produktów rolnych.

Signup and view all the flashcards

Gdzie i dlaczego powstały spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe?

Spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe powstały w zaborach, jako forma samopomocy dla Polaków. Najwięcej takich organizacji pojawiało się w Wielkopolsce i na Pomorzu.

Signup and view all the flashcards

Jak działały spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe?

Spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe udzielały kredytów swoim członkom, którzy składali o nie wnioski, umożliwiając im rywalizację z zamożniejszymi konkurentami.

Signup and view all the flashcards

Kim była społeczność Łodzi w drugiej połowie XIX wieku?

Łódź była wielokulturowym miastem w drugiej połowie XIX wieku, zamieszkałym przez Polaków, Żydów, Niemców, Rosjan i Czechów.

Signup and view all the flashcards

Jak wpłynęło uprzemysłowienie na społeczność Łodzi?

Uprzemysłowienie w Łodzi doprowadziło do wyodrębnienia nowych grup społecznych: ubogich robotników i bogatych fabrykantów. Fabrykanci wiodą życie na wysokim poziomie i mogą wspierać innych.

Signup and view all the flashcards

Robotnicy w XIX wieku

Grupa ludzi pracujących w fabrykach, głównie w XIX wieku. Tworzyli oni nową klasę społeczną, która była niezbędna dla rozwijającego się przemysłu.

Signup and view all the flashcards

Sytuacja szlachty po uwłaszczeniu chłopów

Po uwłaszczeniu chłopów, część szlachty utraciła swoje dotychczasowe wpływy i majątki. Ci, którzy nie byli w stanie utrzymać się na swoich ziemiach, musieli szukać pracy w miastach.

Signup and view all the flashcards

Ziemiaństwo

Grupa ludzi, którzy posiadali duże majątki ziemskie. Ich losy związane były z rozwojem rolnictwa i przemysłu w Polsce.

Signup and view all the flashcards

Inteligencja w XIX wieku

W XIX wieku w Polsce, wraz z rozwojem przemysłu i miast, zaczęła się kształtować inteligencja. Należeli do niej ludzie wykształceni, którzy odgrywali istotną rolę w życiu społecznym i kulturalnym.

Signup and view all the flashcards

Asymilacja Żydów

Proces, w którym część ludności żydowskiej w XIX wieku stopniowo dostosowywała się do kultury i języka polskiego.

Signup and view all the flashcards

Syjonizm

Ruch społeczny, który sprzeciwiał się asymilacji Żydów i dążył do zachowania ich kultury i języka, a także utworzenia własnego państwa w Palestynie.

Signup and view all the flashcards

Burżuazja

Właściciele fabryk, bogaci kupcy i bankierzy, którzy odgrywali kluczową rolę w rozwoju przemysłu i kapitalizmu.

Signup and view all the flashcards

Przemiany społeczne w XIX wieku

W XIX wieku w Polsce, wraz z rozwojem przemysłu, następowały przemiany społeczne. Zmieniali się ludzie, ich status społeczny i role.

Signup and view all the flashcards

Rola miast w XIX wieku

Miasta stawały się ośrodkami przemysłu i handlu, przyciągając robotników z różnych środowisk.

Signup and view all the flashcards

Uprzemysłowienie

Wprowadzenie maszyn do produkcji, rozwój fabryk i wzrost produkcji towarów. Miało to znaczący wpływ na ukształtowanie nowego modelu życia społecznego i gospodarczego.

Signup and view all the flashcards

Rewolucja przemysłowa

Okres szybkiego rozwoju technologii i przemysłu, który rozpoczął się w XVIII wieku i trwał przez XIX wiek. Charakteryzował się wynalazkami, jak silnik parowy, maszyna parowa i elektryczność, które zrewolucjonizowały produkcję i życie codzienne.

Signup and view all the flashcards

Kolej żelazna w XIX wieku na ziemiach polskich

W XIX wieku na ziemiach polskich zaczęły powstawać linie kolejowe, które umożliwiły szybsze podróże i przewóz towarów. To był główny element modernizacji transportu.

Signup and view all the flashcards

Tramwaje w XIX i XX wieku na ziemiach polskich

W wielu miastach w Polsce zaczęły służyć tramwaie, które umożliwiły wygodny i szybszy transport w środku miast. Najpierw były ciągnięte przez konie, a później przez elektryczność.

Signup and view all the flashcards

Lampa naftowa Ignacego Łukasiewicza

Lampy naftowe wynalezione przez Ignacego Łukasiewicza zrewolucjonizowały oświetlenie domów, które wcześniej oświetlano świecami lub lampami olejnymi.

Signup and view all the flashcards

Oświetlenie gazowe w XIX wieku

Nowoczesny sposób oświetlenia ulic, który zastąpił lampy olejne i świeczki. Ulice miast stały się bezpieczniejsze i jaśniejsze w nocy.

Signup and view all the flashcards

Zmiany w życiu codziennym na ziemiach polskich w XIX wieku

Ulepszenia w transporcie i oświetleniu wpływały na sposoby życia w miastach i na wsi, ułatwiając przemieszczanie się i pracę.

Signup and view all the flashcards

Rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego w XIX wieku

Królestwo Polskie miało najbardziej rozwiniętą gospodarkę spośród trzech zaborów. Wpływ na to miała większa niepodległość i większa swoboda w rozwoju gospodarczym.

Signup and view all the flashcards

Rozwój gospodarczy w zaborze pruskim w XIX wieku

W zaborze pruskim władze sprzyjały rozwoju przemysłu i rolnictwa. Polska ludność zakładała fabryki i wspierała innowacje gospodarcze.

Signup and view all the flashcards

Rozwój gospodarczy Galicji w XIX wieku

Galicja była najbardziej zacofaną gospodarczo częścią ziem polskich w XIX wieku. Wiele osób emigrowało w poszukiwaniu lepszego życia. Przemysł zaczął się tam rozwijać dopiero pod koniec XIX wieku.

Signup and view all the flashcards

Nowe grupy społeczne w XIX wieku na ziemiach polskich

Nowe grupy społeczne, które wyłoniły się w XIX wieku na ziemiach polskich głównie w wyniku rozwoju przemysłu i urbanizacji.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Zmiany społeczno-gospodarcze na ziemiach polskich

  • Gospodarka w zaborach różniła się w stopniu rozwoju.
  • Różnice wynikały z polityki władz i zaangażowania lokalnych działaczy.
  • Królestwo Polskie rozwijało się najszybciej, dzięki zniesieniu granicy celnej z Rosją w 1851 r., co ożywiło handel i przemysł.
  • Przemysł koncentrował się głównie w okręgu warszawskim (produkcja maszynowa i metalowa), łódzkim (włókienniczy) oraz częstochowsko-sosnowieckim (stalownia, huty, węgiel kamienny).
  • Powstanie nowoczesnych banków i giełdy papierów wartościowych towarzyszyło rozwojowi przemysłu.
  • Uwłaszczenie chłopów w 1864 r. w zaborze rosyjskim miało pozytywny wpływ, pozwalając chłopom na posiadanie ziemi i migrację do miast, stając się tania siła robocza.
  • Zmiany dotknęły także zaboru pruskiego, gdzie unowocześniano gospodarkę, rozwój rolnictwa i przemysłu przetwórczego.
  • Zakłady Hipolita Cegielskiego w Poznaniu były znaczącym przemysłem w zaborze pruskim.
  • W zaborze austriackim gospodarka była najsłabsza, charakteryzując się zacofanym przemysłem.
  • W Galicji powstawały spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe, ułatwiające dostęp do kredytów i rozwoju.
  • Szybki rozwój przemysłu miał też negatywne skutki, np. trudne warunki pracy i złe życie robotników.
  • Ważnym elementem rozwoju był ruch spółdzielczy, który powstał w odpowiedzi na problemy socjalne i ekonomiczne w powiązanych w Galicji i Wielkopolsce.

Postać historyczna - Hipolit Cegielski

  • Był przemysłowcem i działaczem społecznym.
  • Początkowo szkoła nauczycielską, ale usunięto go ze szkoły za działalność patriotyczną.
  • Później prowadził warsztat, który rozwijał się w dużą fabrykę maszyn rolniczych.
  • Publikował książki o tematyce technicznej w języku polskim.
  • Był aktywny w Wielkopolsce.

Łódź wielkoprzemysłowa

  • Łódź była dynamicznym ośrodkiem przyciągającym imigrantów z nadzieją lepszego życia.
  • Miejsce zróżnicowanego kulturowo społeczeństwa (Polacy, Żydzi, Niemcy, Rosjanie, Czesi i inni).
  • Wpływ uprzemysłowienia doprowadził do powstania nowych grup społecznych: robotnicy i fabrykanci.
  • Fabrykanci posiadali wysoki standard życia, niektórzy wspierali artystów i potrzebujących.
  • Majstrzy byli wykwalifikowanymi pracownikami, nadzorującymi pracę robotników.
  • Robotnicy byli głównie z chłopów lub biednych mieszczan, często niewykwalifikowani.
  • Warunki pracy w fabrykach były złe, a urządzenia niebezpieczne, prowadząc do wypadków.
  • Fabryki stały się swoistym miastem w mieście, integrując miejsca pracy, mieszkania robotników, służby zdrowia i edukacji.

Przemiany cywilizacyjne w drugiej połowie XIX wieku

  • Znaczącym wydarzeniem był rozwój kolei żelaznej w zaborze pruskim i innych obszarach.
  • Zaowocowało to rozwojem handlu.
  • Wzrosło również znaczenie tramwajów, początkowo konnych, a następnie elektrycznych.
  • Pierwszy lot samolotem w Krakowie miał miejsce w 1910r.
  • Wprowadzono nowe technologie, jak oświetlenie gazowe w miastach.
  • Owocuje to rozwojem handlu w oparciu o koleje.
  • Innymi wynalazkami technologicznymi były ulepszona lampa naftowa, co przyniosło dodatkowe ulepszenia w oświetleniu.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Zmiany społeczno-gospodarcze na ziemiach polskich PDF

Description

Quiz dotyczy zmian społeczno-gospodarczych na ziemiach polskich, zwłaszcza w okresie zaborów. Skupi się na różnicach w rozwoju gospodarczym w Królestwie Polskim, zaborze pruskim i austriackim. Uczestnicy będą mogli sprawdzić swoją wiedzę o wpływie uwłaszczenia chłopów oraz roli przemysłu i bankowości.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser