Podcast
Questions and Answers
Кенесары хан әскеріндегі сарбаздардың ерлігі үшін ерекшеленгендері жүзбасы немесе мыңбасы болып тағайындалатын.
Кенесары хан әскеріндегі сарбаздардың ерлігі үшін ерекшеленгендері жүзбасы немесе мыңбасы болып тағайындалатын.
True (A)
Кенесары Қасымұлының көтерілісінің мақсаттарының бірі - қазақтарды Бұқар хандығы мен Хиуа бектерінің езгісінен азат ету.
Кенесары Қасымұлының көтерілісінің мақсаттарының бірі - қазақтарды Бұқар хандығы мен Хиуа бектерінің езгісінен азат ету.
False (B)
Кенесары ханның тұрақты әскерінің жалпы саны 2000 сарбаз.
Кенесары ханның тұрақты әскерінің жалпы саны 2000 сарбаз.
False (B)
Кенесары Қасымұлы үш жүздің басын қосып, Қытай империясына қарсы тұра білген.
Кенесары Қасымұлы үш жүздің басын қосып, Қытай империясына қарсы тұра білген.
Малы 20 бастан аспайтын үйлер Кенесары ханның салық жүйесінде алым-салықтан толықтай босатылды.
Малы 20 бастан аспайтын үйлер Кенесары ханның салық жүйесінде алым-салықтан толықтай босатылды.
Кенесары Қасымұлы бастаған көтерілістің мақсаты тек қана Ресейдің отарлау саясатына қарсы тұрумен шектелді.
Кенесары Қасымұлы бастаған көтерілістің мақсаты тек қана Ресейдің отарлау саясатына қарсы тұрумен шектелді.
Кенесары Қасымұлының көтерілісі тек қана Кіші жүздің аумағын қамтыды.
Кенесары Қасымұлының көтерілісі тек қана Кіші жүздің аумағын қамтыды.
1837 жылы Кенесары Қасымұлы алғаш рет Ақмола бекінісіне шабуыл жасады.
1837 жылы Кенесары Қасымұлы алғаш рет Ақмола бекінісіне шабуыл жасады.
Кенесары Қасымұлының әскері Ташкентке жорыққа барып, қаланы толықтай басып алды.
Кенесары Қасымұлының әскері Ташкентке жорыққа барып, қаланы толықтай басып алды.
Патша үкіметі Кенесарының басын кескен адамға 3000 сом сыйақы тағайындады, бұл оның көтерілісінің қаншалықты қауіпті болғанын көрсетеді.
Патша үкіметі Кенесарының басын кескен адамға 3000 сом сыйақы тағайындады, бұл оның көтерілісінің қаншалықты қауіпті болғанын көрсетеді.
1844 жылы 21 шілдеде көтерілісшілер сұлтан Жантөреұлы басқарған отрядты жеңгеннен кейін, аман қалған сұлтандардың тобы Еділ өзеніне қарай шегінді.
1844 жылы 21 шілдеде көтерілісшілер сұлтан Жантөреұлы басқарған отрядты жеңгеннен кейін, аман қалған сұлтандардың тобы Еділ өзеніне қарай шегінді.
Кенесары ханның соңғы шайқасы қырғыздардың Кекілік-Сеңгір деген жерінде өтті, онда ол 32 қазақ батырымен бірге тұтқынға түсті.
Кенесары ханның соңғы шайқасы қырғыздардың Кекілік-Сеңгір деген жерінде өтті, онда ол 32 қазақ батырымен бірге тұтқынға түсті.
Кенесары Қасымұлы 1841 жылдың қыркүйек айында үш жүздің өкілдері бас қосқан жиында хан болып сайланды және ұлт-азаттық күресті тиімді жүргізу үшін бір орталықтан басқарылатын мемлекет құрып, оны өзі басқарды.
Кенесары Қасымұлы 1841 жылдың қыркүйек айында үш жүздің өкілдері бас қосқан жиында хан болып сайланды және ұлт-азаттық күресті тиімді жүргізу үшін бір орталықтан басқарылатын мемлекет құрып, оны өзі басқарды.
Кенесары хан мемлекетті жасауылдар арқылы басқарды, олар тек сот ісімен және алым-салық жинаумен айналысты.
Кенесары хан мемлекетті жасауылдар арқылы басқарды, олар тек сот ісімен және алым-салық жинаумен айналысты.
Кенесары хан алым-салық төлеу тәртібін ретке келтіргенде, мал өсірушілер зекет төлесе, ал егіншілер ұшыр төледі. Ол патша әскерімен соғысты жалғастыру үшін қосымша қаржы жинады.
Кенесары хан алым-салық төлеу тәртібін ретке келтіргенде, мал өсірушілер зекет төлесе, ал егіншілер ұшыр төледі. Ол патша әскерімен соғысты жалғастыру үшін қосымша қаржы жинады.
Flashcards
Кенесары Қасымұлы көтерілісі
Кенесары Қасымұлы көтерілісі
Ресей империясының отарлау саясатына қарсы ұлт-азаттық көтерілісі, үш жүздің қатысуымен.
Көтерілістің мақсаты
Көтерілістің мақсаты
Ресейдің отарлау саясатына шек қою, тәуелсіздікті сақтау, бекіністердің салынуын тоқтату, қазақтарды Қоқан мен Хиуа езгісінен азат ету.
Көтерілістің басталуы
Көтерілістің басталуы
1837 жылы қарашада Кенесары Қызылжар маңында казак отрядына шабуыл жасап, көтерілісті бастады.
Ақмола бекінісінің алынуы
Ақмола бекінісінің алынуы
Signup and view all the flashcards
Патша үкіметінің әрекеті
Патша үкіметінің әрекеті
Signup and view all the flashcards
1844 жылғы жеңіс
1844 жылғы жеңіс
Signup and view all the flashcards
Соңғы шайқас орны
Соңғы шайқас орны
Signup and view all the flashcards
Хан болып сайлануы
Хан болып сайлануы
Signup and view all the flashcards
Жасауылдардың ролі
Жасауылдардың ролі
Signup and view all the flashcards
Салық жүйесі
Салық жүйесі
Signup and view all the flashcards
Салықтан босатылатындар
Салықтан босатылатындар
Signup and view all the flashcards
Кенесары ханының әскері
Кенесары ханының әскері
Signup and view all the flashcards
Әскердегі қатаң жаза
Әскердегі қатаң жаза
Signup and view all the flashcards
Кенесары көтерілісінің ерекшелігі
Кенесары көтерілісінің ерекшелігі
Signup and view all the flashcards
Study Notes
- Көтерілістің алғышарттары:
- Ресей империясының қазақ даласындағы хандық билікті жоюы
- Шекаралық аймақтарда жаңа бекіністер салу
- Қазақ жерлерін күштеп тартып алу
- Қазақ қоғамында әлеуметтік қатынастардың шиеленісуі
- Осы факторлар Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық көтерілістің шығуына себеп болды.
- Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық көтерілістің басты ерекшелігі үш жүздің толық қатысуында болды.
- Көтеріліс кең қанат жайып, бүкілхалықтық сипат алды.
- Көтерілістің мақсаты:
- Ресейдің отарлау саясатына шек қою
- Патша үкіметінің құрамына кірмеген өңірлердің дербестігін сақтау
- Қазақ жеріне бекіністер мен әскери шептердің салынуын тоқтату
- Қазақтарды Қоқан бектері мен Хиуа хандығының езгісінен азат ету.
- 1837-1847 жылдардағы көтеріліс бүкіл Қазақстан жерін қамтыды.
- Көтеріліске Абылай ханның немересі, Қасым сұлтанның баласы Кенесары сұлтан (1802-1847 жж.) басшылық жасайды.
- 1837 жылы қараша айында Кенесары Қызылжар маңында Ақтау бекінісіндегі казак отрядына шабуыл жасады.
- Патша үкіметіне ашық қарсылық білдіріп, көтерілістің басталуы болды.
- 1838 жылы 26 мамырда Кенесары бастаған көтерілісшілер Ақмола бекінісін басып алып, өртеп жіберді.
- Ақмолаға иелік еткен Карбышев пен сұлтан Қоңырқұлжа Құдаймендіұлы бекіністі тастап қашып кетті.
- 1838 жылы күзде көтеріліс Кіші жүз өңіріне тарайды. Батыр Жоламан Тіленшіұлы көтеріліске қосылады.
- 1841 жылы тамыз айында Кенесары сарбаздары Ташкентке аттанды, бірақ жұқпалы аурудың таралуынан жорықты тоқтатады.
- Кенесары қолы қоқандықтардың билігіндегі бірнеше бекіністі алады.
- Қоқан ханы Кенесарыға одақ құруды ұсынады, бірақ батыр оны қабылдамайды.
- Көтерілістің кеңеюінен сескенген патша үкіметі көтерілісті тезірек басуға тырысады.
- Орынбор губернаторы Обручев пен Батыс Сібір генерал-губернаторы Горчаков көтерілісті басуға әскер жібереді.
- 1842 жылы Кенесары қолына қарсы бағытталған Сотников басқарған жазалау отрядтары жіберілді.
- Сібір жазалау отрядтары бейбіт қазақ ауылдарын ойрандап, 14000-ға жуық малды алып, 100-ге жуық адамды өлтіреді.
- 1843 жылы 27 маусымда старшын Лебедев басқарған казак отрядтары көтерілісшілерге қарсы аттанады.
- 1843 жылы тамызда көтерілісшілерге қарсы Жантөреұлы, Айшуақұлы, Бизанов, подполковник Генс басқарған жазалаушы топ ұйымдастырылды.
- Кенесарының басын кескенге 3 мың сом сыйақы белгіленді.
- 1844 жылы 21 шілдеде көтерілісшілер сұлтан Жантөреұлы басқарған отрядты жеңіп, 44 сұлтан қаза табады.
- Сұлтанның аман қалған тобы Тобыл өзеніне қарай шегінеді
- Кенесарыға қарсы күресте дәрменсіздігі үшін старшын Лебедев жауапқа тартылды.
- 1844 жылғы Кенесарының жеңістері Орынбор әкімшілігін Кенесарымен келіссөз жүргізуді бастауға мәжбүр етті.
- 1838 жылы Батыс Сібір генерал-губернаторы князь Горчаков Кенесарының талаптары бар хатты тапсыруға жіберді:
- Қазақ жеріндегі округтік бұйрықтарды жою
- Абылай хан кезіндегі қазақ жерінің дербестігін қалыпқа келтіру
- Салық жинауды тоқтату.
- Кенесары жіберген елшіліктің бес өкілі тұтқынға алынып, жазаға тартылады.
- 1838 жылы Батыс Сібір генерал-губернаторы князь Горчаков Кенесарының талаптары бар хатты тапсыруға жіберді:
- Кенесарының екінші талабы:
- Әскери бекіністер салынбаған Ақтау, Есіл және Нұра мен Жайық өзендеріне дейінгі өңірді Ресей билігінен босату.
- Кенесары ханның соңғы шайқасы қырғыздардың Кекілік-Сеңгір деген жерінде болды.
- Манаптар Вишневский әскерімен және Қоқан әскерімен бірге Кенесарының сарбаздарын қоршауға алады.
- Кенесары мен 32 қазақ сұлтаны тұтқынға түседі .
- Наурызбай батыр қаза табады.
- Қырғыздардың қолына түсіп қалған Кенесары ханды жазалайды.
- Көтерілістің жеңілу себептері:
- Қазақ феодалдарының кейбірі Кенесарыны қолдамады
- Қазақ халқы рулық алауыздық пен руға бөліну салдарынан қолдамады
- Ресей билеушілерінен жеңілдік алғандар мемлекет құруға қарсы болды
- Көтерілісті қолдамаған ауылдарды Кенесары қатаң жазалады
- Қазақтардің қырғыздармен шайқаста Кенесарына қолдау көрсетпеді
- Бұқар, Қоқан феодалдарымен соғыстан Кенесары әлсіреді.
- 1841 жылы Кенесары Қасымұлы хан сайланды.
- Ұлт-азаттық күресті жүргізу үшін Кенесары бір орталықтан басқарылатын мемлекет құрды.
- Ханның жанынан батырлардан, билерден, сұлтандардан тұратын Кеңес құрылды.
- Хандықты жасауылдар басқарды.
- Жасауылдар сот ісімен, шаруашылық мәселелерімен, дипломатиялық жұмыстарымен және әскери істермен айналысты.
- Кенесары 20 мың әскер жасақтай алды.
- Әскер жүздіктер мен мыңдықтарға бөлінді.
- Ержүрек жауынгерлерді жүзбасылар мен мыңбасылар басқарды.
- Кенесары Қасымұлы үш жүздің басын қосып, Ресей империясына қарсы тұрды, қазақ жерін біріктіруге тырысқан соңғы хан болды.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
