Prehistoria: Epoki Kamienia, Brązu i Żelaza

Historia i Prehistoria

• Historia to nauka o dziejach ludzkości.
• Temat lekcji dotyczy okresu przed powstaniem pisma, czyli prehistorii.
• Prehistoria to okres, w którym istoty człekokształtne nie potrafiły pisać i zostawić śladów swojej obecności.
• Prehistoria dzieli się na epoki: kamienia, brązu i żelaza, nazwane od materiałów, z których człowiek wytwarzał narzędzia.

Epoka Kamienia

• Epoka kamienia dzieli się na paleolit, mezolit i neolit.
• Neolit był przełomowy, ponieważ człowiek przeszedł transformację w sposobie życia

Ewolucja Człowieka

• Karol Darwin sformułował teorię ewolucji człowieka od małpy.
• Ewolucja trwała miliony lat, co najmniej 2 miliony lat.
• Etapy ewolucji:
  • Australopitek
  • Homo habilis (człowiek uzdolniony) - posługiwał się prymitywnymi narzędziami.
  • Homo erectus (człowiek wyprostowany) - chodził na dwóch nogach, opuścił Afrykę.
  • Homo sapiens (człowiek rozumny) - pojawił się około 300 tysięcy lat temu.

Tryb Życia w Epoce Kamienia

• Początkowo człowiek prowadził koczowniczy tryb życia:
  • Zajmował się zbieractwem
  • Budował tymczasowe chaty
  • Przemieszczał się za pożywieniem
• Przełom nastąpił w neolicie:
  • Człowiek nauczył się uprawy ziemi (rolnictwo)
  • Zaczął udomawiać zwierzęta (pies jako pierwszy, około 15 tysięcy lat p.n.e.)
  • Nastąpiła rewolucja neolityczna: zmiana trybu życia na osiadły

Rewolucja Neolityczna i Osady

• Człowiek zmienił koczowniczy tryb życia na osiadły w epoce neolitu.
• Żyzny Półksiężyc to obszar między Egiptem (Nil) a dorzeczem Tygrysu i Eufratu, gdzie rozwijało się rolnictwo.
• Człowiek nauczył się budować systemy irygacyjne do nawadniania pól uprawnych.
• Wzrost liczby ludności i wydłużenie średniej długości życia dzięki lepszemu wyżywieniu.
• Powstanie stałych osad.
• Jerycho to jedna z najstarszych znanych osad (8300 lat p.n.e.), otoczona 5-metrowym murem.
• Çatalhöyük (Turcja) to osada o charakterze rolniczo-rzemieślniczym, z domami bez drzwi, do których wchodziło się przez dach.

Zmiany po Przejściu na Osiadły Tryb Życia

• Intensywny rozwój rolnictwa.
• Pojawienie się nowych narzędzi i zwierząt pociągowych do uprawy ziemi.
• Wykorzystywanie żaren do mielenia ziarna na mąkę.

Epoka Brązu i Żelaza

• Po epoce kamienia nastąpiła epoka brązu (mieszanka miedzi i cyny).
• Pod koniec drugiego tysiąclecia p.n.e. odkryto metodę wytopu żelaza na Bliskim Wschodzie.
• Żelazo było trwalsze od brązu, ale wymagało wysokiej temperatury do wytopu (około 1000 stopni Celsjusza).
• Narzędzia i broń wytwarzano z brązu i miedzi.

Religia i Kultura w Prehistorii

• Stonehenge w Anglii to budowla z przełomu drugiego i pierwszego tysiąclecia p.n.e., prawdopodobnie o charakterze religijnym lub astronomicznym.
• Malowidła naskalne w jaskini Lascaux we Francji (około 18 tysięcy lat temu) świadczą o rozwiniętej kulturze człowieka pierwotnego.

Podsumowanie Ewolucji

• Ewolucja człowieka od istot człekokształtnych poruszających się na czterech kończynach do homo sapiens.
• Homo sapiens potrafi wyciągać wnioski, rozumieć przyczyny i skutki.
• Życie człowieka pierwotnego było fascynujące pod względem religijnym i kulturowym.
• Nastąpiła transformacja od człowieka owłosionego, z małym mózgiem, poruszającego się na czterech kończynach do człowieka rozumnego.