Lalka: Wokulski - Romantyk czy Pozytywista?

Stanisław Wokulski – Romantyk czy Pozytywista?

Dzieje Stacha Wokulskiego

• Stanisław Wokulski był 45-letnim kupcem galanteryjnym z dwoma renomowanymi sklepami.
• Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej, co zmusiło go do wczesnej pracy.
• Pracował w sklepie i winiarni Hopfera, gdzie wykazywał ambicje i pragnienie zdobycia wykształcenia.
• Zarobione pieniądze przeznaczał na książki, korzystał z pomocy studentów i dostał się do Szkoły Przygotowawczej, a następnie do Szkoły Głównej.
• Przerwał naukę, by wziąć udział w powstaniu styczniowym i został zesłany na Sybir do Irkucka.
• Na Syberii poznał kupca Suzina, od którego uzyskał pomoc finansową.
• W 1870 roku Wokulski wrócił do Warszawy niemal bez środków do życia.
• Ignacy Rzecki umożliwił mu pracę w sklepie Jana Mincla.
• Po śmierci Mincla, Wokulski ożenił się z wdową Małgorzatą Minclową, stając się kupcem.
• Małżeństwo miało charakter transakcji biznesowej.
• Po śmierci żony, Wokulski odziedziczył sklep i majątek, stając się jednym z czołowych przedsiębiorców Warszawy.
• Oskarżano go o pasożytowanie kosztem pracy pokoleń Minclów.
• Po odejściu panny Minclowej, Wokulski powrócił do nauki.
• Wiosną 1877 roku zakochał się od pierwszego wejrzenia w Izabeli Łęckiej w teatrze.
• Świadomy trudności w zdobyciu ręki arystokratki, postanowił poprawić swoją sytuację finansową.
• Wyjechał do Bułgarii podczas wojny rosyjsko-tureckiej, prowadząc tam interesy i dostarczając zaopatrzenie armii rosyjskiej.
• Z dziesięciokrotnie większym majątkiem wrócił do Warszawy, aby zbliżyć się do Izabeli.
• Niepowodzenie skłoniło go do wyjazdu do Paryża, gdzie prowadził interesy z Suzinem.
• W Paryżu poznał Geista, naukowca, którego badania budziły kontrowersje.
• Rozważał podjęcie pracy naukowej.
• Po powrocie do Warszawy otrzymał list od Zasławskiej.
• Łęcka dała mu fałszywą nadzieję na związek, co ostatecznie doprowadziło do zerwania zaręczyn i próby samobójczej.
• Nieznane są dalsze losy Wokulskiego.
• Mówi się, że opuścił kraj na zawsze, a inni widzieli go w Zasławku.
• W testamencie zapisał 140 tysięcy rubli Ochockiemu, 25 tysięcy Rzeckiemu i 20 tysięcy Stawskiej.

Romantyk

• Nieszczęśliwie zakochany w Izabeli Łęckiej.
• Zakochał się od pierwszego wejrzenia w teatrze ("Jakbym ją gdzieś widział").
• Kieruje nim romantyczny motyw łańcucha dusz, wierząc, że Bóg łączy dusze jeszcze przed narodzinami i nawet śmierć nie jest w stanie ich rozdzielić.
• Indywidualista, prowadzący interesy na dużą skalę.
• Stara się zdobyć względy Izabeli na własną rękę.
• Jego przyszłość pozostaje tajemnicą.
• Patriota, który brał udział w powstaniu styczniowym i został zesłany na Syberię.
• Wrażliwy, tęskniący za Łęcką, popełnia próbę samobójczą.
• Czytał literaturę romantyczną (Mickiewicza, Krasickiego).
• Doktor Szuman mówił o nim, że karmi się Aldonami, Grażynami i Marylami, widząc w Łęckiej bóstwo.
• Pani Wąsowska postrzega go jako wiernego rycerza, który kocha jedną kobietę nad życie.
• Idealista, wierzący w idealną miłość.
• Buntownik, który nie zgadza się na to, by świat decydował o jego tożsamości.
• Nienawidzony przez arystokratów jako kupiec, a przez kupców jako arystokrata.

Pozytywista

• Realizator idei pracy organicznej ("bogaćmy się").
• Pomnożył swój majątek, założył spółkę handlu ze Wschodem i zaprosił do niej inicjatorów.
• Realizował pracę u podstaw, pomagając Wysockiemu i prostytutce (spłacił jej długi, oddał do Magdalenek, nauczył szycia).
• Posiadł wykształcenie ścisłe, naukowe - Szkoła Przygotowawcza i Szkoła Główna, studia przyrodnicze.
• Zafascynowany nauką, próbował wynaleźć perpetuum mobile, współpracował we Francji z Geistem.
• Realizował antysemickie hasło asymilacji Żydów, nie dyskryminując ludzi ze względu na pochodzenie.
• Realizował hasło emancypacji kobiet.

Spotkanie z Wysockim

• Wokulski spotkał Wysockiego na Powiślu, Wysocki stracił ojca i znalazł się w trudnej sytuacji finansowej.
• Wysocki to uczciwy, kulturalny człowiek dotknięty nieszczęściem.
• Wokulski zaproponował Wysockiemu pracę, oferując zarobek 3 rubli dziennie i możliwość spłaty wozu.
• Dzięki Wokulskiemu, Wysocki odzyskuje godność i możliwość posiadania konia.
• Wokulski zaproponował również pomoc bratu Wysockiego i przeniesienie do Skierniewic.
• Kasper Wysocki uratował Wokulskiego podczas próby samobójczej.

Wokulski - Romantyk Zagubiony w Pozytywizmie

• Stanisław Wokulski jest romantykiem zagubionym w pozytywizmie, człowiekiem dwóch epok.
• Uważał, że są w nim dwie osoby: rozsądna i szalona.
• Po części romantyk, a po części pozytywista.
• Doktor Szuman uważał, że Wokulski to połączenie romantyka z roku 1860 i pozytywisty z roku 1870.